Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1836

Eerste Beginselen der Plantkunde, door H.C. van Hall, Hoogleeraar te Groningen. Te Groningen, bij J. Oomkens. 1836. In gr. 8vo. VIII en 120 bl. f 1-25.

Dit zeer beknopte werkje dient tot handleiding bij lessen, die de Hoogl. van hall aan toehoorders geeft, die geene leden der Groningsche Hoogeschool zijn (Voorberigt, bl. III). Welke die toehoorders zijn, wordt niet nader opgegeven. Hoe het zij, het werkje begint met eene inleiding, bl. 1-6, waarin het onderwerp der plantkunde bepaald en eene opgave van eenige boeken medegedeeld wordt. De inhoud van het werkje zelve is voorts in vier deelen gesplitst. Het eerste deel handelt over de plant in het algemeen, en maakt den lezer met de eerste beginselen van de physiologie en ontleedkunde der planten bekend. Het tweede deel behelst eene beschouwing der verschillende werktuigen of organen, welke de plant zamenstellen, voeden en vermenigvuldigen. Het derde deel handelt over de rangschikking der gewassen. Het vierde, eindelijk, bevat de kunstspraak, voor zoo ver dezelve niet reeds in het tweede, te gelijk met de Organographie, behandeld was. Dat dit werkje, bij zoo beperkten omvang, slechts de eerste beginselen behelzen kan, is duidelijk, en niets dan deze belooft ook de titel. Het moge tot handleiding bij het onder-

[p. 377]

wijs, ook bij de Geneeskundige Scholen in ons Vaderland, veelvuldig gebruikt worden! Gaarne hadden wij echter de natuurlijke methode wat meer aanbevolen gezien. De bezwaren, daartegen op bl. 89 aangevoerd, komen ons niet gewigtig genoeg voor. Dat de natuurlijke rangschikking jaarlijks gestadige veranderingen ondergaat, en dat zij nooit volmaakt kan worden, geldt toch immers evenzeer van elke wetenschap? Het stationaire in het wetenschappelijke is dood; waar leven is, daar is ook beweging en verandering, en het volmaakte zal men toch wel nimmer bereiken. Op dezelfde gronden zou men de studie der physiologie voor den Medicus als bezwaarlijk kunnen aanmerken, en voor haar eene anatome subtilior in plaats stellen. Het sexuale stelsel van linnaeus behoeft daarom ook niets van deszelfs waarde te verliezen; maar het is mede niet vrij van bezwaren, en daarbij is het slechts een stelsel. Eene natuurlijke methode leert ons toch in allen gevalle meer van het plantenrijk, hoezeer zij ook nog altijd onvolkomenheden en leemten heeft.