Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1826

Dichterlijk Krijgsmuzijk; door Mr. I. da Costa.
Want ook indien de basuyne een onseker geluyt geeft, wie sal hem tot den krijg bereyden? 1 Cor. XIV:8.
Te Amsterdam, bij J.H. den Ouden. 1826. In gr. 8vo. 26 Bl. f :-50.

[p. 198]

De kleine wolk, als eenes mans hand, opgaande van de zee, Leerrede over 1 Kon. XVIII:41-45. uitgesproken op den Overijsselschen Dankdag voor het Gewas, 2 Nov. l.l. door L.H. Bähler, Leeraar van de Waalsche Gemeente te Zwolle; uit het Fransch vertaald, en met eenige Dichtregelen aan den Auteur begeleid, door Mr. I. da Costa. Te Amsterdam, bij J.H. den Ouden. 1826. In gr. 8va. 38 Bl. f :-40.

Gelijk men het veelal daarvoor gehouden heeft, dat de zoogenaamde fijnen vlijtig het hunne deden, om de aarde tot eene rampwoestijn, het leven tot eenen last, dien men al zuchtende torscht, en den mensch tot een' nietsvermogenden ellendeling zonder moed of kracht te maken; zoo groeijen, helaas! ook op den akker van da costa's rijken geest, sedert hij dat gewaande Christendom heeft omhelsd, voor keur van heerlijke dichtbloemen, niet dan doornen en distelen, en wij moeten ons verblijden, als aan de scherpe, schadelijke, onvruchtbare struiken nog maar een bloesempje van 's mans poëtisch vernuft zigtbaar is, - met andere woorden, als hij zijne vroomheid zonder licht en liefde dan ten minste nog maar in verzen uitstort. Ons op zijn standpunt zoo goed mogelijk verplaatsende, hebben wij alzoo deze Krijgsmuzijk (!) niet zonder vermaak gehoord. Men mag het oude, schoon door beter vervangen, met een nieuw kleurtje en kwikje niet zonder smaak opgeluisterd, voor een keer nog wel eens zien. En wie trekt zich dergelijke vertooningen bij het kunstlicht, die voor den dag van eenig nadenken, ervarenis en gezond verstand straks weêr verdwijnen, verder aan?

Maar dat een man van zoo veel smaak en geest, als da costa, deze kan besteden, om de lof-trompetter van een bäh (wij hopen, beter schaap dan herder) van een bähler te worden, ja het onkruid van dezen, door vertaling, als onder zijne eigene lettervruchten op te nemen, is ons onbegrijpelijk. Waarvan getuigt toch deze

[p. 199]

gansche, naar den vorm beschouwd slechte, preek anders, dan van zucht, om de vlag der oude regtzinnigheid te laten waaijen, tegen onze eeuw en inzonderheid onze leeraars scheldende uit te varen, derzelver uitnemende bekwaamheden en geleerdheid, helder voorstel, gevoeligen aandrang en ware welsprekendheid, waarschijnlijk uit wangunst, te lasteren en te verguizen, en, het zij dan uit domheid of met een kwaadaardig oogmerk, als eene vreemd en zeldzaam gewordene leer te doen voorkomen, dat God over den regen gebiedt, het gebed zijner opregte dienaars vaak verhoort, en zoo al meer? Trouwens, de liefde is blind, en maakt zelfs van een bilderdijk en vijgeboom ligt wel frères compagnons!

Zoo er onder onze lezers mogten zijn, die twijfelden, of het uitgebragt oordeel ook misschien te gestreng ware, deze gelieven, te hunner overtuiging, dit schepje te orberen, en wij twijfelen, op onze beurt, geen oogenblik, of zij zullen er wèl aan hebben!

‘Maar vooral wachten wij ons het oor te leenen, en ons te laten verleiden door den schoonen schijn van bloote uitwendigheden, als daar zijn de zoo hooggeroemde lofredenen der Eeuwbehagers op Christus en Zijn Godlijk Evangelie, met welk uitwendig vertoon de wereld zich zoo gaarne laat gerust stellen bij de aanneming van een naamchristendom! - Want ja! het koninkrijk van het Beest is dáár, zelfs bij de in naam hervormde kerken onzer dagen; overal, waar de menigte blindeling de valsche Leiders volgt, die zich tot Prinsen en Souvereinen in de kerk hebben verheven om haar te verdrukken; overal, waar de menigte, thans weder op een andere wijze misleid en bedrogen, zich nu in hare blindheid door het vooroordeel laat wegsleepen in de vereering van die wijd vermaarde Geleerden, die zich zelven en elkander als de ware lichten der Eeuw aanprijzen, om, als op hun beurt onfeilbaar, in hunne aardsche wijsheid in alles gehoord te worden; overal, waar men zich niet ontziet openlijk

[p. 200]

de waarde van den gevallen mensch, de vrijheid van den door de zonde verdorven wil, de krachten en vermogens van het onwedergeboren hart ten goede, ten hemel toe te verheffen, en met de eenvoudigheid des geloofs, en godzaligheid der Vaderen den spot te drijven.’