Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1837

Reistogtje door Tyrol, in de jaren 1833 en 1834. Naar het Hoogduitsch van A. Lewald. Te Amsterdam, bij H. Frijlink. 1836. In gr. 8vo. 260 Bl. f 2-90.

Wij zijn nooit in Tyrol geweest. Dat zal nu juist wel met meerdere lezers onzer Letteroefeningen het geval wezen. Een reisje derwaarts beteekent dan ook iets meer, dan naar Kleef of het badhuis te Scheveningen. Maar als men hen gelooven mag, die als ooggetuigen spreken mogen - en dat zullen toch wel niet allen zonen zijn van den vader der leugens - dan moet Tyrol voor een' reiziger het neusje van den zalm wezen. Verhevenheid, woestheid, grootheid moeten er de hoofdeigenschappen der Natuur zijn; eenvoudigheid, kracht, vaderlandsliefde die der bewoners, welke men zich meestal als bontgekleede, forsche zangers of fluiters met lange, krullende haarlokken en zwarte kneveltjes voorstelt. Wat wij ooit van dit grootsche land hebben kunnen vernemen, hebben wij dan ook verslonden, zoo als kinderen de prent van Luilekkerland. Een mensch, die zoo ver geweest is in de wereld; heden! wat moet die niet weten te vertellen! Bergen te beklimmen, aan welke oude kasteelen als arendsnesten hangen; de natuur in hare ongerepte woestheid te zien;

[p. 269]

in de berghutten te overnachten en de wereldberoemde nationale liederen te hooren, - van dat alles droomen wij, wanneer wij het ééne, enkele woord Tyrol hooren of lezen. Wat wonder, dat de titel van dit werkje onze hoogste aandacht trok; dat wij bij vernieuwing die kinderen der fortuin benijdden, aan welke het vergund is, dergelijke reistogtjes door Tyrol te beschrijven en gevoigelijk te doen; dat, stond het in onze magt, te reizen, zoo goed als het in onze magt staat, deze recensie zoo lang te maken als een landmeters ketting, of zoo kort als een eindje waskaars op eene verkooping, wij met göthe zeggen zouden: dahin! dahin!

Maar hoe zullen wij nu eene reis recenseren naar een land, waar wij nooit geweest zijn? Ja, lieve lezers! als het daar haperde, dan zou eene menigte van reisbeschrijvers schootvrij tusschen de vuurmonden van Letteroefeningen, Recensent enz. enz. heen marcheren, en Rec. althans had de reis van ross naar het Noorden, met die van ver huell naar de Oost; die van la place om de wereld, met die zelfs van van houten naar Londen, gerust kunnen wegschuiven, of aan den Redacteur terugsturen met een: non nostrum! Maar mogelijk zou dan eene halve scheepslading boeken zelve wel eene reis gedaan hebben van den eenen beoordeelaar in de Tijdschriften naar den anderen; eindelijk terugkeerende derwaarts, vanwaar de uitgang geschied was. Nu, dat mogen wij ook wel doen met den ook bij onze landgenooten als Romanschrijver niet geheel onbekenden lewald. Hij zelf - en de man zal het toch zelf best dienen te weten - zegt, dat het werkje noch statistiek, noch geschiedenis, noch topographie van Tyrol is; dat er echter bijdragen tot het een en ander in gevonden worden. En zoo is het ook: maar, wat hij uit de geschiedenis van dit land geleerd, en de vele kleine bijzonderheden, die hij met zorgvuldigheid verzameld had; alles had het zijne toegebragt, om hem een groot denkbeeld van Tyrol en deszelfs bewoners in te boezemen. Dat is ook de indruk, dien dit reisverhaal op ons heeft gemaakt. En wanneer wij daar nu bijvoegen, dat de verhaaltrant levendig en onderhoudend, de vertaling goed en de uitvoering loffelijk is, dan meenen wij voor ditmaal eens vrijheid te hebben, om het werkje op de plank der reisbeschrijvingen weg te zetten; de pen op den inktkoker neêr te leggen, en de handen te wrijven van genoegen, omdat onze vriend de Redacteur nu eens regt vriendelijk zal

[p. 270]

kijken, daar wij het bij de inleiding tot eene groote recensie gelaten, en zijn Tijdschrift zelfs met geene inhoudsopgave van deze reis opgescheept hebben.