Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1829

Bedenkingen over de Vrijheid der Drukpers, in twee Verhandelingen, voorgelezen in het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen te Middelburg, door Mr. J. Bal Snijders, practiserend Advokaat aldaar. Te Middelburg, bij de Gebroeders Abrahams, enz. 1829. In gr. 8vo. 41 Bl. f :-45.

Toen de Heer Mr. j. bal snijders deze twee Verhandelingen, thans tot één gebragt, voorlas, was zijn Ed. verre van te vermoeden, dat dezelve immer het licht zouden zien. De Auteur erkent openhartig, en daar doet hij wèl aan, dat de behandeling van het onderwerp de uitgave niet zoude regtvaardigen, indien dat onderwerp zelve, in verband met de tegenwoordige gebeurtenissen in ons Vaderland, hiertoe niet aanleiding gave; en hij meent het aan deze laatste oorzaak alleen te moeten toeschrijven, dat hem aangeraden werd, dit gelegenheidsstuk aan de drukpers over te geven.

Het zou ten hoogste onbillijk zijn, deze brochure scherp en partijdig te beoordeelen, gelijk de Heer snijders dit schijnt te vreezen, en wel alleen omdat hij niet kan goedvinden, eene toomelooze vrijheid van drukpers^(*) te predi-

(*) De Heer bal snijders heeft toch in 1812 niet geschroomd, met een' zijner Confrères, moedig te pleiten tegen Fransche overweldigers der drukpers: is hij dan banger voor onze Ministers, dan voor den Heer blemont?

[p. 409]

ken. Hij verklaart echter ook, dat hij zich daarover niet zou bekommeren, en veel liever gezegd worden, zich onder den standaard der Ministers gerangschikt te hebben, dan gelijk zeker geëerd Vertegenwoordiger zich uitdrukte, (zie Staatscourant van 3 Dec. 1828) ‘met Jezuiten, Apostolieken en anderen, onder dezelfde vaan te strijden.’

De Heer snijders heeft gelijk, wanneer hij ijvert tegen lieden, die misbruik van de vrijheid der drukpers maken, en vooral, wanneer hij tegen de Jezuiten ijvert, die van alles misbruik maken; maar hij gaat te ver, wanneer hij daarom de vrijheid der drukpers zelve bestrijdt en deze beteugeld wil hebben Is er wel eene heiliger zaak, dan de eed; en is er wel iets, waarvan de Jezuiten schandelijker misbruik gemaakt hebben, dan van dit eerbiedwekkend bevestigingsteeken des gegeven woords? De Drukpers is even als de Lans, met welke eens telephus door achilles gewond werd, welke alleen het vermogen had, om de wond, die zij toebragt, ook weder te heelen. In den strijd der tegen elkander overstaande gevoelens, zal ten laatste altijd de waarheid bovendrijven; maar men maakt die overwinning steeds moeijelijker, naar mate men de dwaling en de waarheid beide belemmert in het vrij gebruiken van het beste wapen; dat is, het (door middel der drukpers) algemeen bekend maken der meest uiteenloopende gevoelens. Wanneer overigens de Heer Mr. j. bal snijders volharden mogt met zich onder den standaard der Ministers te rangschikken, dan moet zijn Ed. nu geheel anders dan vóór drie maanden denken, of zijn vaandel verlaten, sedert de wet, die door de Staatsraden raoux en van pabst verdedigd en doorgegaan is, (zie Staatscourant van 1 Junij 1829) bij welke toch de vrijheid van schrijven veel meer geëerbiedigd is dan voormaals. Het zou ook wezenlijk jammer zijn, die vrijheid aan banden te leggen, omdat Jezuiten dezelve, nu het hun te pas komt, huldigen. De Duivelen erkennen God, en zij sidderen! zegt jacobus. Even zoo is het gelegen met de hulde, welke Bijgeloof en Jezuitismus aan de vrije Drukpers toebrengen. Jammer zoude het zijn, dat Hollanders, of Zeeuwen, zich daarom lieten bewegen, die vrijheid te verzaken. - Satis.