Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1826

[p. 591]

Eenige bijzonderheden, aangaande Tunis.

Ik bevond mij op de haven van Marseille, en zag een Brigantijn, die zich gereed maakte om naar Tunis af te zeilen. Onwillekeurig beving mij de lust, om die stad te bezigtigen, en ik nam de eerste gunstige gelegenheid waar, om mij derwaarts te begeven.

Men stelt zich doorgaans eene reis naar Barbarije als een' togt van groot belang voor; dit is echter zoo niet, en voor weinig kosten ziet men in een kort tijdsbestek vele gedenkteekens, menschen en stranden, die alle onze opmerking verdienen.

Ik heb een bezoek afgelegd bij onzen Consul-generaal, den Heer guys, die mij in staat stelde, om volkomen veilig en op eene zeer aangename wijze in dit land te reizen.

De belastingen worden in dit koningrijk, of, wil men liever, in deze republiek, want de staatsinrigting heeft hier een' gemengden regeringsvorm, geheven door een leger, hetwelk de schatpligtigen tot betaling dwingt, en tweemaal 's jaars de belastingen int van de Christenen, Joden en Arabieren.

Ik heb mij met een dier legers op weg begeven, en ben hierdoor in de gelegenheid geweest, om mij naauwkeurig bekend te maken met de zeden, den grond en deszelfs voortbrengsels, en de gebeurtenissen van dit land. Ik stelde mij niets dan dorre zandwoestijnen voor, en was dus niet weinig verrast, toen ik integendeel bekoorlijke valleijen en zeer schilderachtige landouwen zag. De grond is uit zijn' aard zeer vruchtbaar; maar de strooptogten der Bedouïnen schrikken den landman af, denzelven behoorlijk te bebouwen, en men ziet op de velden bijna niets dan rogge en rijst.

Ik heb het strand bezocht, waar karel V aan land stapte, bij gelegenheid van zijnen togt naar Afrika. Met aandoening heb ik vertoefd op de plaats, waar de H. lodewijk het leven verloor. Ik heb mij, gelijk weleer marius, nedergezet op de bouwvallen van Carthago: ik had dezelfde reden niet als hij, om mij in gepeinzen te verdiepen; ik kon mij echter niet onthouden, mij toe te geven in wijsgeerige bespiegelingen aangaande deze naauwelijks meer zigtbare overblijfselen van de trotsche mededingster van Rome. Ik zocht, maar vergeefs, de zuilen van die terras, waar eneas aan dido zijne rampen verhaalt, en ik konde den

[p. 592]

beroemden toren van almenar niet meer beklimmen, dewijl deszelfs trap en het grootste gedeelte der muren verwoest is.

Wanneer men oudheden wil zien, die nog meer ongeschonden bewaard zijn gebleven, dan moet men meer binnenwaarts doordringen; en wanneer men, gelijk ik zulks deed, de geldheffende soldaten en de sabelslagen uitdeelende ontvangers volgt, zoo ontdekt men, niet verre van de tenten der Bedouïnen. zuilen en andere overblijfselen van Romeinsche steden, die sedert lang verwoest zijn.

De Arabier legert zich onder gespannen zeildoek, en heeft geene behoefte aan hechte bouwstoffen; daarom eerbiedigt hij ook de kroonlijsten en kapiteelen der bestaande oudheden. Geheel anders is het gesteld in de hedendaagsche steden, waar de huizen en Moskeën vervaardigd zijn met de steenen der aloude gebouwen.

In de oostelijke gedeelten heb ik somtijds van den dorst geleden; het water is in deze luchtstreek eene soort van Godheid, die men aanbidt, en zij, die het durven wagen, het te bezoedelen, worden dadelijk gesteenigd. - De vrouwen zijn bevallig en welgemaakt, hare driften heftig, hare jaloezij gevaarlijk. Maar deze opbruisende levendigheid is van korten duur: zij worden schielijk oud, en, naardien haar geest niet beschaafd is, leiden zij een zeer eentoonig en treurig leven.

Het meer Faraoun is bekend door de Geschied- en Reisbeschrijvers, die er zoo dikwijls van gewagen; ik ben langs deszelfs oostelijke zijde gegaan. Het is bijna geheel verdroogd, of liever, het bestaat uit eene zee van fijn en stuivend zand, in hetwelk somtijds geheele karavanen zijn verzwolgen.

Onder de plaatsen, die eene bijzon dere opmerking verdienen, behoort Zerbi, eene soort van eiland, dat slechts door een zeer eng kanaal van het vaste land gescheiden is. De inwoners zijn zachtzinnig, beminnelijk en werkzaam. Van deze laatste deugd, die hun zoo bijzonder eigen is, had ik wel het eerst mogen spreken; dit zou mij de moeite bespaard hebben, om hunne andere hoedanigheden op te noemen. Hunne nijverheid stelt hen in staat om onbekrompen te leven, en dit heeft gastvrijheid en vrolijkheid ten gevolge, vooral bij de Mahomedanen. Op het eiland Zerbi lijdt men echter veel door de droogte; maar de dadel-, citroen-

[p. 593]

en olijfboom bieden als om strijd hunne saprijke vruchten aan, om den inboorling en den vreemdeling te verkwikken.

Ik heb vergeefs naar den lotus gezocht, naar welke plant de Ouden de bewoners dezer streken Lotophagen hebben genoemd. Ik heb er geen spoor van ontdekt, en zelfs bemerkt, dat de Muzclmannen zich die plant niet meer herinnerden; een bewijs, dat de planten even zeer als de tijden en inrigtingen verdwijnen.

De gehuchten en dorpen zijn hier zeer digt nevens elkander gebouwd; hetgeen mij deed denken aan Provence en Languedoc. De groote markt is nabij de haven, aan de noordzijde, en dáár is een vrij belangrijke handel in olie, zijde, wollen stoffen, dekens, mantels voor de Mooren, shawls voor de vrouwen, en eene menigte andere inlandsche goederen en manufacturen.