Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1836

Bijdrage tot de ontleedkundige Ziektekennis van F.S. Alexander, Med. Doct. en Professor, Eersten Officier van Gezondheid bij het groot. Rijks-Hospitaal voor het Onderwijs, te Utrecht. Te Gorinchem, bij J. Noorduyn. 1835. In gr. 8vo. 38 bl.

In dit kleine werkje vindt men negen onderscheidene lijkopeningen, welke tot verschillende belangrijke gevallen behooren. De voorafgaande historiae morbi zijn veelal kort, omdat de lijders niet van den beginne af door den Heer alexander verpleegd werden. Gelijke gevallen, door vroegere Schrijvers vermeld, worden met beknoptheid aangehaald; en deze bijdragen zullen ongetwijfeld door de Geneeskundigen met dankbaarheid aangenomen worden. Het is echter veelligt jammer, dat zij niet in een Geneeskundig Tijdschrift geplaatst zijn, gelijk vroegere waarnemingen van den Schrijver in de, zoo het schijnt, thans geheel gestaakt zijnde Geneeskundige Bijdragen. Dergelijke kleine stukjes toch gaan in 't vervolg van tijd langzamerhand verloren en worden alzoo vergeten.

De drie eerste waarnemingen hebben betrekking op krankzinnigen. Alexander vond bij allen eene ongewone vasthechting der pia mater aan de oppervlakte der hersenen; iets, hetgeen hij ook in het lijk eens krankzinnigen had opgemerkt, waarvan de opening beschreven is in de bovengemelde Geneeskundige Bijdragen. De

[p. 197]

vierde waarneming toonde, bij eenen aan longongesteldheid overledenen man, eene met de ziekte wel in geen verband staande afwijking, die in het gemis van de regter nier met de bijnier en den pisleider van die zijde bestond, waarbij de linker nier grooter was dan gewoonlijk. De vijfde waarneming betreft eene verouderde leverontsteking, met beslotene verettering in de zelfstandigheid der lever; eene ziekte, die in Nieuw-Guinee (hetwelk hier zekerlijk onder den naam van Guinee bedoeld wordt) reeds schijnt begonnen te zijn. (Het jaar, waarin de zieke in behandeling te Utrecht kwam, staat niet vermeld, en het is dus slechts bij gissing, dat men het tijdsverloop tusschen de ongesteldheid in September 1828 en het overlijden te Utrecht in Augustus op 11 maanden kan bepalen.) De zesde waarneming betreft een' grooten etterzak in de linker kwab der lever; de zevende eene vergrooting van milt en lever, als waarschijnlijk hebbende bijgedragen tot den doodelijken uitgang eener longontsteking (de milt woog in dit lijk twee Nederl. ponden en drie oncen). De achtste toonde in de ophooping van vet in de borst- en buikholte de waarschijnlijke oorzaak van eenen onverwachten en spoedigen dood De negende, eindelijk, betreft eenen uit de darmbuis in de buikholte geraakten worm, (Ascaris lumbricoides) die nog voor een klein gedeelte uit de opening van het jejunium hing, waarin hij volkomen paste. Het moet worden opgemerkt, dat daar ter plaatse het slijmvlies in een' grooteren omtrek vernietigd was, en dat er ook bij het coecum eene darmverzwering werd waargenomen. De geachte Schrijver schijnt geneigd, de doorboring der darmbuis aan den worm toe te schrijven, waarover veelligt sommigen anders zullen denken.