Één man den arbeid verrigtende van hond erdduizend.
De eigenaars van het Engelsch dagblad, de Times, verkondigden onlangs aan hunne lezers, dat van hetzelve, thans gedrukt wordende met behulp van een nieuw werktuig, door den Ingenieur charles applegath uitgevonden, 4000 afdrukken in het uur, of 70 per minuut, worden getrokk en. Dit is twintigmaal sneller, dan nog vóór twaalf jaren het geval was, wanneer men, met de beste pers, toen bekend, van een dergelijk blad niet meer dan 400 per uur, aan ééne zijde gedrukt, dus 200 volledige exemplaren, konde trekken. Belangrijk ware het, in het licht gesteld te zien, wat de drukpers al heeft toegebragt tot het menschelijk vermogen ter lichtverspreiding; en, hoewel het misschien onmogelijk zij, te dezen tot eene stellige bepaling 'te geraken, kan men daartoe echter al aanstonds een' slap naderen, door te berekenen, wat, bij de uitgave van den Times alleen, het drukken, voor het afschrijven in plaats gesteld, een handenarbeid bespaart. Vooreerst zou het overschrijven van den tekst van één nommer zes geheele dagen arbeids van den vlugsten kopijist vorderen. Op den Times worden 8 à 9000 exemplaren gedrukt. Voortredenerende op het eerstgenoemde getal, blijkt, dat 48,000 personen zouden vereischt worden, om, in éénen dag, de dagelijksche oplaag van dat blad af te schrijven. Maar deze berekening is wel verre nog van een juist begrip der waarheid te geven. Want wij hebben niet in aanmerking genomen, noch het overgroot vermogen, noch het onberekenbaar nut, voortvloeijende uit de zamenpersing bij den druk. Nu is het bewezen, dat het papier, tot het afschrijven van een nommer vereischt, twaalfmaal meer zou kosten, dan dat, tot den druk gebezigd. Verder: de groote omvang, daaraan verknocht, zou niet alleen de lezing van het dagblad zeer moeijelijk, maar ook de verspreiding schier
onmogelijk maken. Het voordeel der zamenpersing erkend zijnde, en onderstellende, (hetgeen onuitvoerbaar is) dat, om dit voordeel te erlangen, men den kopijïst zou moeten noodzaken, zijn afschrift binnen de perken van den gedrukten tekst zamen te persen, zoo zou daaruit volgen, dat zijne taak viermaal meer tijds zou vereischen, dan bijaldien hij op de gewone wijze schreef. Daarenboven zou men, om dit ontwerp op de uitgave van den Times toe te passen, dagelijks 192,000 afschrijvers moeten te werk stellen; terwijl ééne enkele stoompers dezen ontzettenden arbeid in het bestek van twee uren verrigt. Des vereischt, kan deze zelfde drukpers, onafgebroken, gedurende 24 uren in werking worden gehouden, en alsdan verrigt zij den arbeid van twee millioenen en tweemaal honderd- en- vier duizend afschrijvers. Alle de handwerkzaamheden, intusschen, in den tegenwoordigen staat van zaken vereischt ter daarstelling van zoo groote uitkomsten,
Auteursrechtvrij