Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1829

[p. 174]

Schrikkelijke ontdekking, door een' walvischvaarder, in den jare 1775.

Op een' schoonen avondstond, in Augustus 1775, werd de Kapitein van een' Walvischvaarder, warrens, op ongeveer 77 graden Noorderbreedte, door windstilte overvallen, te midden van het ijs. Men zag ijsbergen van onmetelijke hoogte tot in het oneindige zich uitstrekken; en derzelver toppen, met sneeuw bedekt, zich op elkander stapelende, verhieven hunne dreigende punten, als 't ware om den waagzieken scheepvaarder te verschrikken. Dit gezigt bewees ontegenzeggelijk, dat de Oceaan van dien kant als geblokkeerd was, en alles scheen aan te duiden, dat die ijsgevaarten daar sedert langen tijd bestaan hadden. Kapitein warrens zou zich thans gaarne van deze plaats verwijderd hebben; maar, geenerlei wind hem ten dienste staande, was hij genoodzaakt, ter plaatse te blijven, waar hij zich bevond. Thans verdubbelde hij zijne waak- en werkzaamheid, alles met ongerustheid gadeslaande, en niet twijfelende, of hij stond aan de grootste gevaren ten doel, bijaldien het ijs van standplaats mogt verwisselen. Gedurende een' geruimen tijd bleef dezelfde kalmte heerschen; maar tegen middernacht verhief zich eene frissche koelte, verzeld van eene digte sneeuwjagt; en welhaast verkondigde een ontzettend gekraak en onheilspellend gerucht, dat er eene groote beweging in de ijsschotsen plaats greep. Het schip onderging geweldige schokken, welke elk oogenblik onrustbarender werden; en de duisternis was zoo dik, dat het scheepsvolk niets konde onderscheiden. Den ganschen nacht door bleef men werkzaam, om, zoo veel mogelijk, het gevaar te ontwijken, telkens wanneer en waar men hetzelve meende aanwezig te zijn. Tegen den morgen ging de wind liggen, en de Kapitein merkte, tot zijne groote voldoening, op, dat zijn schip geene belangrijke schade had geleden. Hij zag tevens met verbazing, dat de ijsschotsen, die den vorigen avond eenen ondoordringbaren muur vormden, zich verdeeld hadden, en dat tusschen dezelve een doortogt was gebaand, die zich tot op een' aanmerkelijken afstand uitstrekte. Tegen den middag nam zijne verbazing niet weinig toe, wanneer hij uit den mond van het nieuwgevormde kanaal een vaartuig zag naderen. De zon blonk thans in vollen luister, en eene kleine koelte woei uit het noorden. De ijsschotson verhinderden, in den beginne, den Kapitein, iets anders

[p. 175]

dan deszelfs masten te onderscheiden: hij meende in het eerst, zich bedrogen te hebben; maar, naar gelange het schip naderde, overtuigde hij zich, dat het geen zinbedrog ware; en weldra konde hij den jammerlijken toestand der zeilen, masten en van het want onderkennen. Een tijdlang dreef het schip voor den wind af; maar welhaast, door het ijs gestuit, bleef het onbewegelijk. Door eene levendige nieuwsgierigheid gedreven, aarzelde nu de Kapitein geen oogenblik, om zich, met eenige manschap, in de sloep te werpen, en naar dat vaartuig zich te begeven. Alles duidde aan, dat het geweldig geleden had. Niemand bevond zich op het dek, door verscheidene voeten sneeuw geheel bedekt. Herhaalde malen riep de Kapitein aan de equipagie; maar hij kreeg geen antwoord. Bij het beklimmen van het schip ontdekte hij, door de opening van eene geschutpoort, een voorwerp, dat zijne gansche oplettendheid tot zich trok. Het was een man, zittende aan eene tafel, op welke verscheidene papieren verspreid lagen. Hij riep: geen antwoord, geene beweging. Nu begaf hij zich naar de kajuit, trad er binnen, en eene kille huivering beving hem, toen hij, nader tredende, ontwaarde, dat het een geheel verstijfd, levenloos ligchaam was, welks oogen, schoon open, verdoofd waren, en welks aangezigt met doodsbleekheid overtogen was! Het hield nog eene pen in de hand, en naast hem lag een geopend schrijfboek, blijkbaar bestemd tot het maken van aanteekeningen; op eene pasbegonnen bladzijde las men het volgende: ‘11 November 1762. Wij zijn ingesloten door het ijs sinds 17 dagen. Het vuur ging gisteren uit, en de Kapitein heeft vruchteloos gepoogd, hetzelve weder te ontsteken. Zijne vrouw is dezen morgen bezweken. Wij hebben geene levensmiddelen, geene toevlugt meer.’.... De dood had, ongetwijfeld, hem verrast, bij dezen laatsten volzin. De Kapitein en zijn volk verwijderden zich, zonder een enkel woord te spreken. In een ander vertrek vonden zij werkelijk het lijk eener vrouwe, op een bed uitgestrekt; hare handen hadden al het voorkomen van leven behouden; de ineenkrimping der ledematen alleen bewees, dat zij dood was. Een ander lijk, op de balie gezeten, was dat van een' jongman; in de eene hand hield hij een' vuurslag, in de andere een' vuursteen, en nevens hem lagen verscheidene stukken linnen. Voor in het schip zag men ettelijke matrozen, op hunne legersteden liggende, en een' hond, in een' hoek verscholen, alsof hij sliep. Geenerlei le-

[p. 176]

vensmiddelen of brandstoffen werden ergens gevonden. Kapitein warrens wilde zijn onderzoek verder uitstrekken; maar de bijgeloovige vooroordeelen zijner matrozen verhinderden zulks. Hij nam het aanteekeningboek mede, en keerde naar zijn schip terug, met eene ziel, door somberheid ter neer geslagen. De equipagie verlangde met ongeduld zich van daar te verwijderen, en de Kapitein, hoezeer zijns ondanks, van een' gunstigen wind gebruik makende, stevende naar Engeland. Bij zijne terugkomst aldaar deed hij onderzoek omtrent verschillende schepen, die verdwenen waren, zonder eenig spoor van derzelver lot; en, bij het vergelijken van de datums en onderscheidene andere aanteekeningen met die, welke het Journaal van het bewuste schip bevatte, erlangde hij bevestiging, dat dit vaartuig sinds dertien jaren in het ijs besloten geweest was.