Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1837

Naschrift op het overzigt van de geschiedenis der mnemonika, enz.

Bovenstaande Overzigt reeds afgedrukt zijnde, werd ons door eene vriendelijke hand medegedeeld het werkje: Simonides, ofte die Memori-const, wiens werckinghe met vaste redenen en oorsaken is bevesticht. Door hermannus jansz follinvs, der vrije consten ende der medecyne Doctor. Tot behulp aller studenten, wijsgierighen, liefhebberen, welcke die memori-cracht noodich hebben. Salich zijn die consten, als die constenaers alleen van haer oordeelen. Ghedrukt t' Haerlem, bij adriaen rooman. Voor daniel de keyser, Boeckverkooper. Anno 1612. Kl. 8^o. 57 fol. - De opdragt er van is geteekend: Vvt Sandtvoort. A^o. CIƆ. DC.XII. H. follinvs, Philosooph & Med.

Deze Schrijver was nog een jonghman, afkomstig van Staveren, en zijn vader Predikant te Zandvoort. Dit een en ander blijkt uit de opdragt van en uit een paar der negen eer-lof-clinck-ghedichten enz. voor een ander werkje van denzelfden Schrijver: Physiognomia ofte Menschen-kenner. Mitsgaders simonides, ofte die Memori-const. Crachtelijk en cortelijck uyt aristoteles, met natuerlycke redenen bewesen door als boven, enz. enz. Haerlem, als boven, 1613. Kl. 8^o. 52 fol. Zijnde deze beide werkjes dan ook bij elkander gebonden, en wel dit laatste vooraan.

De naam van schenkel wordt ook daarin te vergeefs gezocht; maar Cap. 1 van eerstgemeld geschrift bevat onder anderen het navolgende: ‘Ick hebbe twee boecken hieraf in 't Latijn beschreven, waervan den eenen verclaert diepsinnich het object ofte ooghwit deser conste; maer onse Nederlandsche tale en can het niet verdraghen, dat wij dese philosophie den ghemeenen man voorhouden, versekert zijnde, dat Philosophen ghenoechsaem daeraen hebben te doen. Het tweede hout ende vervaet de wetten, na wien wij ons

[p. 365]

moeten draghen in de werckinghe, van welcken wij V.L. hier alleen sullen stellen het cort begrijp, sooveel als onsen tale wil toelaten, ende V.L. verstant sal connen verdraghen. Dit selvende mach getuijghen den wijsen, gheleerden, experten thomas carbasius, Doctor der philosophie ende medecijne binnen Hoorn, wien ick door nieuwsgiericheyt dit werck binnen Parijs (alwaer ick desen const opentlijck leerde) hebbe ghetoont,’ enz.

Aanzienlijke jongelieden schijnen zich voormaals veel op de beoefening der Memoriekunst toegelegd te hebben; verg. de afscheidsrede van j. cats in de groote vergadering van 1651, bij aitzema, 3de deel, bl. 603.

Erasmus bespotte dezelve intusschen in zijne Samenspraeken. Rotterd. 1684. Zie bl. 542. Ars notoria, dat is, de konst der geheugenisse, waar hij ten slotte zegt: ‘Ik kenne geen andere kunst der geheugenisse, als zorg, liefde en volstandigheid.’