Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1838

De Aartsbisschop van Keulen, Clemens August, Vrijheer van Droste tot Vischering, beschouwd in zijne beginselen en zijnen opstand tegen de wetten. Uit echte Staatsstukken opgemaakt en door schriftelijke bewijzen bevestigd. Naar het Hoogduitsch. Te Zaltbommel, bij J. Noman en Zoon. 1838. In gr. 8vo. 86 Bl. f 1-:

De hoofdzaak van de in dit boekje verhaalde gebeurtenis is uit de nieuwspapieren zoo overbekend, dat het overtollig zou zijn, dezelve hier te herhalen; maar daarom is de uitgave van dit stukje geenszins overtollig, vermits daarin de geheele staat van zaken, van den eersten oorsprong af, tot aan de wegvoering des Aartsbisschops, overeenkomstig officiéle stukken, opengelegd, en in zijnen ganschen zamenhang voorgedragen wordt. Immers, na een kort overzigt van den nog zeer achteruitzijnden

[p. 278]

godsdienstigen toestand van het Munsterland, doet het, uit een reeds in 1817 uitgegeven geschrift van den Baron c.a. von droste zu vischering, deszelfs steil hierarchische beginselen kennen, waarin hij ook in 1820, als Vicaris-generaal, met de hem eigene onverzettelijke stijfzinnigheid volhardde. Verder toont het ten duidelijkste aan, dat niet slechts des Aartsbischops handelwijze ten opzigte der gemengde huwelijken, maar ook nog drie andere met 's Lands wetten en de regten der Regering strijdige daden, regtmatige punten van bezwaar tegen hem hebben opgeleverd; door welk alles de handelwijze des Pruissischen Gouvernements, dat hem met overgroote lankmoedigheid geduld heeft, in het oog van onpartijdigen allezins zal moeten gebillijkt worden; maar ook waardoor de wensch bij alle vrienden van waarheid en regt, van burgerlijke en godsdienstige vrijheid zal worden gesterkt, dat Pruissens bestuur in zijnen regtmatigen tegenstand tegen alle hiërarchale aanmatigingen volharden, en aan de Vorsten van Europa, zoo aan de Katholieke als aan de niet-Katholieke, het voorbeeld geven zal van standvastig verzet tegen eene vreemde geestelijke overheersching, die, hoe zwak ook hare magt zijn moge, nogtans in beginselen steeds dezelfde blijft, een Rijk in een Rijk onafhankelijk zoekt op te rigten, en, zoo wel in Republieken als in Monarchijen, het ongeschonden bestaan der burgerlijke en godsdienstige vrijheid bedreigt.