Het nieuwe Frankrijk en het nieuwe België; eene Tijd- en Zedenschildering in luimige Hekelbrieven en vernuftige Pennetrekken van eenen Reis(z)iger. Vrij naar het Hoogduitsch van August Traxel. Te Leeuwarden, bij L. Schierbeek. 1834. In gr. 8vo. X en 350 bl. f 3-50.
Dit werk is met overhaasting vertaald. Niet alleen is het niet vrij van taal- en spelfouten, gelijk reeds Reisiger, in plaats van Reiziger, op den titel; maar ook is het Hoogduitsch dikwerf onhandig overgebragt, en heeft men bij het afschrijven van woorden uit die en andere vreemde talen hinderlijke feilen begaan, welke niet alle op de lijst der misstellingen zijn aangewezen. Zoo ontmoet men wel eens place de Dôme (b.v. bl. 55) voor place Vendôme, en wordt b.v. in de Opdragt de wereldburger lafayette geheel verkeerd de redelijkste man genoemd: er staat immers niet dem vernünftigesten, maar wel dem redlichsten? en redlich beteekent geenszins ons redelijk, maar wel ons braaf, billijk of regtschapen.
Wat nu den inhoud betreft, deze is niet onbelangrijk, en de stijl is doorgaans levendig en los. De geheele toon van het boek is, niettegenstaande de Vertaler de ergerlijkste plaatsen onderdrukt heeft, luchtig en spotziek, zelfs ten koste van waarheid en goede zeden. Trouwens de Schrijver behoort tot die verfranschte Duitschers, welke den geest van het Fransche Liberalisme, met al deszelfs onzedelijkheid, hebben ingezogen. Intusschen blijft het altijd de moeite der lezing waard, eens te hooren, hoe de geestige, maar losbandige traxel over alles zijn oordeel zegt. Schoon hij der zaak van ons vaderland vijandig is, drijft hij echter met de Belgen den spot, en doet grootendeels hulde aan de verdiensten der Nederlanders. Men vindt hier verslag van des Schrijvers bezoeken bij en gesprekken met lafayette, de St. Simonisten en anderen; ook, in de aanteekeningen, korte en vrij onpartijdige levensbeschrijvingen van washington, lafayette, talleyrand, enz. Voor den lezer, die genoegzaam oordeel des onderscheids heeft, valt dus veel uit dit werk te leeren, ook met betrekking tot de zeden der Franschen, Belgen, en Franschgezinde Liberalen uit verschillende landen. Schoon wij dus de noodzake-