Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1827

Verhandeling over de Dampkringslucht en derzelver invloed op de dierlijke huishouding; door den Ridder J.R.L. von Kirckhoff. Vertaald en met Aanteekeningen vermeerderd door J.S. Swaan en T.A. Jorritsma. Te Hoorn, bij J. Vermande. 1826. In gr. 8vo. VI on 82 bl. f :-80.

Hoe men ook over de wetenschappelijke waarde van deze Dissertatie van den Heer von kirckhoff denke, niemand zal ontkennen, dat dezelve eene aangename lectuur verschaft, en blijken draagt van het talent des Schrijvers, om zijn onderwerp wel te rangschikken. Voor het overige is zij zeker in vele opzigten oppervlakkig. Dezelve is te bekend, dan dat het noodig zijn zou, er hier een verslag van te geven. De Vertalers hebben het van belang geoordeeld, 38 aantee-

[p. 158]

keningen bij het stukje te voegen, die echter allen niet even belangrijk zijn. Bij hunne aanteekening (6) bl. 69 maken wij hen opmerkzaam op de theorie van wels over den dauw, en kunnen hen geruststellen omtrent de plaat van uilkens (zie bl. 72), daar gay-lussac zich werkelijk met zijnen luchtbol boven den top van den Chimborasso verheven heeft, en wel meer dan 1300 Parijsche voeten daarboven, (7016 meters boven het waterpas der zee.) Ook op de vertaling zoude wel wat aan te merken zijn. Doch wij willen slechts ééne opmerking maken. Wanneer wij lezen, dat het woord dampkring van ατμὰς en σϕαιρά komt (bl. 8), stikstof van α en ζωη, en waterstofgaz van ὑδωρ en γενναω, dan verwonderen wij ons, dat de Vertalers hier niet atmospheer, azotum en hydrogenium geschreven hebben, om dezen onzin voor te komen; want elk begrijpt, dat het woord dampkring van damp en kring, stikstof van stikken en stof, en waterstof van water en stof genomen zijn. Hiermede nemen wij van deze vertaling afscheid.