Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1829

De zonmikroscoop.

Van alle werktuigen, door het vernuft uitgevonden ter ontwikkeling van de geheimen der Natuur, is er geen, dat meer onderwijs en vermaak verschaft, dan de Zonmikroscoop. De allerkleinste voorwerpen dijen, als door tooverkracht, uit tot reusachtige grootte en kolossalen omvang. Al die kleine ellendelingen, welke beleefdheid ons verbiedt te onderstellen, op het hoofd of in huis van één' onzer Lezers zich te bevinden, geplaatst voor dit schitterend werktuig, vertoonen zich aan ons als kudden olifanten. Vloeistoffen wriemelen, als 't ware, van bevolking. Leven is werkzaam zelfs in die zelfstandigheden, waar het ongewapend oog geenerlei teeken van levend bestaan ontdekt. Aarde, lucht en water zijn vervuld van kleine schepselen, en wemelen van insekten,

[p. 590]

van wier tegenwoordig- of afwezigheid het bloote oog geene kennis draagt. De gewone levensmiddelen vertoonen zich als levende, en de waarnemer ontdekt met verbazing, dat hij, bij elk maal, veelligt zijne duizenden verslaat, gelijk simson; een spotvogel voegde er misschien bij, met hetzelfde wapen! De vergelijking van den fijnsten fabrijkärbeid met draden als kabeltouw en de ruwste gewrochten der Natuur, is verre van eene pligtpleging aan menschelijke wetenschap of kunst. De bewerktuiging van planten en insekten, alsmede de voortbrengsels der kristallisatie, doen zich aan ons verbaasd gezigt voor, met eene klaarheid en sierlijkheid, onvergelijkbaar met eenige andere wijze van tentoonstelling.