Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1835

1812. Een geschiedkundige Roman. Door L. Rellstab. Uit het Hoogduitsch. In IV Deelen. Te Groningen, bij W. van Boekeren. 1834. In gr. 8vo. Te zamen 1682 bl. f 14-40.

Dat deze geschiedkundige Roman wel wat omslagtig is, valt niet te ontkennen; maar het belangrijke en ingewikkelde, zoo der algemeene tijdsomstandigheden, als der lotgevallen van de daarbij geschilderde personen, benevens het levendige en onderhoudende van den stijl, boeit genoegzaam bij de lezing, om de aandacht steeds bezig te houden, zoodat Recensent althans maar zelden in de verzoeking kwam, gelijk hem anders bij zulke uitvoerige Romans wel gebeurt, om hier en daar wat luchtig er over heen te loopen, en den hoofdinhoud slechts te blijven nasporen. Neen! nergens begint men te wenschen, dat de Schrijver zich meer bekort had, en, eer men het weet, is men de vier dikke boekdeelen ten einde. Trouwens, de karakters zijn goed geteekend en volgehouden, de gebeurtenissen met natuurlijke kleuren geschilderd, en in alles is zoo veel verscheidenheid, zoo veel afwisseling, en echter tevens zoo veel eenheid en zamenhang, dat zeker deze geschiedkundige Roman onder de beste voortbrengselen in dat kunstvak behoort, en de eer der vertaling ten volle waardig

[p. 353]

was. De gelukkige afloop der zaken, voor zoo veel de hoofdpersonen aangaat, is bevredigend voor het gevoel; en dat voor de anderen niet alles te regt komt, of wel eens alles verloren gaat, bevordert de waarschijnlijkheid, die door eene algemeene herstelling van alle geledene rampen bij allen, wien wij gaarne zulks zouden toewenschen, te veel zou zijn gekrenkt. Zoo als de geschiedenis der verschillende personen nu is voorgesteld, zou alles zich in de werkelijke wereld, waar toch het avontuurlijke niet geheel vreemd is, hebben kunnen toedragen. Alleen laat het zich moeijelijk begrijpen, hoe men, na de ramp aan de Beresina, er nog met een kind heeft kunnen doorworstelen, en hoe men daarvoor en voor zichzelven steeds voedsel vond. In 't algemeen echter wordt alles met toereikende waarschijnlijkheid voorgedragen, en kan ons oordeel ook niet dan gunstig zijn.