Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1832

Viertal Leerredenen, door D.T. Huët,Predikant bij de Walsche Gemeente te Rotterdam. (Uitgegeven ten voordeele onzer, bij den jongsten Belgischen Opstand, gewonde en verminkte Krijgslieden.) Te Rotterdam, bij Mensing en van Westreenen. In gr. 8vo. 133 Bl. ƒ 1-50.

Ter aanprijzing dezer Leerredenen zal het genoeg zijn, dat wij den zakelijken inhoud opgeven. De eerste, over Gen. III: 8^b. en 9, heeft de gevolgen der eerste zonde tot onderwerp. De Heer huët houdt het daarvoor, dat Gen. III een verhaal van gebeurde zaken behelst, maar een verhaal in den toon en trant der hoogste oudheid, ingekleed in eenen vorm, die het kenmerk draagt van een weinig ontwikkeld denkvermogen en van eene voorstellingswijze, geheel verschillende van de onze. De geschiedenis van het eerste menschenpaar is dus, in zekeren zin, die van elken mensch. Immers, wat vervoert gewoonlijk tot zonde? Misleiding, dwaling, zinnelijkheid, hoogmoed, zucht tot navolging, zwakheid des harten, en al blijft nu die sprekende slang, waarvan het verhaal melding maakt, een raadselachtig wezen, weten wij daarom te minder, wat verleiders zijn, en hoe die plegen te spreken? Ook bij adam en eva

[p. 145]

bemerkt men de gewone gevolgen der zonde - grievende teleur stelling, de smartelijke bewustheid van misleid te zijn, gevoel van schuld, schaamte en naberouw. Het voorbeeld der stamouders staat dus geboekt te onzer leering en waarschuwing. De Prediker wijst I, in hun gedrag aan, hoe de zonde miskenning van Gods grootheld - de zucht om zich van Hem te verwijderen - schrik en ontroering bij de gedachte zijner nabijheid te weeg brengt. Daarop wordt II. Gods handelwijze met den zondigen mensch beschouwd. In de woorden: waar zijt gij? hoort men de roepstem des oppersten Regters, des liefderijken Vaders, des barmhartigen Verlossers.

Deze behandeling van den tekst is zeer vruchtbaar In nuttige leering, bevredigt het verstand, en kan heilzamen invloed op het hart hebben. Wij willen geene aanmerkingen maken, maar vragen alleen, of het dan zoo volkomen duidelijk blijkt, dat de vreugde van het Paradijs voor de twee eerste menschen zoo kortstondig was?

De tweede Leerrede, over 2 Kor. V: 7, stelt het geloof, als hoofdvereischte van het Evangelie, voor. Waarom schatten wij paulus zoo hoog? Wij hebben de meeste geschriften van zijne hand, en de Apostel was diep ingedrongen in den geest van het Evangelie. Van hem mogen wij niet anders verwachten dan woorden van waarheid en gezond verstand. Wat paulus van het toekomend leven schrijft, dat kunnen wij ook van alle de hoofdwaarheden der Christelijke Openbaring beweren - wij wandelen in geloof, niet in aanschouwen. Gevolgelijk wordt aangetoond, I. dat de eisch van het Evangelie, hetwelk ons verpligt te wandelen door geloof, niet door aanschouwen, natuurlijk is, of geheel overeenstemt met onzen aanleg en toestand in het leven; II. dat dezelve weldadig is, of op deze wijze onze vorming voor zedelijke volkomenheid het meest bevordert, en III. dat die aanmoedigend is, of dat wij nu eene krachtige aansporing ontvangen tot vermeerdering onzer Godsdienstkennis en tot hoogschatting onzer Christelijke hoop.

[p. 146]

Wij hebben deze Leerrede met ongemeen genoegen gelezen, doch maken echter eene bedenking. Het is deze: Zal dan, wanneer onze opvoeding voltooid zal zijn, en wij in een ander leven aanschouwen, het geloof geheel ophouden? of moet er voor beperkte wezens niet altijd nog behoefte aan geloof blijven?

In de derde Leerrede, over matth. XVI: 16 en 17, wordt het Christelijk geloof, als eene gave Gods, beschouwd. Na korte toelichting van den tekst, worden daaruit drie stellingen genomen, te weten: I. Het geloof, of de overtuiging, dat jezus, de nederige en onaanzienlijke menschenzoon, de christus is, de Zoon des levenden Gods, kan vleesch en bloed (onze menschelijke, aardsche natuur, onze zinnelijke denkwijze) ons niet geven. II. Dit geloof is een geschenk van den Hemelschen Vader. III. Zij, die dit onwaardeerbaar gunstbewijs van God mogen verwerven, zijn zalig. Wij beamen dit alles, maar zouden op het tweede punt, waar beweerd wordt, dat elk geschenk doorgaans het merk van den gever draagt, eene kleine aanmerking kunnen maken. Deze stelling is waar; doch de tegenstelling tusschen datgene, wat de aarde en wat God geeft, past hier eigenlijk niet, dewijl de aarde met al hare volheid des Heeren is. Ook God gaf aan den mensch vleesch en bloed.

De vierde Leerrede, over Hand. IV: 32^a., doet in de eenstemmigheid der eerste Christenen zien, hoe de Christelijke Godsdienst geschikt en bestemd is, om geheel het menschdom te verbroederen. Men verwachte nooit volkomene eenheid van begrippen, maar houde zich aan de leer der Apostelen - geloof in jezus, den Verrezenen, was de hoofdzaak bij de eerste Gemeente, waardoor allen één hart en ééne ziel werden. Juist zoo. Mogt toch geheel de Christenheid tot deze eenvoudigheid des geloofs terugkeeren en de waarheid betrachten in liefde!

Wij danken den Weleerw. huët voor de uitgave van deze Leerredenen, zoo om den belangrijken inhoud, als

[p. 147]

om het weldadig doel - ook voor de bijgevoegde gebeden. Papier en druk zijn mede goed, Met volle ruimte kunnen wij deze preken aanprijzen.