Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1817

Dank-adres van Germania aan Gallia, en antwoord der laatste.

(Naar het Hoogduitsch van t.h. friedrich.)

Dierbare Zuster!

Wel zijt ge mij eene dure (dierbare) Zuster! niet van wege de kleine geldsommetjes, welke uwe zusterschap mij kostte; want, lieve Hemel! wat toch zijn alle Contributiën, Requisitiën, en uitgaven voor uwe artikelen van Luxe, bij die ontelbare weldaden, waarmede gij niet ophoudt mij te overstelpen: het is veeleer het gevoel der innigste dankbaarheid, welke u dit zoete bijwoord wijdde.

[p. 633]

Veelligt zult gij het weder op rekening van mijn Noordelijk phlegma stellen, dat mijn dankgevoel zich tot heden in geen formelijk Adres lucht verschafte: doch het is maar al te waar, dat de eigenlijke grond dier achterlijkheid in mijne toenmalige onmondigheid gelegen was. Thans, daar gij mij eindelijk de tong ontbonden hebt, en ik in staat ben, mij, met eenige vaardigheid en elegantie, in menschelijke, dat heet in Fransche, spraak uit te drukken; thans, daar mijn verstand dien graad van rijpheid heeft bekomen, dat ik vermag in te zlen, dat in een paar regels der Pucelle of Porcelle d'Orleans meer wijsheid is besloten, dan in de droomerijen van eenen leibnitz en kant, en meer poëzij, dan in al de sottises van zekeren Monsieur de squilaire (schiller): thans is eindelijk het tijdstip daar, dat ik de uiting mijner dankbaarheid niet langer kan bedwingen.

Ja, dierbare, innig vereerde Zuster! gij alleen zijt het, die mijne kinderen uit het slijk der barbaarschheid hebt getrokken, waarin zij sinds eeuwen versmachtten. Zonder u lagen zij nog in hunne wouden op beerenhuiden uitgestrekt, en dronken hunnen zuren eikeldrank; terwijl zij thans, op weelderige sofa's rustende, liqueur, chaud d'eau, bouillon en limonade slurpen. Gij voerdet fraaije zeden, wetenschap, kunst en spraak bij hen in. U alleen hebben zij het te danken, dat men hen thans met eenig regt onder de menschen telt.

Doch, laat mij eenige uwer hoofdweldaden opsommen.

Gij waart het, die mijne ongepolijste Heeren-zonen in geslepene Messieurs herschiept, en linksche plomperds in geoefende petitmaitres en aimables roués vervormdet, die met beminnelijke frivolité en libertinage gesuikerde ontuchtigheden weten toe te dienen, en door uitgezochte fleurettes onschuldige meisjes te verleiden. Gij waart het, die mijne gehuwde dochters van stijve en vervelende Huisvrouwen in vrijpostige en onderhoudende Dames veranderdet, welke in hare coteries met vaardige tong en verwonderlijke routine de fijnste equivoques debiteren, en in de goddelijke kunst van hare mannen te beheerschen en te duperen het meesterschap bereikt hebben.

Gij waart het, die uit mijne ongevormde, eenvoudige en stilzwijgende jonkvrouwen vernuftige, belezene en ervarene Demoiselles hervoorttooverdet, die er op afgeregt zijn, achter den rug van vader en moeder billets-doux toe te steken, liai-

[p. 634]

sons aan te knoopen, en rendez-vous te geven. Gij onderweest haar in de kunsten en handgrepen der coquetterie, waardoor zij in staat zijn liefde te liuichelen, en de mannen te verwarren en te verstrikken. Gij gaaft haar, in stede van het boersche schaamrood, hetwelk te voren alleen hare wangen kleurde, het kunstige rouge, dat goedkoope surrogaat der schaamte, hetwelk zij in elke Apotheek kunnen koopen.

Zoo ook weet gij de plomp- en hardheid mijner zeden en sprake overal te verzachten en te polijsten, en, mijner kinderachtige waarheidmin, die zoo gaarne alles bij den regten naam noemde, ten trots, ieder ding, zelfs het leelijkste en morsigste, derwijze met een manteltje te omhangen, dat de schaamte niet meer daarvoor behoeft te blozen, het geweten niet meer te verschrikken, en het zedelijk gevoel niet meer terug te deinzen.

Eene morsige uitdrukking noemt gij eene equivoque, onknische scherts een bon mot, eorschending persifflage, verleiding badinage of bagatelle, een schelmstreek een coup fin; een bon homme weder is bij u een domkop. Valsch spelen heet bij u corriger la fortune; landverweldiging, zich arronderen. De dieven helpt gij met den vernuftigen titel van chevalier d'industrie, de koppelaars met den teederen bijnaam van postillon d'amour, uit het gedrang. Echtbreuk noemt gij cour maken; liederlijkheden, galanteriën. Merk het dus aan als eene welgemeende uitdrukking der teederste Nationale dankbaarheid, dat mijne kinderen één uwer kostbaarste geschenken, uit de laatstgenoemde voortspruitende, met uwen eigen' naam bestempeld hebben. Reeds daardoor alleen zijt gij bij hen vereeuwigd.

Hoe krachtig zijt gij verder tot verbetering des gezelligen levens werkzaam geweest! Hoe kwijnend en vervelend zouden de uitspanningen mijner kinderen zijn, zonder uwe thées dansants, bals, assemblées, ressources! zonder uwe menschenzaligende inrigtingen, waar zij de zelfverveling, waartoe zij nu eenmaal gedoemd zijn, deels in den tuimel eener Française of Quadrille verstikken, deels, met een mengsel van theewater en geestrijke poespas verdund, lepelswijze binnenflurpen!

Hoe liefderijk leerdet gij hun den tijd, dien lastigen vijand des menschdoms, dooden, daar gij het l'hombre, pharao, enze et demi, vingt un, rouge ou noir en al die edele spelen

[p. 635]

bij hen invoerdet, waaraan zij spelende hun geld, hunne ligchaams- en zielerust opofferen! - Hoe zegenrijk werktet gij op de verfijning des Duitschen Adels, daar gij die domme eerlijkheid, welke hij eertijds in woord houden en schulden betalen deed blijken, in dat point d'honneur herschiept, hetwelk in schulden maken en niet betalen zoo glansrijk schittert!

Ontvang, eindelijk, mijnen warmen dank voor al die onschatbare uitvindingen, waarmede gij het rijk der Luxe en der Mode onder mijne kinderen hebt uitgebreid! - U hebben zij de kunstkuiten enz., de trompeuses, culs de Paris, paruiken, toeren, poudre à la Marechal, in 't kort al die vernustige kunst-surrogaten te danken, waardoor gij de gebreken der stiefmoederlijke natuur weet te bedekken. U danken zij de bouffantes en robes, de chignons, toupés en ridicules, met één woord alles, alles, wat hen tot beschaasde menschen heeft gevormd.

Door ééne uitvinding, echter, hebt gij mij de kroon opgezet, welke ik evenwel niet wage uit te spreken, dewijl ik de onwellevende schaamte nog altijd niet geheel kan afleggen. Deze enkele weldaad is alreeds het Dank-adres waardig, hetwelk ik u hiermede uit den grond mijns harte aanbiede, als

Uwe voor altijd verpligte Zuster

germania.

Antwoord van den Troon.

Ma Soeur!

Met welbehagen bemerken Wij, dat gij niet ondankbaar omtrent onze weldaden zijt, en Wij doen gaarne regt aan de gezindheden, welke gij in uw Dank-adres kenbaar maakt. Zoo lang gij door zulk een' goeden geest bezield zijt, zullen wij u steeds met bijzondere tendresse en affection zijn toegedaan. Ten bewijze derzelve, ontvangt gij mits dezen eene nieuwe bezending van Gouvernantes, Taal- en Dansmeesters. Neem dezelve met die gastvrijheid en voorkomende submission op, welke Wij gaarne als eene deugd in u willen prijzen. Zij zullen uwe zonen van beeren tot menschen, uwe dochters van ganzen tot Gratiën opvoeden en dresseren. Zij zullen on-

[p. 636]

afgebroken arbeiden, om u uit den afgrond der dierlijkheid op te heffen, waarin gij nog altijd zoo diep gezonken ligt. Vergeet nimmer, dat de natuur Ons de voogdijschap over u van oudsher en voor altijd heeft opgedragen. Alleen onder deze voorwaarde willen Wij u de afschuwelijke en ondankbare afvalligheid vergeven, dat gij Onze goede stad Parijs onlangs op eene meer dan Vandaalsche wijze met gewapende vuist overvielt. Onder dit beding alleen blijven Wij

Uwe welgeaffectionneerde Zuster

gallia.