Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1834

Koning Willem de I en het Nederlandsche Volk; Gedicht in twee Zangen, door Mr. Jacob Nijhoff, Notaris en plaatsvervangend Vrederegter te Arnhem. Te Arnhem, bij C.A. Thieme. 1833. In 12mo. IV, 55 Bl. (Uitgegeven ten behoeve der Gekwetsten bij de verdediging der Citadel te Antwerpen.) f : - 75.
Het Kind bij zijn ontwaken. VIIde Harmonie van A. de la Martine, door Jan-J.F. Wap, Koninklijken Militaire-Akademie-Leeraar, enz. Te Breda, bij F.P. Sterk. 1832. In kl. 8vo. 12 Bl. f : - 25.
Andwoord van A. de la Martine op Sir Walter Scott's Afscheid van zijne Lezers. 't Fransche Gedicht vrij gevolgd door Jan-J.F. Wap. Te Breda, bij F.P. Sterk. 1832. In gr. 8vo. 20 Bl. f : - 50.

In weerwil der onverdiende verguizing van het gedicht des Heeren nijhoff in den Recensent ook der Recensenten, aarzelen wij geen oogenblik, te verklaren, dat hetzelve zich voordeelig onderscheidt boven een aantal stukjes van den dag, hier door hoogere vlugt, waar het pas geeft, elders weder door levendige en natuurlijke schildering, doorgaans door eene

[p. 442]

goede versificatie; welk alles zoo veel te meerderen lof verdient, naarmate de zedige Dichter zich steeds op den achtergrond heeft gehouden, en met de meeste nederigheid over zijn werk spreekt. Maar gelijk wij aan de eene zijde regt doen aan deszelfs verdiensten, zoo sta het ons aan den anderen kant vrij, eenige feilen er in aan te wijzen. Hiertoe nu brengen wij in de eerste plaats de duisterheid van sommige volzinnen en uitdrukkingen, b.v. bl. 12: Één enkle slechts, de hand al wenkende naar boven, enz. waar misschien het werpen van voetzoekers omschreven wordt, maar dan zoo duister, dat men het moeijelijk raden kan. Bl. 16, van het begin tot de echte Koningsteelt, is almede niet gemakkelijk te verstaan. Tot die donkerheid hier en daar werkt de niet juiste interpunctie aanmerkelijk mede. Voorts veroorlooft zich de Maker meer vrijheid in de woordschikking, dan de taal toelaat, b.v. in het voorop brengen van den vierden naamval, waar men uit de buiging der lid- of voornaamwoorden dien naamval niet herkennen kan, gelijk bl. 52: Hoe dikwerf, Batavier! bedreigde uw keel het mes. Hoe dikwerf, Batavier! dreigde uwen strot het mes, zou, wat de woordschikking betreft, goed zijn, omdat de voorafgaande vierde naamval uwen strot als zoodanig kenbaar is. Zamentrekkingen, als Wilm voor Willem, staatge voor statige, zijn niet gebruikelijk. Het oordeel van 't gemeen, voor het algemeen, bl. 53, is niet goed te keuren, al zoekt de Dichter zijne meening door de aanteekening aan den voet der bladzijde op te helderen. De bedoeling eens Schrijvers moet uit zijne woorden zelve blijkbaar zijn. Bl. 43, deed beven op zweefde rijmt niet. Denkelijk is dit eene schrijffout. Men leze dus: Toen 't moedig oorlogsros, als de aard' van 't krijgsvuur beefde, enz. Ver verwijdde voor ver verwijderde kust, op bl. 16, en verschulde voor verschuldigde dank, op bl. 44, kunnen almede volstrekt niet door den beugel. Op het rijm ij op ei zullen wij niet vitten. - In weerwil der aangeduide vlekken, bevelen wij echter dit gedicht aan de aandacht onzer onpartijdige landgenooten.

De beide navolgingen van la martine door wap zijn niet zonder verdiensten, zelfs op vele plaatsen bijzonder wel geslaagd. In het Andwoord op walter scott's Afscheid hindert ons echter 1^o. de lengte van sommige volzinnen, waardoor de stijl vaak ingewikkeld en duister wordt. In het Fransch is dat of zoo niet, of waar het zoo is, (want la

[p. 443]

martine is wel eens duister) daar had het bij de overbrenging moeten worden verholpen. Ten tweede, is het wel loffelijk, dat de Heer wap zich voor eene eentoonige versificatie wacht, maar in het verwaarloozen der rust na den zesden greep, ook dán wanneer die zesde een' sterken klemtoon heeft en met den zevenden een tweegrepig woord vormt, gaat hij te ver. Onleesbaar is b.v. bl. 18:

Geen | van des | wierd .

Waarom niet liever:

Geen der | van den | werd ?

Dan is de rust na den zesden greep óók weggenomen; maar doordat de vierde en de achtste greep den heerschenden, en daarentegen de zesde greep , wegens het volgende toonlooze , alleen den ondergeschikten klemtoon ontvangen, rolt het vers gemakkelijk voort; welke rolling door de invallende dichtsneden of cesuren na den tweeden, voet in glorie, en na den vierden in Corzer, nog gladder en bevalliger wordt.

Op bl. 19 staat:

Met burgertranen of met bloed van d onderzaat bevlekt.

Men leze:

Met besproeid, met bevlekt.

Met tranen kan bovendien eens Konings kroon niet bevlekt worden.

Op bl. 20 bevalt ons niet:

Zoo óók toen, nu en dan, de zaalge Hemelingen
In menschgedaanten, zegensprekend, de aard' begingen.

De Heer wap schijnt zich, bij zijne vertolkingen, te overhaasten, hetgeen te bejammeren is, daar gelukkige overbrenging de éénige verdienste eens Vertalers blijft, en vele welgeslaagde plaatsen genoegzaam toonen, dat hij iets volkomeners zou kunnen leveren, indien hij zich den noodigen tijd gaf.