Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1826

Een weinig bekend decreet van Lodewijk XVI, ten behoeve der scherpregters.

Sanson, dezelfde, of de zoon van hem, wiens naam zoo zeer berucht is geworden in de dagen van het Schrikbewind,^(*) en thans nog den misdadiger ijzing aanjaagt, onlangs genoodzaakt zich te verdedigen tegen de aantijging van openbare mishandeling bij eene teregtstelling, bragt te dier gelegenheid een Decreet van lodewijk XVI te berde, dus luidende:

‘De Koning is onderrigt geworden, dat de Uitvoerders der Vonnissen, geslagen in Criminele zaken, niet zelden, verkeerdelijk, met den naam van Beulen worden aangeduid. Z.M., kennis genomen hebbende van de vertoogen, omtrent dit onderwerp gedaan, heeft dezelve gegrond bevonden, en, zijn goeddunken deswege willende kenbaar maken: Gehoord het Rapport, Z.M., in Hoogstdeszelfs Raad zijnde, heeft gedaan en doet mits dezen zeer uitdrukkelijke waarschuwing en verbod, van voortaan onder de benaming van Beulen aan te duiden de Uitvoerders der Criminele Vonnissen. - Gegeven in den Staatsraad des Konings, en in Z. M^s. tegenwoordigheid, gehouden te Versailles, den 12 Januarij 1787.

(Was geteekend:)
De Baron de breteuil.’

Weinig dacht voorzeker de zachtmoedige lodewijk, toen hij dit Decreet uitvaardigde ten verzoeke en ter gunste van den wreedsten der Beulen, dat hij zelf met de zijnen, eenige jaren later, op het schavot en door diens handen zoude sterven!...

(*) Zie het treffend verhaal van het uiteinde der rampspoedige maria antoinetta, in het Mengelwerk voor 1825.

[p. 784]

Het blad, waaruit wij hetzelve ontleenden, voegt er deze noot nevens: ‘In weerwil van dit Besluit van 1787, zal het immer uiterst moeijelijk blijven, iets anders dan den Beul te zien in den Uitvoerder der Criminele Vonnissen, of eene benaming in onbruik te brengen, welke daarenboven door het Dictionnaire de l'Académie is geijkt geworden.’