Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1821

Tafereelen uit het wezenlijke Leven. Naar het Engelsch van Mistress Opie. In II Deelen. Met Platen. Te Amsterdam, bij C.L. Schleijer. In gr. 8vo. Te zamen 525 Bl. f 5-16-:

‘Voor hen, die het avontuurlijke, overdrevene en onwaar-

[p. 709]

schijnlijke in romans beminnen, zijn deze onopgesmukte, geleidelijk geschrevene verhalen zeker geen smakelijk geregt,’ zegt het voorberigt; en deze lofrede mogen wij grootendeels toestemmen, alhoewel alles hier juist niet door den hoogsten trap van waarschijnlijkheid gekenmerkt wordt. Maar de schrijftrant is bevallig en fraai, en eene goede zedelijke en het menschengeluk inderdaad bevorderende strekking geeft aan deze opstellen eene groote waarde.

Ella Mordaunt, of de schijn is tegen haar, is het opschrift van het eerste verhaal, en Ella had inderdaad den schijn eener coquette; dan, de minnaar van hare keuze, hoezeer eerst door dien schijn afgeschrikt, leerde haar kennen in hare innerlijke waarde. Een verborgen vijand blies hem echter, door namelooze brieven, achterdocht in; en, hoezeer de wel jaloersche, maar edelmoedige man den laaggeestigen achterklap diep verachtte, was echter ook nu de schijn zoo geheel tegen Ella, dat hij zich wel te haren nanzien bedriegen moest, te meer, toen een zijner brieven vermist werd, en daardoor de met regt gevorderde opheldering achterbleef. Dien ten gevolge kostte eene gevaarvolle zending bij de krijgsmagt in de Indiën, dien hij ten gevalle van eenen vriend op zich nam, den wanhopenden minnaar weinige opoffering. Bij zijne terugkomst, na vele gevaren en wonden en gevangenis, vindt hij zijne nu arme minnares, als de verzorgster zijner almede verarmde moeder, hem volkomen waardig en trouw; terwijl nu de opheldering mede niet achterblijft. Dit verhaal, hetwelk zich tegen den schijn wachten doet, is onderhoudend, maar toch avontuurlijk genoeg; en het rijk en arm en wederom rijk worden van verscheidene der handelende personen, zoo als dat hier voorkomt, houden wij niet voor het minst onwaarschijnlijke.

Het tweede: De geheimvolle Onbekende, heet eene ware geschiedenis, en heeft geene inwendige blijken, welke ons nopen zouden, dit te betwijfelen. Het schoone verhaal waarschuwt krachtig tegen de ijverzucht, en de onberadene stappen, waartoe deze leidt. Het is waar, de ijverzuchtige jonge vrouw kon niet gissen, dat zij, op welke hare verdenking viel, de zuster was van haren echtgenoot. Zij verliet hem; en, hoewel haar geweten haar beangstigde, - en dit was de grond en oplossing van het raadselachtige in haar karakter, - wreekt zij zich, door zich dood te houden, en gaf aan eenen anderen man hare hand. Eindelijk loste zich al het

[p. 710]

geheimzinnige op; maar het moeijelijke tusschen de beide mannen verviel, daar de afgemartelde vrouw die opheldering slechts weinige uren overleefde. De les ook, dat echtgenooten voor elkander eigenlijk niets moesten geheim houden, vait hier tevens duidelijk in het oog.

Lady Anna en Lady Johanna is een nog leerzamer verhaal. Grooter zedelijke kracht en innerlijke waarde had de eerste, meerdere innemende bevalligheid de andere dezer schoonen; de Heer Percy leerde te laat de eerste van deze zijne nichten boven de laatste kiezen, met welke zijn huwelijk diep ongelukkig zou geweest zijn, hadde niet Lady Anna, die allengskens ook hetgeen haar minder behagen deed uit beginsel had afgelegd, de dwaasheden der goedhartige, maar ligtzinnige en onbegrijpelijk spilzieke en verspillende echtgenoote, met groote, edelmoedige opofferingen vergoed. Lady Johanna vond den dood door de hand eener wanhopende vrouw, welker man, in wanhoop, dat de rijke, spilzieke Lady hem zijn welverdiend loon onthield, zichzelven had omgebragt. Onwettig, maar welverdiend, vindt ieder lezer deze wraak. Men leze en behartige dit treffend en door eene meesterlijke pen keurig uitgewerkt verhaal!

Treurig is de laatste geschiedenis: Austin en zijne Vrouw, te toegevende ouders; den braven, goedhartigen man treft echter deze beschuldiging minder, daar zijne vrouw de eerste bewijzen van logen en diefstal van het ongelukkig kind, dat eindelijk, een roover geworden, onwetend zijne eigene moeder vermoordde, voor hem verborgen hield. Minder, echter, was deze zoon nog verachtelijk en innerlijk flecht geworden, dan die van eenen huisvriend, wiens juist tegenovergestelde, al te harde opvoeding al het gevoel van liefde voor den vader in de kiem verstikt had, en die zonder berouw en den vader vloekende stierf. Dit geheele verhaal, dat voor uitersten bij de opvoeding moet doen wachten, zij een baken in zee! Het is zeer menschkundig en leerzaam, maar akelig; gelijk de gevolgen eener verkeerde opvoeding, zoo niet eene hooge verborgene hand de menschelijke zwakheid en dwaasheid verschoonend en genadig te gemoet komt, altijd akelig zijn.