Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1837

[p. 266]

Lijkrede naar 2 Sam. I:19^b, gehouden in de Hollandsche Kerk in de Stad Albany, ter gelegenheid van den altoos betreurenswaardigen dood van A. Hamilton, op den 29 Julij 1804, door E. Nott, A.M., Leeraar bij de Presbyteriaansche Kerk aldaar. Uit het Engelsch. Te Amsterdam, bij L. van Bakkenes en Veenhuysen. 1836. In gr. 8vo. VIII en 46 bl. f :-50.
Hartelijke Toespraak aan de Leden der Staten Generaal, enz. 19 Oct. 1835, door Mr. D.A.W. van Tets. Te Haarlem, bij V. Loosjes. In kl. 8vo. XVIII en 18 bl. f :-60.
Lettre à Monsieur le Bourgmestre de la ville de Bonn, contenant les preuves de l'origine Hollandaise du célèbre compositeur Louis van Beethoven, par W. van Marsdijk. A Amsterdam J.D. Sijbrandi. 1836. petit in 8^o. 20 pag. f :-40.
Chronologisch Zakboekje der Wereld- en Vaderlandsche Geschiedenis, door J.W.L.F. Ippel. Te Amsterdam, bij Schalekamp en van de Grampel. 1836. In 12mo. 58 bl. f 1-40.
Joachim Hendrikszoon Swartenhondt. Een geschiedkundig Tafereel voor de Nederlandsche Jeugd. Met Platen. (Door Daane.) Te Amsterdam, bij N.M. Bergman. In kl. 12mo. 68 Bl. f :-60.

De Lijkrede van den Eerw. nott op den verdienstelijken Amerikaanschen Majoor-Generaal hamilton was de eere der vertaling allezins waardig, en die vertaling is gelukkig volvoerd. Die Generaal, beroemd door dapperheid, gezellige deugden, vaderlandsliefde en welsprekendheid, was altijd afkeerig van het tweegevecht geweest. Desniettegenstaande had hij eenmaal de zwakheid, voor het vooroordeel te zwichten. Hij nam eene uitdaging aan, en vocht zelf wel niet, maar stierf, na eenigen tijd, aan de bekomene wonden, als een slagtoffer der wraakzucht van den Kolonel a. burr. Groot was de droefheid, niet alleen van hamilton's weduwe, kinderen, familie en vrienden, maar ook van het leger, de volksvertegenwoordigers, de geletterden en geheel

[p. 267]

de bevolking van Noord-Amerika. Dit gaf 's mans Lijkredenaar nott gelegenheid, om, de verdiensten van zijnen vermoorden vriend herdenkende, uit te weiden over het onchristelijke niet alleen, maar ook zelfs voor de vierschaar der zuivere Rede verfoeijelijke en ongerijmde van het tweegevecht, en over de noodzaak tot handhaving van 's Lands wetten tegen deze allezins strafbare misdaad. De kracht en waarde, met welke de zaak behandeld is, verheffen deze Lijkrede tot een meesterstuk van welsprekendheid.

Hulde doende aan de vaderlandsche bedoelingen en heldere inzigten van den Schrijver, vermelden wij met genoegen de uitgaaf der hartelijke Toespraak aan de Leden der Staten Generaal, die nog door eene verstandig en gematigd geschrevene Voorrede wordt voorafgegaan.

De Fransche brief van den Heer van marsdijk aan den Burgemeester der stad Bonn levert wel geene afdoende, maar toch allezins opmerkenswaardige bewijzen, dat de beroemde Componist l. van beethoven van Nederlandsche afkomst, ja een geboren Nederlander was, die aan Nederlandsche ouders johan van beethoven en helena keverich of keverig, te Zutphen, in Augustus 1772, en wel in de herberg de Fransche tuin, waar zijne moeder bevallen was, het levenslicht is verschuldigd. Elk beminnaar van vaderland en letterkunde, en vooral van de toonkunst en hare geschiedenis, koope dit kleine, met oordeel en bescheidenheid geschrevene werkje!

Het Chronologisch Zakboekje, voor de jeugd door den Heer ippel vervaardigd, is als zoodanig niet zonder verdienste. Bij de aanwijzing van den duur der oude Geschiedenis, en de, in navolging van velen, willekeurig gestelde tijdstippen der stichting van de Assyrische en Egyptische Rijken, vroegen wij onszelven, wanneer men toch daarmede zal ophouden, en nalaten, het mogelijk te rekenen, dat zoo korten tijd na den Zondvloed er zulke Koningrijken zouden hebben bestaan. Geeft niet ook de Hoogleeraar van der palm, in zijne Bijbelvertaling, aanteek. op Genesis XI:19, zonder daar iets tegen in te brengen, de gissing van sommigen op, dat er eenige geslachten in het register, voorkomende in dat hoofdstuk, zijn uitgelaten? Dáár alleen is die uitlating blijkbaar; maar ook in het register der tien Aartsvaders vóór den Zondvloed, Genesis V, kunnen zoo wel uitlatingen bestaan, als in dat der tien Aartsvaders van noach tot

[p. 268]

abraham: en het zal met de Hebreeuwsche geslachtregisters wel zijn als met de Arabische, waar men hen, die zich in geenerlei opzigt onderscheiden hebben, veelal voorbijgaat, en van overgrootvader soms op achterkleinzoon of nog verder overspringt. Onmogelijk is het dus te bepalen, hoe vele jaren vóór christus de Zondvloed, en even min wanneer de schepping van den mensch (van de wereld, zegt het boekje) heeft plaats gegrepen. Anderzins is dit opstelletje met vlijt en, voor zoo veel wij hebben kunnen merken, met toereikende naauwkeurigheid bewerkt.

Onderhoudend voor de lieve jeugd, en allezins nuttig van strekking, is het leven van den zeeheld swartenhondt, door den Heer daane als tegenhanger op zijnen Bontekoe gegeven. Niet onaardig heeft de Schrijver, om de nieuwsgierigheid en de belangstelling der kinderen op te wekken, bij voorkeur den Admiraal swartenhondt als pendant van den Zeekapitein bontekoe gekozen. Het zonderlinge der namen zal tot den leeslust bijdragen.