Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1826

Handleiding tot grondige aanleering van het Kerkgezang; en aanwijzing der middelen, om hetzelve spoedig van eenige gebreken te zuiveren. Door W. Oudshoff, Voorzanger te Rotterdam. Te Rotterdam, bij Mensing en van Westreenen. In gr. 8vo. 88 Bl. f 1-20.

Eer hebbe het hart en ook het verstand van den waardigen Voorzanger! Wie is er toch onder de Christenen, die in het Kerkgezang der Hervormden, vooral in ons Nederland, geene aanmerkelijke en spoedige verbetering zou wenschen? Het eerste stuk dezer Handleiding handelt over het onderwijs in het zingen der Psalmen en Gezangen, of over de geschiktste wijze, om binnen een' korten tijd, naar eenvoudige, maar tevens doclmatige regelen, zich tot het Koraal of Kerkgezang te bekwamen. Dit stuk komt ons voor, duidelijk en met zaakkennis geschreven te zijn, en is der behartiginge van ieder waardig, die eenigen invloed heeft ter bereiking van het zoo gewenschte doel. Het tweede stuk is eigenlijk slechts aanhangsel, en handelt over de gebreken, welke over het algemeen in het Kerkgezang plaats hebben; met eene aanwijzing der middelen, om daarin, op het spoedigste, eene gewenschte verbetering tot stand te brengen. Het invoeren van het noodige onderwijs in de zangkunst voor de schooljeugd, en het inrigten van zangoefeningen voor volwassenen, zijn buiten twijfel zeer doelmatige, hier aangeprezene middelen, welke wij overal in werking verlangen, en bij welke wij overal eenen man, als oudshoff, tot Opperzangmeester wenschen. Drie Bijlagen, en eenige voorbeelden, met muzijknoten, 12 bladzijden beslaande, worden ten slotte gegeven.

Den droom van eenen vriend des Schrijvers willen wij me-

[p. 569]

dedeelen; zij komt hierop neêr: De vriend was op zekeren Zondag zeer vroeg ter kerk gegaan: hij vond reeds een groot aantal menschen vergaderd: mannen en vrouwen zaten afzonderlijk, de mannen met het hoofd ontbloot. Bij allen, ook die later inkwamen, heerschte de diepste stilte. Toen trad de Voorzanger op: het gezang, dat hij aanwees, werd, bij afwisseling, door een koor van weeskinderen en door de gemeente gezongen; de uitvoering was zacht, liefelijk, eenparig en harmonisch. Onder dit gezang trad de prediker op. Na zijn votum deed hij lezen; en dit geschiedde met verstandige onderscheiding, zonder eenige gemaaktheid, deftig en stichtelijk. Nu volgde het kort gebed om zegen, zoo wel over het gelezene, als over het voorstel, dat volgen zou Wederom gezang. Daarop eene leerrede over een vrij aanmerkelijk gedeelte des Bijbels. Nog eens werd er gezongen, waarbij men de aalmoezen inzamelde. Daarop volgde de toepassing, en eindelijk een roerende nazang. - Om half tien was de leeraar opgetreden, en even na elf ure alles geeindigd.

Het verwondert ons niet, dat de Rotterdamsche vriend bijzonder voldaan en gesticht was; wij zouden dit met hem geweest zijn, alhoewel zoo iets ons niet zoo geheel nieuw en vreemd is, vooral wat de kortheid van den tijd en het afwisselende van Eer- en Leer-dienst betreft. Dan, te Rotterdam, waar men zegt, dat noch de opwekkingen der vroegere, zelfs der Dordrechtsche Synode, noch die der tegenwoordige, ter behoorlijke inkorting der leerrede, eenige uitwerking deden, en waar de lucht te dezen bijzonder besmettend moet zijn, moest zulk eene doelmatig ingerigte en korte Godsdienstoefening eene bijzondere werking doen.