Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1836

De Oorbiecht der Roomsch Katholijken beschouwd, door C.H. Helsen, Abt te Brussel. Te Zutphen, bij W.J. Thieme. 1835. In kl. 8vo. 212 bl. f 1-50.

Men leert uit dit werkje den Abt helsen, stichter der Belgisch-Katholijke Kerk, als een onderzoeklievend en vrijmoedig Godgeleerde kennen Openlijk heeft hij met de zijnen zich van de Roomschgezinden afgezonderd; en alzoo is de Belgisch-Katholijke Kerk, even als in Frankrijk, onder een ander Opperhoofd, de Fransch-Katholijke Kerk, die wel van de Gallikaansche Kerk moet onderscheiden worden, ontstaan. Die zich afscheurende Katholijken benoemen zich echter met dien titel, omdat zij, schoon zich vrij verklarende van het Pauselijk Oppergezag, en schoon zelfs de besluiten der Kerkvergaderingen niet beslissend latende gelden, ja schoon zij inzonderheid de Trentsche geloofsregelen in vele opzigten tegenspreken, desniettegenstaande, behalve den Bijbel, ook de Overlevering aannemen, en dus in zoo ver Katholijk zijn, zonder evenwel den Bijbel en de Overleveringen alzoo op te vatten als de Roomschgezinden. of al de Overleveringen, die door dezen worden erkend, voor echt aan te nemen. De zucht, om zoo veel mogelijk het zoogenaamde Catholicisme getrouw te blijven, en de natuurlijke gehechtheid aan geloofsbegrippen en vormen van eerdienst, die zij van de vroegste jeugd hebben leeren eerbiedigen, oefenen echter onmiskenbare blijken van invloed uit op hunne wijze van beschouwing der vereischten van eer- en leerdienst; en dus zijn de Franschen de Belgisch-Katholijken in dat alles nog aanmerkelijk van de Protestanten onderscheiden. Dit is ook uit dit

[p. 239]

werkje van den Abt helsen te bespeuren. Hij erkent b.v. het onbijbelsche en het bij de eerste Christenen onbekende van het woord sakrament; echter behoudt hij dit, even gelijk de Lutherschen en Hervormden in hunne formulieren van eenigheid en liturgische schriften. Hij neemt de Oorbiecht, en de Inzegening des Huwelijks, of zoogenaamde kerkelijke trouw, niet onder het getal der sakramenten op; en desniettegenstaande heeft hij zijne zeven sakramenten. In plaats der Oorbiecht stelt hij de bekeering of verbetering des harten met boetvaardigheid en berouw; in plaats van het sakrament des Huwelijks, waardoor de Roomschgezinden de kerkelijke plegtigheid verstaan, noemt hij het Huwelijk zelve een sakrament. Naar ons inzien is dit een spelen met het woord: want door sakramenten heeft men altijd plegtigheden aangeduid tot zinnelijke afbeelding eener bovenzinnelijke of heilige zaak. Rekent men nu sommige dier plegtigheden overtollig, gelijk de Protestanten vijf van de zeven afschrappen, dan is het oneigenaardig, aan hetgeen geene plegtigheid is, b.v. boetvaardigheid des harten, den naam van sakrament te geven. Intusschen wenschen wij dit boeksken in veler handen, vooral in die onzer Roomschgezinde Medechristenen, die er menigvuldige leering uit trekken kunnen, al ware het slechts het bewijs der feilbaarheid niet alleen van Paussen, maar zelfs van geheele Kerkvergaderingen.