Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1818

Redevoering, uitgesproken bij de plegtige ontblooting van het herstelde Praalgraf der Luitenant-Admiralen van Zeeland, de Gebroeders Jan en Cornelis evertsen, in de Nieuwe Kerk te Middelburg, op den 18den van Lentemaand 1818, door J. de Kanter, Phil. Z., Lector in de Wis-, Natuur- en Sterrekunde, enz. Te Middelburg, bij S. van Benthem. 1818. In gr. 8vo. 56 Bl. f :-16-:

Het heilig aandenken aan de beide beroemde Nederlandsche Zeehelden, jan en cornelis evertsen, behoest geene verlevendiging bij iederen vaderlandschen Naneef, wien het echte bloed nog door de aders vloeit. Zij beide streden tegen Franschen, Engelschen, Spanjaarden en Bloedroovers, met onbezwekenen moed, en dus altijd met roem. Hun geslacht, waaruit, in twee eeuwen, niet minder dan negentien Helden sproten, bij het vaderland wél verdienende, waarvan negen op het slagveld of in den zeestrijd met eere stierven, was eene heldenteelt, welke naauwelijks wedergade vindt, en den ouden roem der dappere Zeeuwen vereeuwigt. Aan beide Broeders, in den jammervollen slag van den jare 1666 met eere gesneuveld, kwam de regtmatige hulde der verdiensten toe, in het marmeren Praalgraf, op last der Staten door den beroemden Kunstenaar rombout van der hulst in de Oude- of St. Pieters-kerk te Middelburg gesticht, doch eerst in den jare 1683 voltooid. De heillooze indrang van Fransche krijgslieden en derzelver inlegering in gemelde kerk, van den jare 1809, bedreigde niets minder, dan zulk eene schennis, welke eindelijk deszelfs geheel bederf en verval deed vreezen. Na de gelukkige omwending van 1813, moest

[p. 676]

de aandacht van iederen vaderlandschen Zeeuw zich tot deze mishandeling bepalen. Eene toevallige melding daarvan, in eenen brief van den Heer Mr. n.c. lambrechtsen van ritthem aan den Heer Luitenant-Admiraal van kinsbergen, had het edelmoedig aanbod van den laatstgenoemden ten gevolge eener zoodanige som, als tot herstel van het Praalgraf noodig konde geacht worden. Van dit aanbod, echter, om bijzondere redenen, geen gebruik gemaakt wordende, leende zich de Heer Gouverneur der Provincie, j.h. schorer, op des eerstgenoemden verzoek, tot eene voordragt aan Z.M. den Koning ter herstelling en overbrenging van dat Gedenkstuk naar de Nieuwe-kerk, waarin Hoogstdezelve bij besluit van 30 April 1816 bewilligde. Dit werk door den Steenhouwer w. van uye aangenomen en in dit loopende jaar 1818 voltooid zijnde, oordeelde het Zeeuwsche Genootschap der Wetenschappen, aan dit herstel een openbaar aandeel te moeten nemen. Met goedkeuring der Hoogere Magt, besloot men tot eene openlijke inwijding op 18 Maart dezes jaars, welke dan ook, in tegenwoordigheid eener talrijke en achtbare schare, plegtstatig verrigt werd.

Het is de Redevoering, te dier gelegenheid door den Heer de kanter gehouden welke wij thans met volkomene lofprijzing aankondigen. Hare wijziging is zeer doelmatig door hare eenvoudigheid. De inhoud is belangrijk van wege der ontvouwing van de diensten, door de beide Helden den vaderlande bewezen, en der opgaven van derzelver doorluchtig geslacht, waarvan wij met gevoelige deelneming vernemen, dat de mannelijke linie, bij het overlijden van den Heer c. cromstrien evertsen, in 's Gravenhage op 14 Junij dezes jaars 1818, is uitgestorven. Een vooraan geplaatste stoute Lierzang van den Dichter m.c. van hall, de dichterlijke wending van den Spreker zelf voor het tweede gedeelte, de edele Feestzang van den Dichter a. van deinse, en de eenvoudige dichterlijke Toespraak van den Heer corn. schutters, zetten eene wezenlijke waarde bij aan deze plegtige en statige feestviering; terwijl de medegedeelde Afbeelding van het Praalgraf zelf ons de dagen van alouden roem en vaderlandsche kunst met eerbied herinnert.

Met gevoelige deelneming lezen wij alhier de hulde, door den zeer verdienstelijken Luit. Adm. van kinsbergen aan den Zeeuwschen heldenroem bewezen, in het doen ver-

[p. 677]

vaardigen, op zijne kosten, eener treffelijke Afbeelding van den Admiraal de ruiter door den Middelburgschen Kunstschilder j.p. bourjé, thans in het Huis der Marine te Vlissingen tusschen de Beeldtenissen der Gebroeders evertsen geplaatst. Niet minder verheugt ons het berigt, dat het Zeeuwsche Genootschap een oorspronkelijk Afbeeldsel van den gen. Admiraal de ruiter, in den jare 1667 door den beroemden Schilder bol vervaardigd, en tevens onder deszelfs oudheden een Touwslagers-wiel bezit, welk gezegde Admiraal, als jongen, in de Lijnbaan der Heeren lampsins te Vlissingen, voor eenen schelling weekloon gedraaid heeft. De herinnering des bezits van zoodanige voor den echten vaderlander onwaardeerbare schatten kan niet anders, dan het gemoed van den echten Nederlander met de eerbiedigste aandoeningen vervullen.