te meer daarop te vestigen. Het zonderlinge en onwaarschijnlijke in het verhaal is in vele andere even zeer aan te treffen; en wij hadden zoo wel in dit, als in andere werken, wel wat meer historische waarschijnlijkheid, al ware het zonder eenige historische waarheid, gewenscht. Maar mogelijk zou het wonderzuchtige publiek de verhalen dan weder te alledaagsch vinden. Het boeijende en waarschijnlijke te vereenigen, is het toppunt der kunst van den Romanschrijver; doch weinigen zijn in staat, tot zulk eene hoogte te klimmen.
Spindler althans geeft in zijne Zomervruchten vele vertellingen, welker inhoud even zonderling is. Zijne Fior di Levante (Bloem van het Oosten), het eerste in dezen bundel voorkomende verhaal, zou ons het meeste bevallen; maar de hier voorkomende droomen zijn weder zoo onnatuurlijk, dat wij wel eens meesmuilden over deze wijze der tegenwoordige Romanschrijvers, om het wonderbare hunnen lezeren voor te houden, en toch alles zoogenaamd natuurlijk op te lossen, schoon die oplossing zelve veelal even onverklaarbaar is, wegens de zonderlingheid van den droom, als wanneer die droom als werkelijke gebeurtenis ware voorgesteld.
De merkwaardige Reisavonturen enz. zijn door den Heer frylink vrij aardig bijeengezocht en vrij gelukkig gekozen. Voor Leesbibliotheken is dit boek uitnemend geschikt.
De drie nu nog volgende Romans zijn bijzonder leerzaam, en boeijen toch steeds bij de lezing.
De arme Luitenant en zijn Huisgezin is niet zoo treurig van inhoud, als men denken zoude. Het moeijelijk te teekenen karakter van den Luitenant schijnt ons goed volgehouden, en de wijze, waarop de geaardheden zijner kinderen zich ontwikkelen, is natuurlijk. Treffend zijn onder anderen de lotgevallen van Janus en Mathilda.
Jom Kipoer, of de Verzoendag, is eene belangrijke bijdrage van een' deskundigen omtrent de zeden en denkwijs, de godsdienstverschillen en de inborst der hedendaagsche Israëliten. Wij vonden bevestigd hetgeen wij altijd vermoedden: bijgeloof en huichelarij bij velen uit de domme menigte; bij de geleerden, of rabbijnsch Farizeïsme, of een half sceptisch Theïsme, dat alle eigenlijke Godsopenbaring verwerpt; zuiver Mozaïsme bijna nergens.
Auteursrechtvrij