Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1826

De afscheidingen der insekten.

Rösel's Insektenwerk wordt nog steeds dankbaar vereerd. Hij was de ijsbreker voor allen, die de duizenden der kleine schepselen willen nasporen; welke in het luchtruim en onder het aardrijk, op de boomen en de grootere dieren, nu een zelfstandig, dan een op anderen azend leven leiden, maar voor de gansche Natuur en derzelver huishouding zoo belangrijk zijn, dat men dezen even hoog moet waarderen als b.v. de kudden der zachtmoedige schapen, terwijl men genen moet vreezen als verscheurende wolven en tijgers. Men denke slechts aan den Zijdeworm, om gene, en aan den Kever, om deze vergelijking te beamen. Duizende menschen leven van het spinsel des eersten; duizende hongeren, wanneer de laatste het gewas vermeestert. De meeste Insekten worden door derzelver afscheidingen ons nuttig of nadeelig. Het kostelijke spinsel van den Zijde-worm is een afgescheiden vocht, hetwelk in het eigenste oogenblik verdroogt, dat de rups het van zich geeft, en in hetzelfde oogenblik zulk eene vastheid verkrijgt, dat geene zuren het oplossen, geen water het kan weeken, de hitte het niet doet smelten. De honig, dat inzonderbeid der Oudheid onontbeerlijke, onschatbare sap, is eene afscheiding. Hetgeen de nijvere Bijen op

[p. 315]

honderd bloemkelken zamelen, of van het sap der rijpe vruchten, ja van de suiker zelve, wanneer haar deze wordt aangeboden, leppen, geven zij in deze gedaante weêr van zich. Met het was is het even zoo gelegen. Vele Insekten zijn met een stof bedekt, hetwelk door de porien hunner oppervlakte wordt afgescheiden. Anderen zonderen vergift en zuren af. Wegens het laatstgenoemde zijn de Mieren inzonderheid bekend. Blaauwe bloemen, in een Mieren-nest geworpen, worden rood. Eene Mier, die over ongebluschten kalk kruipt, moet sterven, wijl de door haar zuur ontstane hitte haar de pooten verzengt. De Natuur schijnt haar dit zuur ten wapen tegen andere schepselen te hebben geschonken. Een Kikvorsch, in een' Mieren-hoop gerakende, stikt terstond. Bijen, Muggen, Wespen, Schorpioenen scheiden een vergift af. Dat der Bijen werkt zoo heftig, dat een grein van hetzelve een Hoen in weinige sekonden zou dooden. Niet de steek der Bij en der Wesp verwekt ontsteking, maar alleen het daardoor in de kleine wonde ingebragte vergift. Wanneer men zich met eene naald kwetst, en het gif vervolgens in het wondje brengt, heeft dit dezelfde gevolgen. Steekt het dier meermalen, zoo werkt de steek niet meer, omdat er geen vergift meer voorhanden is.