Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1824

Het Nederlandsch A. B-boek; behelzende in het kort voor de Jeugd alle de voornaamste merkwaardigheden onzes Vaderlands, van deszelfs opkomst af tot heden toe. Met Platen en een Kaartje van het Koningrijk der Nederlanden. In 's Gravenhage, bij de Wed. J. Allart en Comp. 1823. In 8vo. 311 Bl. f 5-25.

Dit boekje, aan de doorluchtige Zonen van onzen Erfprins opgedragen, heeft alles, wat hetzelve aanbevelen kan. Het is keurig uitgevoerd; de plaatjes, bij iedere letter behoorende, zijn wèl gevonden en uitnemend geteekend; de stijl is zuiver en onderhoudend, en de inhoud is zoo als de titel verwachten doet. Misstellingen vonden wij weinig of geene, en wij mogen het geschiedkundig gedeelte roemen, niet alleen wegens naauwkeurigheid, maar ook wegens onpartijdigheid. Behalve de vaderlandsche geschiedenis, worden hier ook het nationaal karakter, kunsten, wetenschappen en nuttige inrigtingen vermeld; voorts de belangrijkste takken van bestaan en behoedmiddelen des lands behandeld. Eindelijk

[p. 712]

vindt men ook aardrijkskundige en plaatselijke beschrijvingen van ons Koningrijk; terwijl bij de gewesten en steden derzelver bijzondere geschiedenissen en lotgevallen niet worden over het hoofd gezien. Het kaartje is duidelijk en voldoende. Daar de alphabetische behandeling der onderwerpen, uit hoofde der plaatjes, en omdat het boekje dan toch een A. B-boek wezen moest, het ongelijksoortige bijeenvoegt, wordt dit ongemak, indien men het zoo noemen wil, verholpen door de opgave van den inhoud, die aanwijst, hoe men de verschillende onderwerpen ook in verband en zamenhang lezen kan. Wij wenschen der lieve jeugd met dit fraaije en nuttige werkje geluk, en zeggen tot dezelve, met den schrijver, aan het slot: ‘Gij zult daaruit uw Vaderland, althans eenigzins, leeren kennen; dat Vaderland, boven vele andere zoo ongemeen gezegend, door Gods Almagt zoo dikwerf bewaard, en uit de grootste gevaren verlost, - waar wij nog, boven eene menigte andere landen, de onwaardeerbare zegeningen van verlichten Godsdienst, vrijheid, orde, en eene vaderlijke Regering genieten. O, kinderen! waardeert toch uwe voorregten! Bidt God om het gestadige behoud, de rust, den vrede en bloei van het lieve Vaderland, het lange leven van onzen beminden Koning, en maakt uzelven, door vlijt, leerzaamheid en gehoorzaamheid, meer en meer bekwaam, om ook eens nutte leden van dat Vaderland te worden, waarin Gods gunst u geplaatst heeft, en waaraan gij zulke groote verpligtingen hebt! Immers gij zijt daarin geboren en opgevoed; uwe ouders behooren zelve daartoe, ook uwe broeders, zusters, onderwijzers, vrienden en speelmakkers; alle genoegens, die gij geniet, alle weldaden, die gij ontvangt, geniet en ontvangt gij in dat Vaderland. Leert hetzelve dan ook hoe langs zoo beter kennen, en laat dit boekje, wel verre van u te voldoen, slechts uwe weetgierigheid opwekken, om uit meer uitgebreide werken, of door omgang met kundige menschen, of door eigene aanschouwing, van alle deszelfs bijzonderheden meerdere kundigheden te erlangen.’

No. XV, Boekbesch., bl. 672, reg. 20, staat een'. lees een, Bl. 684. reg. 3 v.o., moet kenilworth niet als eigennaam, maar als boektitel gelezen worden.