Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1829

Verhalen en Schakeringen. Medegedeeld door M.C.L. Te Groningen, bij G. Wouters. 1828. In gr. 8vo. 407 Bl. f 3-60.

Drie jongelingen, die te G. studeren, vormen een kransje, dat van tijd tot tijd bijeenkomt, en waarin zij elkander, beurt om beurt, eigene opstellen, in den trant van verhalen en nouvelles, mededeelen. Afschriften van dezen, benevens eene korte aanteekening van het oordeel der vrienden over elkanders voortbrengselen, worden door hen als gedenkstukken bewaard. Een van hen geeft dit handschrift aan eenen meer bejaarden vriend, die hen tot de uitgave aanmoedigt en dezelve bewerkstelligt. Indien ook dit niet tot de verdichte inkleeding behoort, vinden wij in dit berigt ons de aanleiding tot het ontstaan en de verschijning in het licht van dit werk medegedeeld.

Wij keuren het niet af, dat jongelingen hunne meer afgetrokkene letteroefeningen van tijd tot tijd afwisselen door het vervaardigen en aan elkander mededeelen van opstellen, tot het vak der fraaije letteren behoorende. Geenszins ontzeggen wij aan de schrijvers eenen veelbelovenden aanleg. Vooral leveren hunne gesprekken de blijken op van hunne bekendheid met vele van de beste voortbrengselen der hedendaagsche letterkunde. Maar wij vragen: is dit nu eene voldoende reden, om dit werk van jongelingen, gelijk de uitgever zelf het noemt, in het licht te geven? Wij meenen deze vraag ontkennend te moeten beantwoorden; en het verstrekt den opstellers van deze Verhalen tot eer, dat zij bij het opstellen geenszins er op gerekend hadden, dat zij gedrukt zouden

[p. 641]

worden, en dat zij hunnen meer ervaren vriend de vrijheid gaven, om de gansche verzameling te onderdrukken. Wij zijn het volkomen eens met den uitgever, dat dit werk noch ten opzigte van den stijl, noch ten opzigte van den inhoud boven alle aanmerkingen verheven is. Zelfs bekent hij van een aanmerkelijk gedeelte van dezen bundel, dat het beter geweest ware hetzelve weg te laten, en het slechts geplaatst te hebben, omdat het hem uiet onbekend is, welke magische kracht de drukinkt op jeugdige gemoederen uitoefent, en dat hij dus vreesde hen te krenken. Bijtender satyre kon hij op zijne jonge vrienden wel niet maken.

Het zou ons spijten, dat jongelingen, voor wie de toegang tot het heiligdom der Oudheid geopend is, die in hetzelve hun verstand kunnen verrijken, hun vernuft kunnen scherpen en hunnen smaak kunnen verfijnen, liever de dolheden van eenen hoffman, in zijne Nachtstücke en Teufelselixiere, tot hunne modellen zouden nemen, om zich naar dezelve te vormen. En dit is het juist, waarvoor wij bij hen vreezen. Want sympathie tusschen het van zelf luiden en eindelijk barsten eener torenklok en de rampen en ondergang van eene familie, tusschen het springen der snaren eener harp en den dood van derzelver bezitster, voorgevoelens en de meest betwiste stellingen aangaande de geestenwereld en het dierlijk magnetismus, zijn van deze Verhalen de schering en inslag.

Dus waakzaamheid tegen het weelderige van hunne verbeelding, het vast besluit om natuurlijk te zijn, en niet af te wijken van hetgeen het bedaard gezond verstand als waarheid verkondigt, zietdaar waarop de schrijvers zich moeten toeleggen, om eenmaal lettervruchten te kunnen leveren, die beantwoorden aan den wensch des uitgevers, door iets toe te brengen tot beschaving en veredeling van den smaak, het verstand en het hart des lezers.