Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1822

[p. 197]

Verhaal der Staatkundige en Militaire Gebeurtenissen, te Napels, in de jaren 1820 en 1821, voorgevallen, gerigt aan Z.M. den Koning der beide Siciliën, door den Generaal Guillaume Pépé, met Aanmerkingen en Ophelderingen omtrent het gedrag der Napolitanen in het algemeen, en dat van den Schrijver in het bijzonder, gedurende dit tijdvak, gevolgd door eene verzameling van meestal onuitgegevene Bewijsstukken. Te Amsterdam, bij J.C. van Kesteren. 1822. In gr. 8vo. f 1-4-:

De Napolitaansche Omwenteling, met hare gevolgen, hield, ruim een jaar geleden, aller gemoederen in Europa bezig. Thans is dezelve weder door een' stroom van grootere gebeurtenissen als verdrongen. Nogtans blijft dezelve, door haar veelbelovend begin, door haren bloedigen voortgang in Sicilië, doch bedaarde houding in het anders zoo driftige Napels zelve, en eindelijk door haren bijkans bespottelijken afloop, merkwaardig, als Episode in het groote Tooneelspel onzer dagen. Een der voornaamste vertooners, de Generaal pépé, geeft hier zelf verslag zijner verrigtingen, in eene soort van Apologie, aan den Koning gerigt. Hij tracht zichzelven van de tegen hem ingebragte beschuldigingen, van onvoorzigtigen aanval, overhaaste vlugt, en verdonkering van 's lands gelden, vrij te pleiten, (wat de twee laatste punten betreft, willen wij hem ook gaarne gelooven) en tevens zijn leger te verontschuldigen wegens deszelfs overhaaste vlugt in het gezigt van den vijand. Op dit punt, nogtans, heeft hij ons zoo min overtuigd, als omtrent de noodzakelijkheid van den aanval, in de gegevene omstandigheden. Vooreerst zegt pépé, (bl. 44, verg. met bl. 112) dat hij slechts 8 bataljons en 200 paarden tegenover 50,000 man geregelde troepen had. Al rekent men nu onder die 8 bataljons de gewapende burgers, of Nationale Garde, niet mede, welke, volgens bl. 48,

[p. 198]

9000 man sterk schijnt geweest te zijn, zoo was het, indien deze opgave waar is, toch eene razende onderneming, om met zulk een klein getal geregelde manschappen aan te vallen, en dus in den Oorlog zelven den altijd hatelijken naam van eersten aanvaller op zich te laden; om nu niet eens van den krijgskundigen misslag te spreken, dat men met weinig ruiterij goede stellingen verlaat, om in de vlakte te manoeuvréren. Pépé heest zich dus met al zijn betoog der noodzakelijkheid van den aanval, onzes inziens, niet geregtvaardigd. Hij had moeten wachten tot hij aangevallen werd, te meer daar hij den physieken en morelen toestand zijner troepen beter had moeten kennen, en begrijpen, dat men met zulke nieuwelingen geene 50,000 Oostenrijkers, in de oorlogen tegen Frankrijk gehard, kon verslaan. Immers, dat de Napolitanen zich in den éénigen slag, dien zij geleverd hebben, lafhartig hebben gedragen, is zoo blijkbaar, dat alle de redeneringen van den Generaal pépé ten tegendeele het verwijt niet kunnen ontzenuwen. Reeds vóór den aanval (zie bl. 46) waren 3 bataljons van de militie uiteengeloopen: na eene poos tijds het gevecht te hebben uitgehouden, liep de militie weg, die in den nacht door de overigen en door de soldaten gevolgd werd; zoodat genoegzaam het geheele Corps uiteenvloog, en de Officieren zich moesten aanbieden, om als soldaten te dienen, (bl. 54.) Neen! de Napolitanen hebben zich der vrijheid niet waardig getoond; want zij waren niet gereed, voor dezelve te sterven. Pépé vergelijkt hen bij eenige andere volken, die, voor de vrijheid strijdende, ook in den beginne ongelukkig waren; doch zij waren het ten minste niet, dan na ernstige en voor den overwinnaar bloedige gevechten. De Amerikanen en Spanjaarden wisten (1777 en 1808) wel de legers hunner vijanden, die tegen hen optrokken, gevangen te nemen; de Franschen, hoewel ook meest uit burgers bestaande, die nimmer het vuur hadden gezien, dreven de Bondgenooten, in 1792, uit Champagne. Doch met Napels was alles terstond na het eerste gevecht gedaan, en er was sedert

[p. 199]

zweem noch schaduw meer van opstand tegen de vreemde krijgsbenden. In 1799 en 1806 verdedigden zich de Calabrezen nog; thans onderwierpen zich ook deze terstond. Men zou hieruit moeten opmaken, dat de geestdrift der Napolitanen voor den nieuwen Regeringsvorm niet zoo vurig was, als de Generaal pépé het wil doen voorkomen. Nogtans zijn wij er daarom verre af, van den gewapenden inval van vreemden in een land, hetwelk hun geene reden tot klagten gegeven heeft, goed te keuren. Oostenrijk kon twee gronden voor dezen maatregel aanvoeren: vooreerst het gevaar voor zijne Italiaansche bezittingen, bedreigd door de grondstellingen der Carbonari, die geheel Italië gaarne tot één' Staat wilden verheffen, door eigene wetten volgens eigene zeden bestuurd; en ten tweede het gesloten verdrag met den Koning in 1815, waarbij dezelve, na reeds eene vrije Constitutie aan zijn Volk te hebben beloofd, (zie de bewijsstukken bij dit boekje, bl. 83, 84) genoodzaakt werd te beloven, ‘dat hij geene veranderingen zou toelaten, strijdig met de oude monarchale Regeringsvormen, of met de grondbeginsels van bestuur, door Oostenrijk voor deszelfs Italiaansche Provinciën vastgesteld,’ (bl. 151, 152). Doch het eerste kon en mogt alleen door eene goede bezetting van 's Keizers eigene landen, en vooral door een vaderlijk en liberaal bestuur, hetwelk aan het volk eenige regten toestaat, en daardoor het verlangen naar verandering onderdrukt, worden weggenomen; het tweede was een verdrag, hetwelk de Koning niet mogt sluiten, zonder zich met de daad voor eenen afhangeling van Oostenrijk te verklaren, en dus het staatkundig evenwigt ten behoeve van dat Huis te verbreken, hetwelk toch de bedoeling der Hooge Bondgenooten niet kan geweest zijn: want anders waren ook de gedwongene Rijn-Confederatie en de bemiddelingsakte van Zwitserland gewettigd. Europa moet voortaan, zoo het Heilig Verbond iets zal beteekenen, dat goed en heilig is, uit vrije, onderling bevriende, maar niet van elkander afhankelijke Staten bestaan: wie dit laatste eischt,

[p. 200]

zondigt tegen de grondstellingen der verbindtenis, in 1813 en 1814 tegen napoleon gesloten, en baart ongerustheid voor de vrijheid aller Staten van den tweeden rang. Het is waarlijk niet weinig bedenkelijk, geheel Italië thans, van den top der Alpen tot de zee van Afrika, door Oostenrijks krijgsbenden bezet en in bedwang gebragt te zien.

Op bl. 145 is eene zinstorende drukfout: men leest aldaar, dat pépé op 13 September achttienhonderdëenentwintig door den Koning tot Staatsraad benoemd is. Dit moet zekerlijk achttienhonderdtwintig zijn: want in September 1821 bevond zich die Generaal voortvlugtig in Spanje, en zal zekerlijk van het Hof geene gunstbewijzen hebben ontvangen. Onder de fouten der vertaling behoort de gedurige vermelding van la Pouille, in plaats van Apulië.