Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1820

Verhandeling over de Typhus, welke, in den Veldtogt van 1815, bij het 1ste Armée-korps der Nederlandsche Armée heerschte; alsmede omtrent de verschijnselen en geneeswijze eener ziekte, veroorzaakt na voorafgegane zware ziekten door afwijkingen in de dieet: benevens eene Waarneming over de Tetanus. Door Doctor Beckers, Officier van Gezondheid der 1ste Klasse. Te Utrecht, bij S. Alter. In gr. 8vo. XVI en 157 Bl. f 2-:-:

Het grootste en tevens belangrijkste gedeelte dezer verhandeling loopt over de verschijnselen en de geneeswijze eener ziekte, die na voorafgegane zware ziekten door afwijkingen in de dieet ontstaat, en over een' waargenomen' tetanus. Hetgene de schrijver in het eerste gedeelte der verhandeling over den typhus zelven zegt, voegt, hoe belangrijk en hoe waar op zich zelf, weinig tot onze kennis dier gevaarlijke krankte. Zooveel meenen wij uit zijne aanmerkingen en waarnemingen te mogen opmaken, dat in dezelve de hersenen, en vooral de ingewanden van den onderbuik, het sterkst waren aangedaan. Wij zouden die aandoening bijna als eene op ontsteking gevolgde versterving aanmerken, indien wij niet wisten, hoe twijfelachtig de teekenen van plaats gehad hebbende ontsteking zijn, en hoe dikwijls men voor een gevolg van hevige ontsteking houdt, hetgene een gevolg van den dood, en de daardoor veroor-

[p. 586]

zaakte ontmenging der deelen, is. Wij zien ook, dat de schrijver niet zoo in elken typhus eene ontsteking ziet, als velen dit thans wel doen, en dat hij, hoewel te regt twee tijdperken onderscheidende, waarvan het eerste ontstekingachtig is, en eene ontstekingwerende behandeling vordert, echter het tweede tijdperk als niet ontstekingachtig aanmerkt, daarin prikkelende en bederfwerende middelen aanwendt, en, naar zijne verzekering, met een gelukkig gevolg.

De ziekte, waarvan de schrijver voorts spreekt, als uit eene afwijking in de dieet ten aanzien der spijzen ontstaande, welke zeer dikwijls in hospitalen wordt waargenomen, schijnt eene gastrische koorts geweest te zijn, welke niet zelden in typhus overging, zoo als de behandeling ook uitwijst.

Eene waarneming, betreffende een' hardnekkigen tetanus, na eene wonde van den linkerduim, besluit dit werkje. De algemeene aandoening van het zenuw- en spiergestel ontstond door gemoedsaandoening, maar werd door de wonde onderhouden. De Stutzsche geneeswijze voldeed hier volkomen. Deze waarneming bewijst echter, dat men niet te spoedig moet ophouden met het toedienen van opium, dat men hetzelve en de alkaliën in korte tusschenpoozen moet toedienen, en dat, zoo er eene wonde aanwezig is, men dezelve met alle mogelijke oplettendheid onderzoeken en behandelen moet.