Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1833

Die gelooft, behoeft niet te vreezen; Leerrede over Mark. V:36^b. gehouden te Leiden, op den 12 Aug. 1832, na het ontstaan der ziekte binnen deze stad, door N.C. Kist. (Uitgegeven ten voordeele der behoeftige lijders.) Te Leiden, bij S. en J. Luchtmans. 1832. In gr. 8vo. 24 Bl. f : - 30.
De vrees ongeoorloofd, een woord, tot bemoediging en volharding voor Nederlanders. Leerrede naar Exod. XIV:13^a. uitgesproken te Hoogwoud, door W. Vetter, Predikant aldaar. Te Hoorn, bij J. Vermande. 1832. In gr. 8vo. 21 Bl. f : - 25.
Biddagsrede over 2 Sam. X:12, gehouden op den 2 Dec. 1832, te Doetichem, door H.W. de Wilde. Te Arnhem, bij I.A. Nijhoff. 1832. In gr. 8vo. 38 Bl. f : - 40.
De regtvaardigheid onzer zaak, en het welberadene onzer verdediging, een grond van moed en vertrouwen, voorgesteld in eene Biddagsrede, over Psalm XXVII:6^a. gehouden, op den 2 Dec. 1832, door C. van Epen, Leeraar bij de Nederduitsche Protestantsche Gemeente, te Maastricht. (Uitgegeven ten behoeve des Vaderlands.) Te Maastricht, bij J. Straatmans. In gr. 8vo. 26 Bl. f : - 40.
God met ons. Nabetrachting op den Bededag van den 2 Dec. 1832, door D.T. Huët, Predikant bij de Walsche Gemeente te Rotterdam. (Uitgegeven ten

[p. 285]

voordeele des Vaderlands.) Tweede Druk. Te Rotterdam, bij J. van Baalen. 1832. In gr. 8vo. 32 Bl. f : - 40.
De Opwekking van den Jongeling te Nain. Een woord tot bemoediging en vertroosting, vooral voor bedroefden, door het verlies van geliefde betrekkingen. Door K. van Rinteln, Predikant te Ossendrecht. (Ten voordeele des Vaderlands.) Te Breda, bij F.P. Sterk. 1832. In kl. 8vo. 47 Bl. f : - 30.

Alhoewel de vreeselijke Ziekte, welke den Hoogl. kist aanleiding gaf, om een woord van bemoediging te spreken, in ons Vaderland niet meer zich vertoont, blijft echter het toen gesprokene belangrijk, en verdient ook nu nog gelezen te worden. Het onderwerp der Leerrede is: Alleen een Christelijk geloof kan, en zal, in elke omstandigheid des levens, tegen angstige vrees ons behoeden. Na eene korte, doch misschien niet onnoodige, waarschuwing tegen misbruik van deze stelling, wordt het geloof uit drie oogpunten beschouwd, voor zoo verre het namelijk betrekking heeft op God, op Christus, en op een eeuwig leven. Wat hierover gezegd is, geldt ook in het algemeen, en kan even zeer bij andere moeiten des levens dienen tot stichting en bemoediging, tot vermeerdering van dankbaar vertrouwen en heiligen ijver in het vervullen van Christelijke pligten.

Tegen overdrevene en angstige vrees wilde ook Ds. vetter waarschuwen. Na iets tot opheldering der tekstwoorden gezegd te hebben, geeft de Prediker redenen op, waarom de Israëliten niet moesten vreezen, en brengt de vermaning voorts op Nederland over. De hoofdzaak, waarop het hier aankomt, is zeer kort behandeld. De Leerrede werd uitgesproken, toen nevens hen (onze vijanden, de Belgen) twee natiën het zwaard tegen. Nederland aangordden; twee natiën, die ruim twintig maal grooter in getal zijn, dan het volk van

[p. 286]

Nederland. Evenwel (wordt verder betoogd) behoeven wij niet te vreezen, omdat 1. het volk van Nederland meermalen door den Almagtige is beschermd en uit hooge nooden gered; 2. God, de bestuurder van alles, waarachtig en getrouw is, en 3. de Nederlanders eene goede zaak behartigen. Wij zouden deze orde liever omgekeerd, en in de geheele Preek wat meer warmte verlangd hebben.

Ds. de wilde koos eenen zeer gepasten tekst voor zijne Biddagsrede. De punten zijn: 1. Wij strijden, wanneer wij daartoe geroepen mogten worden, voor ons volk en voor onze bezittingen; 2. de overtuiging daarvan moet ons, vooral door vroegere ervaring en tegenwoordige ondervinding geleid, moedig maken, en 3. wanneer wij alles doen, wat in ons vermogen is, dan kunnen wij de uitkomst gerust aan God overlaten. Dat velen, die deze opwekkende en bemoedigende rede gehoord hadden, derzelver uitgave verlangden, willen wij gaarne gelooven. Met veel genoegen lazen wij ook nu (Maart 1833) hetgeen de bekwame Prediker op 2 Dec. 1832 uitsprak.

De Weleerw. van epen besloot tot de uitgave, op het verlangen van velen, die de Biddagsrede hoorden, of niet hoorden, gelijk men in het Voorberigt leest, alwaar ook verder nog gezegd wordt, dat dezelve tevens onzen landgenooten kan doen zien, hoe wij, (het zijn de eigene woorden des Schrijvers) in deze sinds lang benarde vesting, voor zoo verre wij welgezind zijn voor Koning en Vaderland, op den duur blijven denken en spreken. Dit vooral in aanmerking nemende, prijzen wij den goeden geest, die overal doorstraalt. Het zal niet noodig zijn, de vrij breedvoerige opschriften der vijf onderdeelen van D. II hier af te schrijven. Buiten twijfel had van epen een groot gedeelte der bezetting onder het gehoor, en voor menigeen onder die wakkere krijgslieden was zeker de vermelding van deze en gene bijzonderheden belangrijk. Ook de lezing stichte nog nut, en het weldadig oogmerk der uitgave worde tevens bevorderd!

[p. 287]

Met gunstige verwachting namen wij het stukje van den Weleerw. huët in handen, en vonden ons niet teleurgesteld bij de lezing. Een echt godsdienstige geest kenmerkt hetzelve. Dat er zoo spoedig een tweede druk werd vereischt, is aanbeveling genoeg. Tot proeve deelen wij, uit het slot, het volgende mede: ‘Indien eens het kleine Nederland bestemd ware, om in wezen te blijven, gelijk een goed zaad, welks ontwikkeling aan het menschdom heerlijke vruchten belooft; indien Koningen van onzen Koning en volken van ons volk leeren moesten, waarin beider grootheid gelegen is, en de band bestaat, die hen vereenigen kan; indien door ons voorbeeld deze, thans zoo miskende, waarheid luid gepredikt en bekrachtigd moest worden, dat echte burgerlijke en godsdienstige vrijheid, vorstenroem en volkskracht, eensgezindheid en trouw, zedelijkheid en deugd, algemeene en bijzondere welvaart haren hechtsten steun vinden in het Evangelie van Christus; indien uit Hollands nevelen en moerassen de zon verrijzen moest, welke, na eenen nacht van zoo veel dwaling en gruwelen, eenmaal een weldadig licht over het gefolterd menschdom verspreiden zal: wie onzer zou, voor zoo grootsche bestemming, niet standvastig blijven in den bangsten worstelstrijd, en medewerken, dat Gods Koningrijk kwame? Niet te duur zouden wij zoo veel zegen door ons lijden gekocht achten, wanneer eens de wereld ons daarvoor danken moest.’

Treurende om het verlies van dierbare kinderen, zocht de Weleerw. van rinteln troost, en vond dien in het Evangelie. De opwekking van den jongeling te Nain trok bijzonder zijne opmerkzaamheid. Hij las en herlas het eenvoudig en treffend verhaal - las nog weder, en dacht na en teekende aan, wat hem tot opbeuring en bemoediging mogt strekken. Zoo ontstond dit nuttig en stichtelijk boeksken, hetwelk wij vooral hun kunnen aanprijzen, die den dood van geliefden beweenen. Het zal niet noodig zijn, dat wij het beloop van den inhoud opgeven. Men koope en leze en vinde

[p. 288]

bemoediging! Tevens wordt dan iets toegebragt ter bereiking van het weldadige doel des Schrijvers.