Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1835

Beknopte doch volledige Handleiding tot de ware Kennis en zekerste Geneeswijze van den Aziatischen Braak-

[p. 68]

loop. Door H.J. Schouten, Med. Dr. te Amsterdam. Te Amsterdam, bij J. de Grebber. 1834. In gr. 8vo. 70 Bl. f :-75.

Beknoptheid zal men aan dit werkje, door den Heer schouten eene Handleiding genoemd, niet kunnen ontzeggen, wanneer men op het getal bladzijden (70) let. Zijn Ed. zoude het in de kunst van wél verzamelen zeer verre gebragt hebben, indien hij binnen zulke ruimte had weten te brengen hetgeen in zoo vele geschriften, waarvan toch vele eene betrekkelijke waarde hebben, gevonden wordt. De Bibliothek der pract. Heilkunde,^(*) wier uitgevers hufeland en osann zijn, is in een harer laatste deeltjes reeds tot n^o. 202 (tweehonderd en twee) gekomen, en schijnt nog niet het einde harer aankondigingen en beoordeelingen van geschriften over Cholera bereikt te hebben! Wat derzelver ware kennis betreft, gelukkig hij, die uit de zoo vele door Dr. mises verzamelde gevoelens de beste keus had mogen doen! Wat de geneeswijze aangaat, zoude de Heer schouten welligt voorzigtig gehandeld hebben met er het woordje mijne bij te voegen; want, de voorrede met het werk zelve vergelijkende, vindt men, bl. 63 en volg., van eenige Cholera-drankjes gewag gemaakt, waarvan de voorschriften zonder welbepaalde aanwijzing worden opgegeven. Het is eene geneeswijze met uitsluitende geneesmiddelen, zelfs met opgave van den vorm en de giften, welke sommigen zeer voldaan schijnt te hebben, maar met welke zeer velen, zoo onbepaald, zich niet zullen kunnen vereenigen.

Men bereikt in de Geneeskunde langs verschillende wegen en met onderscheidene middelen het voorgestelde doel, de genezing; maar, uit dit gezigtpunt beschouwd, wordt het zeer moeijelijk, eene voor allen algemeen zekere geneeswijze op te geven. Wij kunnen vooral deze aanmerking niet terughouden, omdat de Heer schouten

(*) 1834. 4 St. April.

[p. 69]

voor het tweede Hoofdstuk zijner Verhandeling het opschrift kiest: Algemeene behandeling van den Aziatischen Braakloop, en daaronder: Behandeling, welke bij de voorloopende verschijnselen, bij de Cholerine of diarrhea cholerica moeten aangewend worden. Voor zooverre de hier aangeprezene geneeswijze den Heere schouten voldaan en hem gelukkige uitkomsten bezorgd heeft, blijve zij de gene, welke hij bij voorkeur volge, moge zij voorgesteld worden als die door anderen in gelijke gevallen zoude kunnen gevolgd worden, maar op de eer der zekerste geneeswijze kan zij geene aanspraak maken. De Heer schouten veroorlooft zich hier wat veel, bij zijne anders zeker goede bedoelingen.

Dat er in deze Verhandeling niets nieuws kan gevonden worden, spreekt van zelf; de Heer schouten schijnt ook uit het bekende slechts de beste keus te hebben willen doen, en daarmede zijne wijze van zien en handelen in een te naauw verband gebragt te hebben. Wij onthouden ons van algemeene aanmerkingen, die ligt te maken zijn, over een onderwerp, hetwelk nog zoo veel duisters aankleeft, waardoor de zaak echter tot nog toe weinig nutte ophelderingen heeft ontvangen. Tegen de bijzondere geneeswijze van den Heer schouten veroorloven wij ons dezelve, om reeds gezegde redenen, niet. Zijn Ed. zal ons in het algemeen belang vergeven, wanneer wij wenschen, dat ook zijne behandeling, hoe gelukkige resultaten zij hem dan ook moge opleveren, (voorrede, bl. VII) steeds mindere voorwerpen ter toepassing moge vinden.