Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1824

De verhevene bestemming van het Vrouwelijk Geslacht, als Maagd, Echtgenoote, Huisvrouw en Moeder. Een Geschenk aan de schoone Sekse, ter bevordering van huisselijk geluk. Uit het Hoogduitsch van G.A. Pietzsch, Opziener van een Opvoedings-instituut te Naumburg, enz. Te Franeker, bij G. IJpma. 1823. In kl. 8vo. 209 Bl. f 1-80.

Wij kunnen niet zeggen, dat de krans, aan dit boekje door den Eerw. zwart (lees swart) toegewijd, zijne aanprijzende voorrede namelijk, geheel onnoodig is. Bij het doorloopen der onderscheidene hoofdstukken vond zijn Ed. eene zeer loffelijke strekking, vele goede en schoone denkbeelden, en geschiktheid om tot een verstandig en braaf gedrag op te leiden; den stijl vond hij klaar en niet onbevallig. Over het geheel kunnen wij met deze getuigenis instemmen, en maken even weinig, als hij, zwarigheid, dit boekje onzen kinderen in handen te geven. Maar met dat al vonden wij groote oppervlakkigheid, hier en daar veel onbestemd en niet genoeg ontwikkeld, en dat evenwel alles doorgaans veel korter, en daarom even krachtig, kon gezegd zijn. Ook zouden wij in een werkje, voor meisjes vooral, meer alles door voorbeelden opgehelderd en verlevendigd verlangen. In één woord, het boekje is niet kwaad; maar, bij den grooten en goeden voorraad van zoodanige geschriften in onzen tijd, had de vertaling, dunkt ons, zonder schade kunnen achterblijven. Nu, de Heer swart is ook de Vertaler niet, en hij heeft alleen, door zoo veel goeds van het boekje te zeggen, als hij kon, zoo als het ons voorkomt, den drukker en uitgever, op diens verzoek, dienst willen doen. Na een woord van vaderlijke vermaning, volgt iets over de verhevene bestemming der Sekse. Voorts wordt aan dezelve opregte vroomheid, - schaamte, - zedigheid, - bescheidenheid, - huisselijkheid, - geduld, - het zich vroeg aanwennen van eene verschoonende beoordeeling van anderen, aangepre-

[p. 711]

zen, en eindelijk groote omzigtigheid in de keus van eenen echtgenoot. Alles wordt met de teekening van, of raadgevingen voor de vrouw, als eene goede echtgenoote, eene goede huisvrouw en goede moeder, besloten.

Wij wenschen, dat het boekje nut zal doen; kwaad zal het wel niet stichten, dan misschien bij deze of gene te grooten dunk van meerdere waarde dan den man en jongeling. Wij hebben allezins achting voor de Sekse, en houden ons gaarne aan de gewoonte van onschuldige complimenten, en een weinig geoorloosde vleijerij jegens haar, als ik het zoo eens noemen mag. (En waarom niet? De Schrijver spreekt wel, bl. 27, van een zeker vroom bijgeloof en scheinheiligheid, welke hij in de meisjes dulden en haar gaarne vergeven wil!) Dan, in boekjes, opzettelijk voor vrouwen en meisjes geschreven, welke wij dan vertrouwen, dat zij in hare eenzaamheid lezen, zouden wij er ons, zoo veel mogelijk, van onthouden. Deze soort van geschriften wordt misschien wel het best door waardige en verstandige Vrouwen voor Vrouwen geschreven. Het plaatje tegenover den titel geeft eene moeder met tweelingen aan de borst, die zij staande schijnt te zogen, en in geene zeer gemakkelijke houding.