Katholicismus in frankrijk.
(Volgens den Globe.)
Het Fransche volk is niet op dezelfde wijze katholiek in het noorden als in het zuiden, en de oostelijke Departementen hebben in dit opzigt weinig overeenkomst met de westelijke. Frankrijk kan, wat het Katholicismus aangaat, onder vijf groote afdeelingen gebragt worden, en elke afdeeling heeft een eigen karakter: I. Parijs en de grootere steden van Frankrijk. Hier heeft de Godsdienst geringen invloed; terwijl het ongeloof vrij algemeen heerscht. De kerken worden weinig bezocht. Wanneer men van eene Roomsche kerk spreekt, geschiedt het dikwerf op eene spottende wijze. Parijzenaars, die het paleis van eenen Aartsbisschop plunderen en kerken schenden, toonen door daden, hoe weinig hun Katholicismus beteekent. - II. Het noorden van Frankrijk. In dit gedeelte des lands zijn de inwoners katholiek even als de Belgen, niet uit gevoel, maar uit gewoonte. Zij hechten zich aan de vormen en plegtigheden van het Katholicismus. - III. Het oosten van Frankrijk. Hier is het volk meer verlicht en levendiger van aard; terwijl er, wegens de nabijheid van Zwitserland en Duitschland, meer eenvoudigheid plaats heeft. Het Katholicismus telt er minder aanhangers, dan in het noorden. De Missionairen en Jezuiten hebben in de oostelijke Departementen nooit opgang kunnen maken. In dit gedeelte des Koningrijks zouden de uiterlijke vormen van het Katholicismus zonder groot gevaar afgeschaft kunnen worden. - IV. Het westen van Frankrijk. De bevolking is nog zeer onwetend en bijgeloovig. Het Katholicismus der Franschen in het westen gelijkt dat der Ieren. Men betoont
blinde gehoorzaamheid aan de priesters, eert reliquien enz. De boer in Bretagne heeft nog de denkwijze der middeleeuwen. Hij beschouwt de pastoors als hoogere wezens - als eene soort van Goden, en alles, wat Rome beveelt, is hem heiliger, dan de woorden van het Evangelie. - V. Het zuiden van Frankrijk. Hier heerscht het Spaansche Katholicismus, dat door pracht en glans de zinnen streelt. De inwoners hebben eene levendige verbeeldingskracht. Zij willen door bekoorlijke plegtigheden, door prachtige processiën en schoone muzijk opgewekt en bezig gehouden worden, en hun Katholicismus is bijzonder geschikt, om aan dit verlangen te voldoen.