Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1824

De Werken en Dagen van Hesiodus, naar het Grieksch in Nederduitsche verzen gevolgd, door D.J. van Lennep. Te Amsterdam, bij P. den Hengst en Zoon. 1823. In gr. 8vo. f 2-:

Hoe verrijkt onze Letterkunde ook zijn moge met zoo menig uitstekend Grieksch dichtstuk, door bekwame handen op Nederduitschen bodem overgebragt, was het toch altijd een wezenlijk gemis, dat wij niets volledigs van hesiodus bezaten, - van hem, wiens geest zoo geheel den Homerischen geest ademt. Of het de moeijelijkheid, om hesiodus in goeden Hollandschen stijl terug te geven, geweest zij, welke onze mannen van die vertaling heeft afgeschrikt, of wel de mindere bekendheid met den Askraeër, weten wij niet. Dit is zeker, dat, al heeft het geslacht der Goden en het schild van Herkules ook minder belangrijks voor lieden van onze tijden, zeden en smaak, de Werken en Dagen, en door den vorm en door den inhoud, eener vertalinge overwaardig zijn. En doen wij wel iemand onzer Letterhelden onregt, wanneer wij zeggen, dat eene dichtmatige behandeling van dit eerwaardig en eenvoudig overblijfsel der grijze oudheid in geene betere handen vallen konde, dan in die van den Heer van lennep? Trouwens, hij is de man, die de Hollandsche lier zoo krachtig als keurig bespeelt, die bij die begaafdheid de grootste kennis der Grieksche letteren voegt, en reeds langen tijd aan het ophelderen en verbeteren van de verzen van hesiodus besteed heeft, van wien wij ook eindelijk eene volledige uitgave van het oorspronkelijke met smart en verlangen wachten, waartoe de goede God hem lust en krachten blijve verleenen!

Wij zullen in het aankondigen van deze vertaling kort zijn; want het kan niet anders, of eene uiteengezette beoordeeling moet de houding eener lofrede aannemen. Bij ieder vers bijna schoot ons het oorspronkelijke in het geheugen, en bij ieder vers bijna herkenden wij eenen smaak, oordeel, gemakkelijkheid en vlugheid, welke aan weinigen gegeven, maar ook door weinigen zoo zijn aangekweekt. Alles dus, wat eene dichterlijke vertaling van een Grieksch stuk met moge-

[p. 674]

ijkheid kan aanbevelen, beveelt deze vertaling ten sterkste aan. Wie leest het schoone voorberigt, zonder hesiodus, en den geest van het onderhavige werk, zoo volmaakt te kennen, als deze door ons gekend kunnen worden? Wien treffen de zuivere, eenvoudige en zoetvloeijende toonen van de Hollandsche citer niet? Wie, dien hier of daar iets min verstaanbaar voorkomt, keert onvoldaan en niet geleerder na het raadplegen der aanteekeningen terug? En de edele strekking, welke van lennep ook aan deze vertaling geven wil, om namelijk het gevoel voor regt en deugd, dat hesiodus vóór meer dan zeven-en-twintig eeuwen tot zingen drong, bij onze landgenooten aan te kweeken en op te wekken, verhoogt de waardij van het boek in onze oogen zeer. Het volgende strekke alleen tot eene proeve en bewijs van hetgeen door ons is aangevoerd:

Zalig zij, waar steeds den burger, steeds den vreemden regt geschiedt;
Waar men nooit in iets de Vorsten van hunn' pligt ontaarden ziet!
Daar toch bloeijen vest en akker; daar ook breidt de burgerij
Steeds zich uit in tal van jongren: want de vrede blijft hun bij.
Nooit zal hen Jupijn doen bukken voor de snerpende oorlogsroe.
Nimmer zendt hij aan de vromen plaag of pest of honger toe.
't Is er voorspoed en genoegen, feest en maaltijd, lust en vreugd.
Aller velden vruchtbre zegen schenkt hun ruimte van geneugt.
Zelfs de bergeik, die in 't wilde met zijn kruin ten hemel gaat,
Biedt hun rijkdom, eikels boven, lager zoete honigraat.
Zwaar van vachten zijn hun schapen, wit van wol hun lamrenteelt.
Zonen worden hun geboren, juist der vadren evenbeeld.
Nimmer gaan zij uit behoefte 't ligchaam wagen op den vloed:
De eigen grond vervult de wenschen van hun onbezorgd gemoed.
Maar voor hen, die onregt plegen, houdt Jupijn de straf gereed.
Gansch een volk bezuurt niet zelden, wat een enkel man misdeed.
Vorsten, weest ook gij opmerkzaam; schuwt dit oordeel van Jupijn;
Weet, dat zijne onzigtbre wachters altijd bij en om u zijn,
Die op aard' gedurig rondgaan, dertigduizend in getal,
's Menschen doen en regt en euvlen scherp doorschouwende overal.