Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1822

[p. 482]

Bezoek, afgelegd bij het graf van Gustaaf Adolf, koning van Zweden.

(Door amalia von helwig.)

- Ik steeg langzaam en met een kloppend hart in den grafkelder af, welke ter regterhand van het koor, met een tamelijk hoog gewelf en vensters boven den grond voorzien, gebouwd is.

Ik ging regtstreeks naar het graf van gustaaf adolf, midden door eene reeks van verbleekt purper-kleurige, met fluweel bekleede doodkisten, rijk bezaaid met gouden kroonen en met franjen omzoomd, in welke de gebeenten der laatstoverledene Koningen, met hunne gemalinnen en vroeg overledene kinderen, bewaard worden. Ik zag hier echter thans slechts het graf van gustaaf adolf. Hij zelf was de aanlegger dezer begraafplaats geweest, welker bouwing hij bijzonder bespoedigde, hiertoe in 1629 dien bijzonderen grond bij zijn bevel voegende: ‘want ik weet zeer wel, dat de kruik, die dikwerf te water gaat, eindelijk breken moet.’ De Koning aanvaardde juist destijds den togt naar Duitschland, om voor de godsdienstige vrijheid zijner Duitsche geloofsgenooten eenen grooten strijd te ondernemen.

Hetgeen ik verwachtte, werd bewaarheid; maar trof mij daarom niet minder. Aan het achtereinde van het gewelf stond eene looden doodkist, geheel eenvoudig, zelfs armelijk in vergelijking met de overigen, versierd. Daar het soldeersel aan het hoofdeneinde was losgeraakt, en deze zijwand weggevallen, zoo vertoonde zich zijne heldenkruin hier bloot, onder het hooggewelfde deksel, rustende op een purperkleurig satijnen kussen, met gouden franjen omzoomd. De wijde mouwen waren van dezelfde kleur en stof, en de breede gouden galonnen lagen nog in goeden staat op de ineengevallene kleedingstukken; zoodat het scheen, of de tijd het niet had durven wagen, den verwoestenden tand te slaan in het laatste versiersel des overleden' Konings. In sprakelooze aandoening verzonken, leide ik onwillekeurig mijne beide handen zachtelijk op deze heldenkruin, die eenmaal de zetel was van zoo vele stoute gedachten, en de wieg van zoo vele onsterfelijke daden; en het was inderdaad met eene smartelij-

[p. 483]

ke gewaarwording, dat ik ontdekte, hoe het bovenste gedeelte des schedels ringswijze afgenomen was geweest, toen het balsemen van het koninklijk ligchaam te Weissenfels overhaast en gebrekkig door eenen aldaar wonenden Apotheker geschiedde. Het beeld van dezen held, zoo als hij mij uit vele schilderstukken en munten bekend was, stond mij echter in dit oogenblik zoo levendig voor den geest, dat ik niets van de verwoesting ontdekte, die een koele beschouwer zekerlijk daaraan zou hebben gezien, daar ik geheel vervuld was met de gedachte van zoo zeer in de nabijheid eens weleer zoo grooten mans te zijn. Geen wonder, dat ik mijnen vrienden, die bij dit bezoek niet tegenwoordig waren, niets anders weet te zeggen, dan alleen: Het was gustaaf adolf!

Slechts dit éénige kan ik mij zeer duidelijk herinneren, dat op de bovenlip slechts nog een gering gedeelte van den blonden knevelbaard was overgebleven. Het was mij echter onmogelijk, geloof te slaan aan het verhaal, dat sommige der vroegere beschouwers een gedeelte van dit sieraad ter herinnering zouden hebben afgesneden en medegenomen; dewijl zulks mij een kerkroof scheen te zijn, en onbegrijpelijk, hoe men deze eerwaardige overblijfsels anders dan met eerbiedigen schroom en als heiligdommen zou kunnen aanraken. En wien zouden bovendien de belangrijke indrukselen van zulk een ernstig en weemoedig oogenblik niet voor zijn geheel volgend leven voldoende zijn?