|
| |
Berigt eener reize van eenen jongen Zwitser naar Amerika.
(Vervolg en slot van bl. 418.)
Philadelphia is veel fraaijer en grooter dan Nieuw-York, maar in denzelfden stijl gebouwd. De marktstraat is de grootste, omtrent een half uur lang, en in het midden met overdekte bogen voorzien, waar de markt wordt gehouden; alle dwarsstraten gaan over de markt, en zijn allen genommerd. Er worden in Philadelphia jaarlijks 500 nieuwe huizen gebouwd; de zindelijkheid wordt er even zoo wél gehandhaafd als in Nieuw-York; met het huisraad is het eveneens gesteld.
De Vrijmetselaarsloge is zeer schoon, even als de Hospitalen en de Kruidtuin. Een half uur van de stad is een merkwaardig waterwerk, waar het water, door een stoomwerktuig, 150 voeten hoog gedreven wordt, en wel in zulk eene menigte, dat de geheele stad genoegzaam daarmede voorzien wordt. Op de hoogte is eene kom, 25 voeten diep, met gebeitelde steenen belegd, waaruit het water naar de stad gevoerd wordt. In Nieuw-York is men, ten aanzien van het water, niet zoo goed ingerigt, en wanneer het lang droog blijft, kunnen de waschvrouwen 4 of 6 weken lang niet arbeiden, want het zeewater deugt niet tot wasschen. Philadelphia heeft 130,000 inwoners, waarvan bijkans de helft Duitschers zijn. De haven is niet zoo schoon en voordeelig als die van Nieuw-York, omdat de scheepvaart in den winter eenige weken lang afgebroken is. De grootste handel is hier met de binnenlanden; ook worden de meeste voortbrengselen des lands hierheên gebragt, en vanhier weder naar de West-Indiën uitgevoerd. Er zijn hier vele kerken, en echter niet genoeg
| |
| |
voor alle de verschillende sekten; men rekent er 53 sekten, waarvan vele haren godsdienst in de huizen uitoefenen. Joden zijn er ook, maar zeer weinige.
Van de minder bekende sekten noem ik bijzonder de Herdoopers. Zij hebben eene schoone, groote kerk, in welker midden men eene waterkom ziet, van wel veertig voeten in den omtrek en drie of vier voeten diep, waarin zij de doopplegtigheid verrigten, welke, naar huune begrippen, meermalen moet herhaald worden. De doopeling, welke in elken leeftijd, zoo dikwerf zijn gemoed naar deze reiniging verlangt, den doop weder mag eischen, stapt, met een' zijden mantel over zijne kleederen aangedaan, in het water; de priester, die hem in hetzelve verwacht, dompelt, onder het zingen der gemeente en het uitspreken van een bepaald formuner, deszelfs hoofd in het water, droogt hem dan het gezigt af, en begint de plegtigheid op nieuw met eenen anderen. De doopeling begeeft zich intusschen in een te dien einde toebereid vertrek, om zijne kleederen te verwisselen.
De tweede, niet minder merkwaardige sekte, zijn de Methodisten. In Nieuw-York hebben zij 5 kerken, en hier 10. Deze sekte werd door eenen Zwitser gesticht, en neemt zoodanig toe, dat zij weldra de heerschende zal worden. Hunne godsdienstoefening, waarbij zij de voordragt tot leering van de ingevingen des geestes laten afhangen, heeft eenen dweepigen vorm. Hunne overwegende menigte in de stad, en hun toenemende welstand, bewijst, dat zij daarom niet minder goede burgers zijn.
De Hernhutters maken hier eene achtingwaardige gemeente uit. Zij zijn goed en milddadig, ondersteunen gaarne hunne medemenschen, en geven nunnen kinderen eene voortreffelijke opvoeding; de geringste laat dezelven in vreemde talen, toonkunst, reekenkunst, geschied- en aardrijkskunde onderwijzen. Onlangs was ik in Bethlehem, 20 uren van hier, waar niets dan Duitsche Hernhutters zijn, Praisen, Saksers en Nederlan- | |
| |
ders; overal werd ik wél ontvangen; het is daar naar den echten Duitschen trant, en hetgeen men van hen ontvangt, dat geven zij met een eerlijk, goed hart; in elk huis, waar meisjes zijn, hoort men op de harp of het klavier spelen, waarbij zij schoone Duitsche liederen zingen.
Het krijgswezen is in de Vereenigde Staten, zoo als het eertijds in de kleine Zwitsersche kantons was, bijzonder slecht ingerigt. De soldaten zijn vrij gelijk, maar, daar elk zijne uitrusting zelf bezorgt, niet sierlijk gekleed. Bij het exerceren gaan de hoofden heên en weêr, men praat zelfs, en wanneer iemand zijn geweer op den regter schouder heeft, in plaats van op den linker, heeft dat niets te beduiden. De muzijk is ook slecht.
De brandinrigtingen, daarentegen, zijn zeer goed. In Nieuw-York zijn 70, in Philadelphia meer dan 100 brandspuiten; elke derzelven is met een klokje voorzien, hetwelk alarm slaat, terwijl men daarmede rijdt, en met een rad, om hetwelk de lederen slangen worden gewonden; bij elke spuit zijn 50 personen aangesteld, zoo wel om op de daken te klimmen, en dezelven, als het noodig is, in te slaan, als om te redden, wat te redden is. Door de geheele stad zijn, van 50 tot 50 stappen, pompen, waarin de slangen geschroefd worden; van de eene spuit gaat het water in de andere; is er brand op eene plaats, dan zijn alle naburige straten vol spuiten, om water bij te brengen. De brand-assuranties zijn ook zeer goed en veilig ingerigt.
Het Museum van Philadelphia is bezienswaardig; er zijn 1240 vogels, 136 afbeeldingen der beroemdste mannen van Amerika, en meer dan 8000 andere voorwerpen in hetzelve. Onder de 212 viervoetige dieren is ook de Mammouth; zijn geraamte is 18 voeten lang en 12 voeten hoog; hij is veel grooter dan de elefant, en heeft twee gedraaide ronde tanden, waarvan de eene 206 en de andere 230 ponden weegt. De levende ratel-, koper- en goudslangen zijn ook merkwaardig, even als
| |
| |
de Wilden en Indianen, welke levensgrootte in hunne bijzondere kleeding afgebeeld zijn. Van het laatste volk komen er nu en dan eenige hier; zij zijn koperkleurig en met vellen van wilde dieren bekleed; wanneer zij niet dronken zijn, geven zij een goedaardig karakter te kennen. Zwarten zijn er ook zeer vele; hun aantal kan wel op 30,000 berekend worden; de meisjes zijn slaven tot in het 18de, de jongens tot in het 21ste jaar; deze laatsten worden thans voor 100 of 150 daalders verkocht. - Fabrijken zijn hier niet; men krijgt bijkans alles veel goedkooper, dan men het hier zoude kunnen maken.
Een ieder mag in dit land jagen; het gebeurt echter zelden. Twintig en dertig uren vanhier is er zeer veel wild; herten, beeren, die goed zijn om gegeten te worden, en wolven zijn ook niet zeldzaam, en nog veel minder de hazen en eekhorentjes. Onlangs verdeelden zich zes jagers in twee partijen, en deden eene weddenschap, welke partij, in den tijd van drie dagen, de meeste eekhorentjes zoude schieten; toen schoot de een 547 en de ander 514 van dezelven.
De landstreek rondom Philadelphia en hoogerop is onbeschrijfelijk schoon, en verkondigt eenen grooten welstand. Vruchten, die niet geplukt worden, en heerlijk weiland, waar het schoonste vee graast, ziet men menigvuldig; ook zeer vele schoone landhuizen. De boer is hier een heer, en behoeft niet te arbeiden, omdat de grond alles zonder zwaren arbeid voortbrengt. Wie lust tot het landleven en veel geld heeft, die doet wél, naar Amerika te gaan; het is een waarachtig paradijs. Zóó echter, als onze Zwitsers aankomen, zonder geld en uitzigten .... welk eene ellende! Onlangs kwam er een schip met 500 van deze ongelukkigen, die niet eens hunne vracht konden betalen. Velen hebben berouw van hunne verhuizing; nu, echter, is het te laat. Zij werden tot diensten verkocht; kinders werden het best betaald; meisjes en jongens worden voor de vracht, tot het 18de en 21ste jaar, even als zwarte
| |
| |
slaven behandeld; een gezond en sterk man moet voor zijne vracht van 4 tot 5 jaren werken, en oude lieden wil men in het geheel niet hebben, zoo dat er thans nog wel 50 in het schip liggen, welke met een benaauwd hart verwachten, wat hun lot zijn zal. Vinden zij niemand, die hen voor de vracht wil nemen, dan worden zij naar de gevangenis gevoerd, alwaar zij, te midden van misdadigers, zoo lang marmer moeten zagen, tot dat zij hunne vracht verdiend hebben, hetwelk wel 10 of 12 jaren kan duren.
Wreedaards zijn die menschen, of liever die woekeraars, die door zulk eenen handel zoeken rijk te worden. Het zijn Duitschers, die dit doen, en de meest verleidende drogschriften in omloop brengen; de laatste, die met dit oogmerk vanhier zich inscheepte, zeide vóór zijn vertrek: ‘Dit is de laatste reis; gelukt mij ook deze, dan ben ik rijk genoeg.’ - Het schip, hetwelk de laatste ongelukkigen overbragt, had ten minste 30,000 guldens winst. Lieden, welke hunne reis kunnen betalen, en nog eenig geld overbouden, om land te koopen en zich eenigen tijd te voeden, doen zeer goede zaken; maar de anderen zijn ongelukkiger, dan zij ooit in Europa zouden zijn. Een goed handwerksman komt hier ook zeer goed voort; maar deze vermenigvuldigen hier ook te zeer, en eindelijk zullen ook zij niet meer hun voordeel vinden. Bovendien kan een jong Europeaan zich hier ook niet gemakkelijk aan het landleven gewennen; menigeen wordt van de landziekte overvallen. De boer is, zoo als wij zeiden, een heer; hij eet goed, verkoopt zijne veldvruchten goed, betaalt geene opbrengsten, en behoeft niets te koopen. De akker ongezuiverd land, in eene schoone streek en van goeden grond, kost 2 of 3 daalders, waarvan de eene helft contant, en de andere in zes maanden betaald wordt.
De bevolking is in de Vereenigde Staten thans 8 millioen; maar, wanneer het aankomen van vreemdelingen voortduurt, zoo als sedert den jare 1800, zal
| |
| |
zij in korten tijd schier onberekenbaar zijn. Pensylvania alleen zoude, in eene uitgebreidheid van 27 millioenen akkers, 14 millioenen menschen kunnen voeden; dus is er nog plaats genoeg voor nieuw aankomende. Het klimaat is hier niet zeer aangenaam, van wege de spoedige afwisseling der lucht. De thermometer verandert somtijds in éénen namiddag wel 20 graden van de warmte tot de koude; de grootste hitte, welke ik hier gevoelde, was op 95 graden. De winter moet hier, zoo als men zegt, ruw en zeer koud zijn, en 4 tot 5 maanden duren.
De regering en hare wetten hebben vele overeenkomst met de Zwitsersche. Men leeft geheel vrij, en wordt nergens met paspoorten, noch met iets anders geplaagd; er is geene openbare politie. Tweegevechten zijn op levenstraf verboden; ontstaat er twist, dan gaat het op de Engelsche manier; kan de een den anderen eene ribbe breken, of een oog uit het hoofd scheuren, waarop zij zeer geoefend zijn, dan is de strijd gewonnen. Over 't geheel, echter, zie ik, dat er vele ongepaste wetten heerschen, welke meestal te zacht zijn, en de boosdoeners te zeer tot hun doel geleiden. Sedert 11 jaren werd hier vóór eenige dagen een eenige ten dood veroordeeld en gehangen, en, hoewel hij reeds drie moorden had begaan, berispten velen de regering om dit doodvonnis; de geestelijken verdedigden hem op de kansels, de nieuwsschrijvers in hunne bladen, en de Kwakers zonden smeekschriften aan den President, om zijne vrijstelling te verzoeken. De President is hier de eerste van het land, en heeft een jaarlijksch inkomen van 25,000 daalders; de tweede ambtenaar heeft 15,000 daalders, en de Grootwaibel omtrent 8000 daalders.
Er zijn vele uitgewekene Franschen hier. De rijken kochten landgoederen, de armen leefden in ellende; wel 400 namen dienst bij de Spanjaarden, welke deze ligtgeloovige vreemdelingen door vleijende heloften en uitzigten tot zich trokken, en werden in stilte naar Mexiko gezonden. |
|
Auteursrechtvrij