Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1834

Wat deed men in Bengale en in Siam bij het heerschen der cholera?

Deze plaag is als volksziekte algemeen bekend in Hindostan, alwaar zij jaarlijks in de maanden Augustus, September en October onder den naam van alautha (boven en onder) of mupet (mond en buik - wie denkt hier niet aan het onbehagelijke, harde woord braakloop, op onzen bodem gesmeed?) voorkomt.

Bij het algemeen woeden dezer ziekte in Bengale maakten de Braminen (het Instituut of de Académie des Sciences) van deze gelegenheid gebruik, om te verklaren, dat dezelve uit eenen strijd der Godin olabedi ontstond tegen den God kali. De toorn dezer Godin konde niet dan door eene bedevaart naar haren tempel te Kalingkout en door ruime offeranden bevredigd worden; daarna door wassching in den nabijzijnden heiligen Ganges. Duizenden volgden dit bevel, en stierven, kort na de begonnen of afgeloopen reis, als slagtoffers dezer ziekte, welke zij gehoopt hadden daardoor te ontgaan.

In 1819 was de sterfte zoo algemeen te Bankok, hoofdplaats van Siam, dat de Koning eenen Raad beriep, uit den Adel, de Geestelijkheid en de Wigchelaars zamengesteld, welke eenstemmig (is dit in Europa wel bij eene enkele Cho-

[p. 277]

lera-Commissie ooit gebeurd?) verklaarden, dat het een booze geest was in de gedaante van een' visch, die, uit zijne gewone verblijfplaats, uit een ver, onbekend land, verjaagd, naar Siam geweken was. De eenigste hulp, welke er overschoot, was, om met geschut, geweren, sabels, pieken, trommelen en pauken hem te verdrijven. Nadat deze maatregelen door een Keizerlijk besluit werden bevolen, verzamelde zich, met het aanbreken van den dag, eene verbazende menigte menschen aan den zeekant; al het schietgeweer werd afgeschoten; velen stortten zich, gewapend met pieken, sabels en andere werktuigen, in het water, om met de visschen te vechten en dezelve te verjagen. De gevolgen daarvan waren, dat met zonsondergang reeds zevenduizend dezer ongelukkigen, verstrooid hier en daar aan den waterkant, het met den dood bekocht hadden.

In Europa hebben moderne Abderiten pektonnen gebrand, en Braminen of Wigchelaars van tellurischen en cosmischen oorsprong der Cholera gesproken. Of men die woorden verstond, en wat men er door verstond, weet men nog niet regt. Misschien is het de visch der Siamezen.

‘Und fand es überall wie hier
Die Menschen grade so wie wir
Und eben solche Narren.’

Urian's Reise um die Welt.