Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1829

Huisselijke Tafereelen in Romantische Verhalen. Oorspronkelijk Nederlandsch. Te Rotterdam, bij Mensing en van Westreenen. 1827. In gr. 8vo. 324 Bl. f 2-90.

De meer geruste tijden, welke wij, na de stormen van vorige jaren, beleven, oefenen eenen niet ongunstigen invloed uit op den inhoud der romans, met welke meestal thans de leeslust wordt gevoed. De Robinsons, de Aballinos zijn, even zoo wel als de Werthers, verwisseld voor eene soort van verhalen, die zich meer hoofdzakelijk bezig houden met het huiselijke leven; terwijl echter voor de afwisseling en het meer levendige gezorgd wordt door gepaste gebruikmaking van die buitengewone gebeurtenissen, welke onze leeftijd heeft opgeleverd. Wanneer een Schrijver dus het huiselijke leven en betrekkingen voorstelt, onder alle afwisselingen van het meest verschillende lot, loopt hij niet ligt gevaar, om beschuldigd te worden, dat hij door eenen Deus ex machina onwaarschijnlijkheden wil vergoelijken, indien hij slechts de les van horatius: dignus sit vindice nodus, in acht neme. Tot de goede verhalen in deze soort behooren ook die, wel-

[p. 457]

ke ons onder bovenstaanden titel aangeboden worden. Het eerste, de Spaarpenningen en de Loterij, herinnert het gevaarvolle van het spel, bijzonder voor eenen huisvader, en maakt ons bekend met een huisgezin, hetwelk daardoor op den oever van den ondergang gebragt, en maar ter naauwernood gered werd, nadat eene duurgekochte ondervinding den huisvader van zijne dwaasheid overtuigd had. In het tweede verhaal, het Geheim, wordt de huwelijksvrede van Willem van der N. voor eenen tijd gestoord, omdat hij het, door eenen derden, hem, onder het zegel van geheimhouding, medegedeelde niet aan zijne vrouw had bekend gemaakt. Wij geven in bedenking, of de hieruit afgeleide gevolgtrekking wel in allen deele doorgaat, dat men namelijk als echtgenooten nimmer geheimen voor elkander mag hebben. Er bestaan zeer zeker ook gevallen, in welke verstandige echtgenooten elkanders geheimen, zonder wantrouwen, behooren te eerbiedigen. Het is wel waarheid, hoe minder geheimen men voor elkander heeft, aan hoe minder gevaar ook de wederzijdsche liefde blootgesteld is; maar hier is het voorbeeld niet zeer gelukkig gekozen. Het derde verhaal, Maurits en Elsje, waarschuwt de onbedrevene onnoozelheid tegen het gevaar der verleiding, beschrijft de gewetenswroegingen van den verleider, stelt het opregt berouw voor in deszelfs beminnelijke gedaante, en moedigt aan tot dusdanig berouw, door voorstelling van den zegen, welke rust op de poging, om het verdorvene te herstellen. Het laatste verhaal, François en Willemine, toont den gang aan der Voorzienigheid, in het vergelden, reeds hier op aarde, van deugd en ondeugd. Over het geheel kunnen wij deze Tasereelen aanbevelen, als eene aangename lektuur, van welker gebruik wij tevens ook mogen hopen, dat zij huiselijkheid en zedelijkheid zal bevorderen, en zoo dienstbaar zijn aan het bijzonder en maatschappelijk geluk.