Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1837

Observatio referens morbum syphiliticum a suctrice propagatum, qui durante anno 1804 Groningae fuit grassatus, auctore Jacobo Munniks, Med. et Chir. Dre., plurimis exteris et patriis societatibus adscripto. Groningae apud J. Oomkens. 8vo. 45 pag.

De uitgaaf der boven vermelde verhandeling is een ongewoon verschijnsel; het is eene ten deele nieuwe uitgaaf van een gedeelte der Dissertatie van den Heer Dr. jacob munniks, ten jare 1805 ter verkrijging van den Doctoralen graad geschreven. Het onderwerp tot dezelve vloeide voort uit eene droeve gebeurtenis, welke omstreeks dien tijd te Groningen plaats had. Eene vrouw, welke bij verscheidene vrouwen van onderscheidene rangen en standen als zoogster werd gebruikt, besmette deze met eene ziekte, welke doorgaans het gevolg eener

[p. 456]

buitensporige leefwijze is. Zulke toevallen, bij eerbare vrouwen niet gekend, trokken in den beginne de aandacht niet bijzonder; maar, toen zij onder eene doelmatige behandeling bleven voortduren, kon men de hardnekkigheid van sommige derzelven niet verklaren, terwijl echter niemand slechts van verre op het vermoeden viel, welke de oorzaak dezer zoo ongewone verschijnselen kon zijn. Eindelijk kwam men de ware oorzaak op het spoor. Intusschen was de besmetting al verder voortgeplant, en bij sommigen zoo ingeworteld, dat hare bestrijding en uitroeijing vele moeite kostte. Bij enkelen had zij het gestel zoo geteisterd, of zulke diepe wortelen geschoten, dat, volgens het getuigenis van den Heer munniks, er tegenwoordig nog onschuldige slagtoffers gevonden worden, welke een rampvol leven aan deze ongelukkige gebeurtenis verschuldigd zijn! - Sedert schijnt er wederom zulk eene noodlottige gebeurtenis plaats gehad te hebben in eene andere stad. In der tijd is hiervan mededeeling in den Alg. Kunst- en Letterbode gedaan. Deze heeft den Heer Dr. munniks aanleiding gegeven, om eenen gedeeltelijken herdruk zijner Dissertatie te bewerkstelligen. Dissertaties, gelijk hij zegt, komen dikwijls niet buiten den kring, voor welken zij oorspronkelijk bestemd zijn. (Rec. mist ook de eerste uitgaaf, en kan dus over het geheel niet vergelijkenderwijze spreken.) Het onderwerp kwam hem echter van te veel belang voor, om er de aandacht, als 't ware, niet op nieuw bij te bepalen; te meer, dewijl te Rotterdam de jammerlijke voorvallen, zoo als die vroeger te Groningen plaats hadden, zich schijnen te herhalen.

Gaarne zouden wij in meerdere bijzonderheden omtrent eerstgenoemde gebeurtenis, en hetgeen de Heer munniks deswege mededeelt, treden; maar wij achten het onderwerp van te kieschen aard, om hetzelve in een veelgelezen tijdschrift, hetwelk in zoo veler handen, ook buiten geneeskundige, komt, in alle bijzonderheden te ontleden. De Geneeskundigen weten reeds genoeg. Het

[p. 457]

zij slechts geoorloofd in het algemeen aan te merken, dat het wenschelijk ware geweest, dat de Heer munniks de sedert gemaakte vorderingen in dezen tak der kunst tevens had vermeld. De Schrijver bepaalt zich geheel en bij uitsluiting tot aanhaling van vroegere Schrijvers. Desgelijks zoude het van veel belang geweest zijn, den aard van het uitslag, volgens de gemaakte vorderingen in de kennis der huidziekten, nader toe te lichten. Bateman, alibert, biët, rayer zouden tot dat einde niet zonder goed gevolg geraadpleegd geworden zijn. Ook over de geneeswijze had een en ander kunnen gezegd worden, hetwelk, bij verschil van gevoelens over de wijze van behandeling, behartigenswaardig ware. - De Schrijver houde ons deze aanmerkingen ten goede. Een tijdsvak van meer dan dertig jaren wettigt dezelve in eene kunst, welke met de ondervinding, in hetzelve verkregen, zeker winst heeft kunnen doen.

Mogten zulke ongelukkige gevallen, ofschoon zij in die uitgebreidheid zelden voorkomen, de aandacht tot zich trekken, zoo wel van den Arts, als van elk, die hiermede zoude kunnen gemoeid worden! Wanneer eene moeder eenige hulp behoeft, om de verrigting der borsten te gemoet te komen bij het zogen, en wanneer werktuigelijke hulp hierbij te kort schiet, mogt zij, mogten hare betrekkingen dan vooral toezien, dat tot zulk eene hulp niet de eerste vrouw de eerste geroepen wierd, om als zoogster te dienen! Eene bekende behoorde zelfs vooraf onderzocht te worden, hoedanig de gesteldheid van haren mond zij. Zulk een onderzoek kan in geen geval als eene overtollige zaak beschouwd worden. - Het zoude tevens zeer wenschelijk zijn, dat bij elke vrouw, die het vooruitzigt heeft moeder te worden, en die niets liever verlangt, dan zich van den heiligen moederpligt te kwijten, reeds vóór de bevalling, behoorlijke zorg voor de tepels gedragen wierd. Door deze voorziening zoude menige moeder voor vele pijnlijke gewaarwordingen bevrijd blijven, en menige zuigeling zich niet

[p. 458]

van de anders gezonde moederlijke borst verstoken zien. Laat ons hier bijvoegen, dat het wenschelijk ware, dat elke moeder, bij de ontwikkeling harer dochters, op deze deelen acht gaf, welke later, wanneer de vrouw moeder zal worden, van zoo veel belang zijn. Door eene kwalijk en verkeerd gewijzigde kleeding wordt dikwijls reeds vóór dien tijd de grond gelegd tot eene ontaarding der tepels; maar - wat zal hier de beste bedoeling van den Geneesheer vermogen, die zoo dikwijls zich tegenover eene magtige dwingelandes geplaatst vindt, tegenover de mode!!!