Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1826

Over de in de Poolstreken gevondene roode sneeuw.

(Een uittreksel uit eene Verhandeling van Agardh in Act. Acad. Caear. Leop. Carol. Tom. XII. Bonn. 1825.)

Het is een uit onderscheidene reisbeschrijvingen en nieuwsbladen niet onbekend verschijnsel, dat somtijds de sneeuw bedekt is met een rood stof. Saussure heeft dit verschijnsel op de Alpen waargenomen, en in de Poolstreken schijnt zulks niet zeldzaam te zijn. Men heeft dit stof roode sneeuw genoemd, hoewel het met de sneeuw niets gemeen heeft, en men nimmer heeft waargenomen, dat het uit de lucht nederviel. De beroemde agardh heeft deze zoogenoemde sneeuw onderzocht, en zag daarin geheel ronde, ongesteelde, grootendeels bloedroode, ondoorschijnende bolletjes, ongelijk van grootte, doch veelal niet grooter dan het honderdste deel eener lijn in middellijn. Volgens hem is het eene soort van Alga, een hoogst eenvoudig plantaardig wezen, dat hij Protococcus Kermesinus noemt. Dezelve valt niet uit de lucht, maar ontstaat (door eene zoogenoemde generatio aequivoca, even als de infusiediertjes) op de sneeuw, even als op kalkrotsen, waarop de Baron wrangel eene

[p. 73]

plant vond, die agardh voor dezelfde houdt als deze sneeuw, en die de ontdekker Lepraria Kermesina genoemd had. ‘Wanneer mijn denkbeeld (zoo besluit de geleerde Schrijver) aangaande dit ligchaam, hetwelk men de bloem der sneeuw zou kunnen noemen, gegrond was, zoo is onze verwondering ten opzigte van hetzelve daardoor geenszins verminderd, maar slechts het voorwerp dier verwondering zou veranderd wezen. Vermogen wij niet meer te gelooven, dat Algen of infusiediertjes uit de wolken vallen, dan moeten wij daarentegen aannemen, dat de sneeuw van eene gansche bergstreek in weinige dagen door eene roode, zonderling tegen haar verblindend wit afstekende, vegetatie bekleed wordt. Wij moeten de kracht bewonderen, die op elk punt der oppervlakte onzes aardbols werkzaam is, en die zelfs de sneeuw van den winter met leven en plantengroei tooijen kan. Het is algemeen bekend, dat de kleuren van het plantenrijk des te meer verslensen of verbleeken, hoe zwakker het licht is, dat haar bestraalt, en dat de velden van het Noorden slechts met weinig aanlokkende kleuren versierd zijn, terwijl die der Keerkringen met de heerlijkste pralen: maar ook het Noorden nadert tot de bron des lichts door zijne Alpen, en verzamelt hare stralen door zijne sneeuw; en zelfs de winter kan somtijds dezelfde werking te voorschijn brengen als de warmste zomer. De natuur is onder alle de ongelijke en veranderlijke gedaanten, die zij aanneemt, hierin alleen zichzelve gelijk, dat zij altijd nieuw is en altijd bewonderingwaardig.’

J.v.d.H.