Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1838

[p. 282]

Nederlandsche Tuinkunst. Handboek voor Beoefenaars der Plantenkunde, Bezitters van Tuinen en Buitenverblijven, Boom- en Bloemkweekers, Hoveniers en Warmoezeniers. Door den Schrijver der Flora. Iste en IIde Deel. Te Amsterdam, bij Gebr. Diederichs. 1837. In 12mo. LXXX en 1003 Bl. f 4-:
Flora. Zesde Jaargang. Jaarboekje voor Bloemliefhebbers en Bloemkweekers. Te Amsterdam, bij Gebr. Diederichs. 1838. In 12mo. 240 Bl. f :-90.

Van N^o. 2 heeft Rec. de voorgangsters niet gezien, en hij maakt thans voor het eerst kennis met deze Flora. Men vindt in dit jaarboekje de wijze van kweeking en behandeling van een aantal bloemgewassen in alphabetische volgorde opgegeven. Hier en daar had de correctie naauwkeuriger moeten zijn.

De Schrijver van N^o. 1 maakt zich op den titel bekend als Schrijver van het jaarboekje Flora. Deze Nederlandsche Tuinkunst kwam ons bij het doorbladeren en naslaan, want geheel doorlezen kan men zulk een werkje even min als een woordenboek, welbewerkt en voor deszelfs doel geschikt voor. Het eerste deeltje handelt over de tuinkunst in het algemeen, en over de behandeling van houtgewas, vruchtboomen en moeskruiden; het tweede daarentegen over de bloementeelt, en moet nog van een derde gevolgd worden. Hier en daar kwam het ons wel eens voor, hoezeer alles op onze gewesten toepasselijk was gemaakt, of het boekje ook van uitheemschen oorsprong kon zijn; want hoe een Hollander het der moeite waard kon vinden op te teekenen 't geen wij b.v. II, bl. 64, lezen: Wij hebben meer dan eene dezer soort van buitentuinen, die, in het voorbijgaan gezegd, zich meest in de nabijheid van steden bevinden, gezien, die kleine buitenplaatsen geleken, is niet gemakkelijk te begrijpen. Het is toch vrij natuurlijk, dat Stadstuinen en Speeltuinen (want dit is het opschrift van

[p. 283]

het Hoofdstuk, 't welk met deze opmerking eindigt) zich in de nabijheid van steden bevinden; en dat groote speeltuinen op kleine buitenplaatsen gelijken, is eene even gewigtige aanteekening, als dat kleine buitenplaatsen naar groote speeltuinen gelijken.

Ook in de wetenschap der kruidkunde is de Schrijver niet geheel op zijn grondgebied. Behalve toch, dat hij sommige plantennamen verkeerd schrijft, (zoo lezen wij b.v. I, bl. 211, Arachys voor Arachis, bl. 252 Melisse officinalis in plaats van Melissa, bl. 279 Cucumus sativus en bl. 286 Cucumus Melo in plaats van Cucumis sativus en Cucumis Melo, enz.) vinden wij ook in de inleiding, die de grondbeginselen der Botanie ontvouwt, eene groote oppervlakkigheid. Wat beteekent het b.v., gelijk op bl. XV gezegd wordt, dat de beweging der sappen in de planten bijna gelijkvormig is aan die van het bloed bij de dieren? - De zucht om geleerd te schijnen, en een' wetenschappelijken glans aan een practisch boekje te geven, kan aan de bewerking van dergelijk een werkje nimmer voordeelig zijn. Hoe eenvoudiger, hoe beter. Halve geleerdheid is voor den onkundigen toch te geleerd, en voor den beoefenaar der wetenschap wordt zij slechts belagchelijk. Het ware te wenschen, dat men dit steeds in het oog hield. Men zou eene menigte hybridische producten in onze boekenwereld alsdan niet in het licht zien komen. De ons onbekende Schrijver der Flora houde ons deze aanmerking ten goede. Zijne Nederlandsche Tuinkunst is te goed en te nuttig, om die pronk van halve geleerdheid te behoeven. Bijzonder aanbevelenswaardig zijn de in het tweede deeltje voorkomende lijsten van boomen, heesters en bloemgewassen, waar, door behulp van verkortingen, in weinig ruimte zeer veel wordt aangewezen, zoodat men nu met een' oogopslag overziet, 't geen men anders op verscheidene bladzijden zou moeten opzamelen.