Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1832

Een woord, betrekkelijk het verlangde vrouwengenootschap tot zedelijke verbetering der gevangenen.

In het Mengelwerk van dit Tijdschrift voor April, No. V, wordt een stukje gevonden, ten opschrift hebbende: Laat ons navolgers zijn van het goede! inhoudende eene opwekking, om het Genootschap tot zedelijke verbetering der Gevangenen ook voor de medewerking van Vrouwen open te stellen. Ik vlei mij, dat hieraan eenig gevolg zal gegeven worden, en schrijf het vooral toe aan de woelingen, die ons vreedzaam Vaderland schokken, dat te dezen aanzien nog niets heest plaats gehad. Maar, mogen deze woelingen ons afhouden van het goede te doen, waar wij kunnen? zullen eigene bekommering en leed niet verzacht worden, wanneer wij pogen, den kommer en het leed van anderen, zoo veel in ons is, te verligten? Ook in den nood des Vaderlands toonden de on-

[p. 320]

gelukkige wezens, wier belangen hier beoogd worden, immers hunne deelneming; toonden zij, hoezeer uit de maatschappij verbannen, echter hunne liefde tot het Vaderland en deszelfs belangen, zoo als dat uit hunne geldelijke bijdragen is gebleken. Wij zien in dit gedrag, dat, al misdeden zij vroeger, er echter nog liefde in hunne harten woont; en, waar deze bestaat, zou daar geene verbetering te bewerken zijn?

Er is veel voor, maar ook veel tegen deze inrigting geredeneerd. Zoo herinner ik mij b.v. bedenkingen en bezwaren gehoord te hebben over de wijze van Godsdienst-houden, de localiteit daartoe in sommige gevangenissen, de ongepaste keuze der leerredenen, enz. Ik ben zoo vrij, over dit onderwerp, voor de uitbreiding van dit Genootschap, eenige woorden neder te schrijven en aan beter oordeel te onderwerpen.

Zeker dunkt het mij, dat de meeste gedrukte leerredenen niet geschikt zijn, wat de onderwerpen, den stijl en de inkleeding betreft, voor deze verwaarloosde, onbeschaafde schepselen. Op plaatsen, waar de Godsdienstoefeningen niet door Predikanten worden gehouden, die hunne redenen naar de behoeften hunner hoorders kunnen inrigten, moeten deze zoo noodige oefeningen alzoo dikwijls ongepast, ja stootend zijn, bij gebrek van goede aanspraken of leerredenen en gebeden. Zou hierin niet moeten en zou hierin niet gemakkelijk kunnen voorzien worden? Ik geloof ja - omdat ik bouwe op de bereidwilligheid van de Hoogleeraren en Leeraren der verschillende Kerkgenootschappen. Bereidwilligheid was het toch, die blijkt uit den fraaijen bundel Leerredenen der gezamenlijke Akademiepredikers, en het aantal preken, ten bate van het Vaderland uitgegeven. Waarom zouden zij dan de uitnoodiging niet hooren, waar hun bijstand werd ingeroepen tot hulp in den grooten zedelijken nood dier ongelukkigen? Wanneer ook slechts een gedeelte der Nederlandsche Kerkleeraren ieder ééne gepaste leerrede met gebeden inzond aan eene Commissie, die zich tevens belastte met de inzage en het beoordeelen der ingezondene stukken, opdat de meestgeschikte konden worden gedrukt, zeker zouden dan niet alle kunnen gebruikt worden, daar gewis het aantal goede stukken te groot zou zijn.