Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1822

Kerkelijke Raadvrager en Raadgever. IIde Stuk. Door Jodocus Heringa, Eliza'sz. Te Utrecht, bij J.G. van Terveen en J. de Kruyff. 1821. In gr. 8vo. X en 316 Bl. f 2-8-:

Dit stuk maakt met het vorige, waarvan wij in 1819, bl. 634 en volgg., berigt gegeven hebben, één deel uit. In het eerste stuk, bl. 59, durfde de Hoogleeraar, bij voorraad, niet meer beloven, dan elk jaar twee stukken, van grootte als het toenmalige. Dan, het tweede stuk is eerst twee jaren na het eerste uitgekomen; waaruit blijkt, hoeveel het verschilt, dat hij aan zijne eigene verwachting of begeerte voldaan hebbe. Wat ook de reden hiervan zijn moge, wij verwonderen ons geenszins, dat de Heer heringa, die men algemeen weet, dat het zeer volhandig heeft, en wiens nette en keurige wijze van bewerken bekend is, in plaats van ieder jaar twee stukken te geven, er om de twee jaren, ook in 't vervolg, slechts één geve.

Daar wij ons, bij vorige gelegenheid, over de inrigting en strekking van dit werk genoegzaam hebben uit-

[p. 190]

gelaten, zou het overbodig zijn, thans er iets meer van te zeggen. Dit stuk, wij twijfelen er niet aan, zal niet minder bevallen dan het voorgaande; en mogt het al dat nut stichten, hetwelk de gemoedelijke Schrijver er mede bedoeld heeft! Het begint met eene opmerking, beoordeeling en raad, berreffende de ge echtheid aan oude, en de afkeerigheid van nieuwe inrigtingen en leerwijzen. Deze afdeeling is de uitvoerigste, en beslaat ruim de helft van het geheele stuk. Men kan dezelve beschouwen als eene zeer uitgewerkte verhandeling over eene stof, bijzonder voor onze dagen geschikt. Dat de steller derzelve zijn onderwerp onpartijdig en oordeelkundig behandelt, kan, onder anderen, uit de volgende plaats blijken: Wij loopen in jeugdigen leeftijd gevaar van door het nieuwe te spoedig bekoord te worden: naar mate wij in jaren vorderen, wordt het gevaar grooter van gehechtheid aan het oude. Wie een nieuweling is in de wereld, zoekt eerder het nieuwe op: wie oud is, laat zich het oude niet gemakkelijk ontnemen. Laat ons toezien, dat onze persoonlijke neiging ons oordeel over het oude en nieuwe niet verrasse!

Op deze allerbelangrijkste verhandeling volgen eenige berigten, aanmerkingen en bijzonderheden, die alle in een naauw verband staan met het hoofdoogmerk van dit werk, tot welks voortzetting wij, op nieuws, den geachten Schrijver den Goddelijken zegen toewenschen!