Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1836

Dissertatio inauguralis literaria, sive Introductio in notitiam rei literariae maxime provinciae Brabantiae septentrionalis, quam - pro gradu Doctoratus summisque

[p. 117]

in disciplina Philosophiae Theor. et Litt. Hum. honoribus ac privilegiis, in Academia Lugduno-Batava, rite et legitime consequendis, publico ac solemni examini submittit C.R. Hermans, ex pago Oss Brabantus, Gymnasii, quod Eindhoviae est, Conrector. Lugd. Batav. apud. J.W. van Leeuwen. 1834. 8vo. maj. 86 et 40 pag.

Na eene oordeelkundige inleiding, geeft de kundige en onderzoeklievende schrijver eerst eene omschrijving van het onderwerp der geschiedenis van de letterkunde, met aanwijzing van derzelver oogmerk en der wijze, waarop zij moet beschreven worden. Daarop volgt, Hoofdst. 2, eene lijst der schrijvers, die de levens van geleerde Nederlanders hebben te boek gesteld. Het derde Hoofdst. somt de overige hulpmiddelen tot in het licht stelling onzer letterkundige geschiedenis op. Hoofdst. 4 toont de nuttigheid aan van de kennis der levensgeschiedenis van de geleerden, bij de beoefening der geschiedenis van de Noord-Brabandsche letterkunde. Het 5de Hoofdst. wijst aan, hoe men het best de boeken, in verschillende provinciën geschreven, aan den lezer eener geschiedenis der letterkunde bekend zal maken, namelijk door, vooreerst, de titels getrouw op te geven, alsmede den druk, de soort van letters, kortom alwat tot de boekenbeschrijving of bibliographie behoort; ten tweede, dat men eenige geschiedkundige aanteekening make nopens de verschillende uitgaven enz., en ten derde, dat men eene beknopte beoordeeling van elk werk levere; terwijl de Heer hermans te regt, als voorbeeld van dergelijke behandeling, de Bibliotheek der Nederlandsche Geschiedschrijvers van den Heer Mr. de wind aanprijst. Eindelijk in het 6de Hoofdst. beweert de schrijver de noodzakelijkheid eener openbare boekerij in elke provincie, en van eene vereeniging van geletterden, om van ieder gewest de geschiedenis te onderzoeken. Het geheel wordt, na bl. 86, besloten met eene naar tijdsorde geschikte naamlijst van schrijvers, die in Noord-Braband geboren zijn

[p. 118]

of gebloeid hebbben, voor zoo ver hermans narigten omtrent hen heeft kunnen bekomen, en zoo veel mogelijk met opgaaf der jaren van hunne geboorte en hunnen dood, hunne geboorte- en woonplaatsen, beroepen en uitgegevene schriften; alles met verwijzing naar de bronnen, waaruit hij geput heeft. Door eene nieuwe paginering begint die lijst met bl. 1, en loopt door tot bl. 29. Een register in alphabetische orde, van dezelfde schrijvers, van bl. 31 tot 35, maakt het zoeken in de naamlijst naar tijdsorde gemakkelijk, Ten laatste zijn, volgens gebruik, van bl. 37 tot bl. 40, eenige losse stellingen, of Theses, mede ter verdediging op den dag der openbare bevordering, achteraan gevoegd. Den Heer hermans gelukwenschende met zijnen welvolbragten arbeid, moedigen wij hem ten sterkste aan, in het loffelijk ingeslagen spoor voort te treden met denzelfden ijver, waarmede hij, bij dit akademische proefschrift, zoo uitnemend begonnen is.