Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1825

Geneeskundige waarneming met de radix artemisiae vulgaris tegen de vallende ziekte.
Door A.G. Brocx, Med. Dr. te Werkendam.

In het Mengelwerk der Vaderlandsche Letteroefeningen voor 1824, No. XV, werd ons de radix artemisiae vulgaris, naar het getuigenis van den beroemden hufeland, door vele voorbeelden als echt bevonden geneesmiddel tegen de vallende ziekte, aan de hand gedaan. Toevallig was ik, dit lezende, in de gelegenheid, om er de proef van te kunnen nemen; waarom ik hetzelve, ook voor het vervolg, heb afgeschreven en juist naar het voorschrift gebezigd aan een' jongeling binnen deze gemeente - de naam doet hier niets tot de zaak - van omtrent achttien jaren, die, anders van een gezond ligchaamsge-

[p. 715]

stel, twee achtereenvolgende jaren, nu eens meer, dan eens minder, aan epileptische overvallen onderhevig was. Veel is door mij, en ook nog door een ander, in het werk gesteld, om hem, ware het mogelijk, daarvan te genezen, waarop ik, vooral op het laatst, weinig uitzigt meer had, als wanneer ik, meer dan eens, ooggetuige geweest ben, dat die overvallen niet alleen, hoe langer hoe meer, het karakteristieke van de echte vallende ziekte aannamen, maar zelfs geene acht dagen tusschenpoozing meer lieten. Ik voorzag mij dan van een once pulver. radic. artemis. vulgar. in eene digt gestopte flesch, welke ik daar aan huis het, met last en onder de strengste aanbeveling, om, bij het eindigen van een volgend acces, hem daarvan zestig greinen, met wat warm bier, toe te dienen, en verder naar het voorschrift te werk te gaan, waarvan ik een afschrift gelaten had. Geene week verliep er, of men zag zich in de gelegenheid, of, om beter te zeggen, in de noodzakelijkheid, van het middel, met hetgeen daarmede in verband staat, van applicatie te doen zijn; waarvan het gevolg was, dat de patiënt daarop in een zacht zweet geraakte, en hij ongeveer eene maand lang van geene overvallen geweten heeft, toen hij kort daarop, ik weet het niet beter te noemen, niet meer dan eene vermaning van de vorige accessen kreeg: men volgde het voorschrift, en gaf hem andermaal even zoo veel daarvan in, observeerde het verdere te dien opzigte, en hij is, tot hiertoe - eene groote vier maanden lang - daarvan geheel bevrijd gebleven.

Daar dit nu mijn eerste experiment met dien wortel is, en de tusschenruimte, mijns inziens, nog kort genoeg is, om het recidive van die kwaal bij ons voorwerp voor niet geheel onmogelijk te houden, acht ik niettemin, zoo niet mij verpligt, ten minste der Faculteit geenen ondienst te doen, met daaraan publiciteit te geven; met geen ander inzigt evenwel, dan dat ook anderen van de kunst, bij voorkomende gelegenheden, daarvan de proef zouden nemen; waarom ik mij genoopt vinde, voor hen, die het straks aangehaalde No. niet bezit-

[p. 716]

ten, den hoofdzakelijken inhoud van het voorschrift hier nog bij te voegen:

De versch gestampte pulvis radicis artemisiae vulgaris, welbewaard in geslotene flesschen, als het mogelijk is een half uur vóór het acces gegeven; zoo dat niet kan, dan moet men hetzelve toedienen als het acces geëindigd is; men geve aan volwassenen van 50 tot 70 greinen, met een weinig warm bier; de zieke legt zich daarop te bed, dekt zich warm toe, en drinkt nog wat warm bier; men late hem uitzweeten, zich dan verschoonen, moet zich warm houden, en wachten voor sterke dranken; zoo lang er nog eenige sporen der kwaal zich opdoen, moet men dit herhalen; wanneer het zweet volgt, is altoos kritisch en gemeenlijk van succes.