Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1837

Het Pinksterfeest. Dichtstuk; door A. van der Hoop, jr. Te Amsterdam, bij W. Messchert. 1836. In gr. 8vo. 31 Bl. f :-50.

Het Pinksterfeest, namelijk het eerste Evangelische Pinksterfeest, dat is de eerste openlijke Goddelijke wonderwerking, in zinnebeeldige teekenen, voor de getuigen van den verhoogden christus, de eerste Goddelijke zegepraal van deszelfs leer op het Joodsche ongeloof, de eerste Goddelijke invoering van het Evangelie in de wereld, in één woord de eerste Goddelijke grondvesting van het Christendom; welk eene schoone, rijke, verrukkende stof voor den waren Dichter! - Wat vinden wij nu hierover in het bovenstaande Dichtstuk? Eerst een' Voorzang, uit welks 4 eerste bladzijden men niet ligt verwachten zou, dit onderwerp bezongen te zien; want, na eene schildering van de aangenaamheid der lente, die tot Poëzij dringt, stelt de Dichter een overdreven somber tafereel van de boosheid des aardrijks voor, alsof er geen dichtstof en niets goeds op ware, en dat hij zegt, ‘meer dan ooit aan 't Godswetovertreden’ (welk eene harde zamenstelling!) ‘van hem die zich zijn koning noemt’ (wie is dit?) ‘ten prooi te zijn,’ enz.; en na nog eenige gezochte omwegen, komt hij eindelijk op den weg. - Hierop volgt een stuk, getiteld de uitstorting des Heiligen Geestes, zijnde eene hier meer-, daar minder dichterlijke, nu eens verkorte, dan weder een weinig uitgebreide omschrijving van het geschiedverhaal, Hand. II:1-41, waarin echter zelfs de dorre optelling der volken plaats vindt, en van andere bijzonderheden misschien meer partij zou te trekken geweest zijn: zoo is het b.v. met de zacht wederleggende inleiding van petrus, en het korte en treffende slot van deszelfs rede, welke beide Rec. altijd zoo

[p. 310]

meesterlijk gepast zijn voorgekomen, waarvan de eerste hier te hard berispend, de laatste te flaauw is uitgedrukt.^(*) - Het beste is, naar Rec^s. gevoel, over 't geheel en bij vergelijking het derde stuk, getiteld Hymne, zijnde een loflied op het heil, door het Evangelie den Volken aangebragt, en nog verder te verwachten. - Hoezeer er dus ook in het behandelen van dit anders gelukkig gekozen onderwerp blijken zijn van de bekende dichtergaven des Heeren van der hoop; zoo spijt het Rec. nogtans te moeten zeggen, dat de Dichter hem voorkomt over 't geheel beneden hetzelve gebleven te zijn: in verdere kleine aanmerkingen wil hij thans liever niet uitweiden.

(*) Men vergelijke eens onpartijdig het naïve en zachte: ‘Laat mijne woorden tot uwe ooren ingaan, want deze zijn niet dronken, gelijk gij vermoedt, want het is eerst de derde ure van den dag,’ met deze woorden: ‘Versmaad het woord der waarheid niet!’ - ‘Houd op het Pinksterlicht te lastren, dat onze oogen verheldert,’ enz.; of dat krachtige slot, waar elk woord met al zijn gewigt op het hart nederzinkt: ‘Zoo wete dan zekerlijk het gansche huis Israëls, dat God hem tot eenen Heer en Christus gemaakt heeft, dezen Jezus, dien gij gekruisigd hebt,’ met deze regels: ‘Zoo zong hij, [david] op wiens graf wij nog erkentlijk staren, Van aller volken hoop en heil, den Christus Gods, Die van d'Olijfbergtop ten hemel is gevaren, En dien gij hebt gekruist, vervoerd door vloekbren trots;’ (dit laatste schijnt te versterken; maar het is inderdaad zwakker, dan het eenvoudige: ‘dezen Jezus, dien gij gekruisigd hebt,’ door de tegenstelling zoo krachtig) en men oordeele nu, wat het beste is!