Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1826

Leerredenen over Romeinen IX, X en XI. Door J. Wijs, J.C. Zoon, Predikant te 's Gravenhage. IIde of laatste Deel. Te 's Gravenhage, bij S. de Visser. 1824. In gr. 8vo. 256 Bl. f 2-40.

Een zoo voortreffelijk werk en van zulk eenen schrijver vordert niets van ons, dan alleen de melding, dat het nu volledig is. Wij zouden waarlijk den godsdienstigen smaak van het vaderlandsch publiek grootelijks oneer aandoen, zoo wij niet vooronderstelden, dat dit tweede deel door verre de meeste lezers van het eerste met verlangen is te gemoet gezien. Wij weten waarlijk niet, wat de voorstander van eenen hoogstredelijken Godsdienst en de vriend van den Bijbel, ter opheldering van deze hoofdstukken, meer verlangen zou, na deze zoo geheel eenvoudige, duidelijke en allezins uitmuntende opheldering; en ieder lezer zal het van zelve nu ook wel gevoelen, hoe ongelukkig men in vorigen leeftijd hier eenen knoop in eene bieze heeft gezocht. Reeds de enkele lezing van de omschrijving der hier behandelde hoofdstukken, (welke de verdediging van God, in de verwerping der Joden, en de aanneming der Heidenen tot het genot der zegeningen van den Messias, behelzen) achter deze leerredenen gevoegd, maakt alles zoo duidelijk, en overtuigt zoo

[p. 52]

zeer, dat zij niets te wenschen overig laat. Met geen minder genoegen, dan het vorige deel, hebben wij deze leerredenen over Hoofdst. XI gelezen: zij zijn alle uituitmuntend bearbeid, eenvoudig welsprekend, doelmatig en zaakrijk. De eerste, die vs. 1-6 behandelt, leert, dat het nimmer, zelfs in de tijden der diepste verbastering, aan menschen van eene betere gezindheid ontbrak. Vs. 7-10 wijst Gods bedoeling aan, de Joden tot het geluk der Christenen te brengen, en dat de Heidenen zelve voordeel zouden hebben bij de bereiking van dit oogmerk. Vs. 16-24 bevat eene waarschuwing aan de Christenen uit de Heidenen tegen zelfverheffing boven de ongeloovige Joden. Vs. 25-29 kondigt eene heugelijke verandering in den toefland der Joodsche Natie aan. De leerrede over vs. 30-32 beschouwt den gang dtr godsdienstige verlichting op de aarde. De laatste, eindelijk, bepaalt bij de grootheid van God, zigtbaar in de geschiedenis van de godsdienstige verlichting der wereld. - De enkele opgave dezer themata zal voldoende zijn, om het belangrijke, en de verscheidenheid, die hier aanhoudend voorkomt, te doen opmerken. Als een sieraad der Haagsche gemeente, en ten nutte van geheel de vaderlandsche kerk, arbeide de waardige wijs nog lange, en onthale ons nog meermalen op de vruchten van zijnen geest en pen!