Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1836

Het Huis te Ilpendam en deszelfs voornaamste Bezitters. Uit echte bescheiden, door G. van Enst Koning, Lid der Maatsch. van Nederl. Letterk. te Leyden. Te Amsterdam, bij H.J. Poelders. 1836. In gr. velin 8vo. 75 Bl. f 2-20.

De bekwame Zoon van eenen bekwamen Vader vergast ons hier op een stukje, dat wij lang gewenscht hadden te ontvangen, en wij zeggen hem dank, dat hij der drukpers zijne voorlezing in het Tweede Amsterdamsche Departement der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen niet heeft onthouden. Het zoogenaamd Ilpendamsch Archief bevat bouwstoffen voor de Geschiedenis, die onbekend en ongebruikt zijn, en die nu door den Schrijver aan de opmerking der Geleerden zijn

[p. 673]

aangewezen. Wij zullen gaarne zijne belofte vervuld zien, om van tijd tot tijd iets belangrijks uit die stukken mede te deelen, en prijzen hetgeen nu reeds geleverd is gaarne aan, bestaande in eene geschiedenis der stichting van het Kasteel te Ilpendam, met vermelding der ondste en merkwaardigste voorwerpen aldaar te vinden, waaronder het afbeeldsel van eene nehalennia, bij de bedijking van de Purmer in 1612 aldaar gevonden en op het Huis bewaard; en in eene schets der belangrijkste voorvallen in ons Vaderland sedert de komst van den Hertog van alva tot aan het laatste gedeelte der XVIIde Eeuw, waarbij gebruik is gemaakt van stukken uit het Archief, bevattende sommige nog onbekende bijzonderheden, en strekkende tot herinnering der diensten, welke het geslacht van de graeff, welks eigendom het Kasteel thans nog is, der stad Amsterdam en den lande in het algemeen bewezen heeft.

Een 24 tal aanteekeningen dient tot opheldering of bevestiging van sommige daadzaken. Bijlage A bevat de lijst der voornaamste Manuscripten op het Huis gevonden; Bijlage B de stukken, die nog niet zijn teruggevonden; die onder C een Extract uit het Dagboek van den Heer pieter de graeff van 1672 tot en met 1701; D levert de Bijschriften van vondel op de Afbeeldsels van dirk jansz., jacob, andries, cornelis en pieter de graeff; E de Naamlijst der Predikanten bij de Hervormde Gemeente te Ilpendam sedert 1582; terwijl eindelijk Bijlage F de namen bevat van de opgevolgde bezitters van de vrije Heerlijkheid Ilpendam, sedert de stichting van het Kasteel Ilpendam tot op heden.

Hij, die weet, welk een verdrietig en soms ondankbaar werk het is, uit eene menigte oude papieren, het onbeduidende van het bruikbare, en dit laatste van het voor de geleerde wereld belangrijke te schiften, zal zich aan den vlijtigen verzamelaar verpligt rekenen, en gaarne deze lettervrucht zich eigen maken, die door den Uitgever op groot velin papier en op de pers van den bekwamen Drukker spin is bezorgd. Aan het hoofd prijkt eene smaakvolle lithographische teekening van het Huis Ilpenstein in de 18de Eeuw. Het werkje vereenigt alzoo alles in zich, wat smaak en belangstelling kunnen vorderen.