Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1825

Prael-treyn, Plegtigheden, Vreugde-feesten en Vercieringen van het vyftig-jaerig Jubilé der Martelie van den Heyligen Rumoldus, Apostel en Patroon der Stad Mechelen, 1825. Waerby gevoegd is een kort begryp van het Leven van dien H. Martelaer, eenen oogslag op Mechelen, etc. etc. Te Mechelen, by van Velsen-van der Elst. In 4to. 65 Bl.

Niet alleen omdat de heilige man in onze Noordelijke gewesten niet naar verdiensten genoegzaam bekend is, maar ook opdat wij in beschaafdheid van stijl en godsdienstige verlichting niet te zeer ten achtere zouden raken bij onze Zuidelijke broeders, moeten wij van dit werk, hetwelk van vele regt curieuze platen verzeld is, eenige melding doen. - Na het plan der stad, waarbij aanwijzing van alle de gebouwen, zoo als die daar in 1775 aanwezig waren, volgt de Oog-slag op den titel genoemd, en daarop het leven van den H. rumoldus, een geboren Ier, en Bisschop te Dublin; een man, die niets van alles hetgeene waerdoor God wordt verkregen verzuymd heeft, en die in handen van Paus stephanus den tweeden zijn Bisdom heeft nedergelegd, en het apostelyk ampt der zending ontving. Beschermd van den Graaf odo en elisa, diens huisvrouw, welke, als weleer sara, onvruchtbaar was en bloeyende door de houwelyksche reynigheyd, voorspelde deze aan dit paar eenen isaäc, die dan ook bij zijnen doop den naam van libertus ontving, en daarna aan den heiligen man ter opvoeding werd toevertrouwd. Toen dit kind een knaapje geworden was, viel het eens spelende in de rivier de Dyle, en verdronk. Er ontstond een droef geluid om het kind uit het water te

[p. 633]

haelen, maer te vergeefsch. Eindelijk riepen de ouders den H. rumoldus, (hetgeen wel vroeger had mogen geschieden!) en deze heeft bij de rivier, in een vurig gebed, jezus dry of viermael aenroepen, terwijl de menigvuldige droeve omstanders den uitval waren verwachtende. Na het gebed zag hij het kind, zonder dat hetzelve alleenlyk nat was, boven op het water komen. Natuurlijk dat het herlevende kind den heiligen man wedergegeven werd, en deze het zoo opvoedde, dat het ook daer naer met de kroone der martelie stond vercierd te worden. Deze kroone verkreeg de H. rumoldus zelf A^o. 775, den 24 van de maand Junius. Waarlijk, het is geen wonder, dat men ter eere van zulk eenen Heilig A^o. 1825 wederom te Mechelen het Jubilé heeft gevierd! Rijk is het Reliquie-kastje, waarin de waardige overblijfsels van dezen Heilig bewaard worden; het was al sinds 1366 van zilver, en, omdat het van zilver was, ging het meermalen verloren; doch telkens werden de overblijfsels van het kostbaar lijk van den wonderman gered, zoodat wij nu dan nog hier een naauwkeurig afbeeldsel van het bekkeneel ontvangen, zoo wel als van de nieuwe zilveren Reliquiekas, te dezer plegtige gelegenheid wederom vervaardigd. Wij prijzen grootelijks de naauwkeurige zorg voor alle de overblijfsels van den grooten man, te meer daar die overblijfsels nu nog bevonden werden geheel, onbedorven en welriekende. Reeds van in het jaer 1823 werden er nu ook (te regt) door heel de stad maetregels en schikkingen genomen, tot het vieren der tegenwoordige Jubel-Feest, hetwelk nu den 28 Junij, 5 en 12 Julij 1825 heeft plaats gehad; tot welke viering ons dan ook de Bereydsels, alsmede de Prael-treyn, worden medegedeeld, en onderscheidene Programmata, hiertoe betrekkelijk. Wij mogen geen verslag doen van deze prachtige en plegtige optogten, bij welke men H.H. Majest. onze Koning en Koningin enz. mede de eer heeft aangedaan, van dezelve te plaatsen op den vyfden prael-wagen, echter niet in persoon, maar bij vertegenwoordiging door ludovicusjos. victorinus de wargny en eleonora-

[p. 634]

carolina josephina dutrieu, enz. enz.; maar wij kunnen de aanmerking nier terughouden, welk eene vrolijkheid het hier in onze Noordelijke Provinciën zou hebben gegeven, indien deze Prael-treyn (waarvan de beschouwing in plaat ons reeds zoo zeer vermaakte) eens herwaarts ware opgetrokken, of indien het zijner Majesteit behagen mogt, alhier mede eens tot zoodanige fraaijigheden vrijheid te geven, of wel dezelve te gelasten. Maar vooral doet het ons genoegen, dat wij hier mede het welgelijkend afbeeldsel vinden van het vermaard Signorken, ofte den vuylen Bruidegom, ofschoon hij te Mechelen sedert verscheidene eeuwen in egtenis wordt gehouden, daar men hem eertijds, tot vermaek van het volk, bij soortgelijke vreugdefeesten, plagt laeten mede-te-gaen. Te meer geeft dit ons genoegen, daar dit den armen sukkel toch eenigermate tot troost is, blijkens het volgend versje:

Signorken, wat een droevig kruys,
Verwezen om te blyven te huis?
Maar word my 't meegaen niet gejond,
De konst voert my de wereld rond.

De platen, waarop het vier Gebroeders Peerd, de Reuse Familie, het Rad van Avontuur, de Kemels, en wat niet al meer! worden vertoond, zullen onze kinderen bij uitstek vermaken. Maar wij hebben genoeg gezegd, om te doen zien, hoe ver men nu, A^o. 1825 van deze negentiende eeuw, te Mechelen in verlichting gevorderd is. - Post nubila Phoebus! Maar dat zal daar, vreezen wij, wel wat laat worden.