Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1838

Dagboek van een verblijf in de Sandwich-Eilanden, door C.S. Stewart, laatst Amerikaansch Zendeling op de Sandwich-Eilanden. Naar den vierden Druk uit het Engelsch vertaald. In II Deelen. Te Rotterdam, bij Mensing en van Westreenen. 1836. In gr. 8vo. XXII en 472 bl. f 5-20.

Met hetzelfde genoegen, over het geheel, heeft Rec. dit verhaal van stewart's bijna driejarig verblijf op de Sandwich-Eilanden gelezen, als deszelfs later gedane Reis naar de Zuidzee, waarvan hij verslag deed in dit Tijdschrift voor 1835. N^o. V, bl. 212-214: denzelfden lof wegens de goede hoedanigheden, zoo wel van den Schrijver, als van deszelfs werk, zou hij hieraan moeten geven; tot dergelijke aanmerkingen of bedenkingen, waar hij in denk- en uitdrukkingswijze van den Schrijver verschilt, zou hij ook hier stof vinden: doch hij kan over dit een en ander hier niet uitweiden, en vindt het ook niet zeer noodig. Dewijl de aankondiging

[p. 23]

toevallig vertraagd is, zal het boek wel reeds lang zijne lezers gevonden hebben; en dit verdient het ook in meer dan één opzigt. Het verhaal, in hoofdstukken afgedeeld, loopt van den 19 Nov. 1822 tot in Oct. 1825, toen de Schrijver, tot herstelling van de zeer wankelende gezondheid zijner Echtgenoote, verpligt was die landstreek te verlaten: het is medegedeeld volgens de orde van deszelfs dagboek, en tevens weder in de voor het overige weinig merkbare form van brieven aan eenen vriend: door het volgen der dagorde, worden er wel eens dingen van minder aanbelang en vrij droog opgenomen; maar zij worden toch wederom door andere belangrijke bijzonderheden en beschrijvingen vergoed. - De vertaling laat zich even goed lezen, als die van het vorige werk. De Vertaler heeft er, hoewel ten hoogste spaarzaam, ettelijke aanteekeningen bijgevoegd, die van zijne verstandige opmerkzaamheid getuigen, en waarmede Rec. zich wel vereenigen kan, ja die hem op sommige plaatsen naar meer deden wenschen. Er is toch ook hierbij ruime stof tot opmerken en nadenken, opdat, zoo men meent door Zendelingen iets waarlijk goeds tot uitbreiding van het Christendom te kunnen doen, men zich toch door geen' uiterlijken schijn late verblinden en bedriegen, en bij de hoogte, waarop de kennis van de Christelijke Godsdienst heden ten dage staat, vooral toezie, dat die Zendelingen redelijke en welverlichte Christenen mogen zijn, opdat zij de Volken, aan welke zij het Evangelie gaan prediken, het eene bijgeloof niet met het andere doen verwisselen, door geene verordeningen, die meer Joodsch dan Christelijk zijn, (zoo als b.v. omtrent het vieren van den Zondag, hier altijd Sabbat genoemd, en als zoodanig streng ingescherpt) een werktuigelijk Christendom bevorderen, en ondertusschen andere dingen, die tegen de Christelijke zeden strijden, (zoo als b.v. de veelwijverij) ongemerkt doorlaten; met één woord, opdat zij in den ernst zoo wel, als in de toegevendheid, de uitersten trachten te vermijden.